[D66] Duits onderzoek naar sabotage Nord Stream in nieuwe fase

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Volkskrant
Datum:  27 augustus 2025
Auteur: Ben Meindertsma
URL:    
https://archive.ph/https://www.volkskrant.nl/buitenland/duits-onderzoek-naar-sabotage-nord-stream-in-nieuwe-fase-zeven-verdachten-in-beeld~b18e5a4c/


Duits onderzoek naar sabotage Nord Stream in nieuwe fase:
zeven verdachten in beeld
---------------------------------------------------------

De Duitse federale politie heeft alle leden van het Oekraiense commando 
in beeld dat in september 2022 vermoedelijk de Nord 
Stream-gaspijpleidingen heeft gesaboteerd. Dat schrijven de Duitse media 
Die Zeit, Suddeutsche Zeitung en omroep ARD op basis van bronnen rondom 
het onderzoek.

Tegen zes van de verdachten zijn inmiddels arrestatiebevelen 
uitgevaardigd. De coordinator van het team, Serhi K., werd vorige week 
gearresteerd toen hij met zijn gezin op vakantie was in Italie. Een 
ander lid, Volodymyr Z., woonde in Polen. Hij is met de hulp van een 
Oekraiense defensieattache naar Oekraine gevlucht toen Duitsland zomer 
vorig jaar om zijn uitlevering vroeg. Vier anderen zijn nog spoorloos, 
maar verblijven vermoedelijk in Oekraine.

Het zevende lid, Vsevelod K., is een militair die in december is 
gesneuveld aan het front met Rusland, zo blijkt uit onderzoek van de 
Volkskrant en Nieuwsuur. Volgens een Oekraiense bron heeft K. na de 
Russische invasie nog deelgenomen aan een militaire training in 
Duitsland.

Op 26 september 2022 werden vier gigantische lekken ontdekt in 
pijpleidingen van Nord Stream, het omstreden Duits-Russische 
miljardenproject dat Duitsland en andere West-Europese landen van 
Russisch gas moest voorzien. Duitse autoriteiten startten kort daarna 
een onderzoek, en kwamen binnen enkele maanden een Oekraiens team op het 
spoor.


Ongelukkige timing

Nu zes arrestatiebevelen zijn uitgevaardigd, lijkt het Duitse onderzoek 
in een afrondende fase te zijn gekomen. Het voert de druk op de Duitse 
regering verder op om zich uit te spreken over de rol van Oekraine. De 
timing is daarbij ongelukkig; in Berlijn zit men niet te wachten op een 
verstoring van de relatie met Oekraine, midden in de gesprekken die 
gaande zijn met Rusland en de Verenigde Staten.

Het zevenkoppige commando was de bemanning van de Andromeda, een gehuurd 
zeiljacht waarmee ze wekenlang op de Oostzee voeren. Duikers aan boord 
plaatsten meerdere explosieven op de pijpleidingen, zo is de verdenking. 
Het team bestond uit drie duikers (twee mannen en een vrouw), een 
explosievenexpert, een coordinator en een schipper.

Later zou ook nog een zevende persoon aan boord zijn gekomen: de duiker 
Jevhen O.. Hij was volgens de Duitse media betrokken bij een poging om 
de South Stream-pijpleidingen in de Zwarte Zee op te blazen. Toen dat 
mislukte, is hij met een deel van de explosieven naar Duitsland gereisd 
om zich bij het team te voegen.

Uit eerder onderzoek van de NOS en Nieuwsuur bleek al dat een bron de 
Nederlandse MIVD had gewaarschuwd dat Oekrainers van plan waren om zowel 
de Nord Stream- als de South Stream-pijpleidingen op te blazen.


Vrouwenrecord diepzeeduiken

De meest opvallende verdachte is Valeria T., houder van een Oekraiense 
vrouwenrecord diepzeeduiken en de enige vrouw aan boord. Samen met 
Jevhen en Volodymyr gaf de veertigjarige les op een duikschool in Kyiv. 
Op sociale media is ze te zien op duikreizen en als oprichter van een 
stichting die drones en ander materiaal inzamelt voor Oekraiense 
militairen.

Bronnen in Kyiv beschrijven hoe zij de operatie in de Oostzee op een 
cruciaal moment wilde doorzetten, toen het overige team de missie wilde 
afblazen vanwege het slechte weer.

Hoewel de Duitse onderzoekers menen te weten wie de sabotage heeft 
uitgevoerd, blijft onduidelijk wie de opdracht heeft gegeven voor de 
missie. Volgens de Duitse media zouden de Oekrainers naar Duitsland zijn 
gereisd met originele Oekraiense paspoorten, waar vervalste namen op 
stonden. Dat wijst op hulp van hooggeplaatste functionarissen in 
Oekraine.

Volgens de bron die de MIVD in 2022 waarschuwde zou de toenmalig hoogste 
legerleider van Oekraine, generaal Valeri Zaloezjny, groen licht hebben 
gegeven voor de operatie. The Wall Street Journal schreef eerder dat het 
plan ook met de Oekraiense president Volodymyr Zelensky is besproken. 
Zaloezjny en Zelensky ontkennen tot dusver op de hoogte te zijn geweest 
van de sabotageactie.

--------
(c) 2025 DPG Media B.V.