[D66] Netanyahu erkent als eerste Israelische premier Armeense genocide

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Volkskrant
Datum:  27 augustus 2025
Auteur: Stieven Ramdharie
URL:    
https://www.volkskrant.nl/buitenland/netanyahu-erkent-als-eerste-israelische-premier-armeense-genocide~bd30b92a4/


Netanyahu erkent als eerste Israelische premier Armeense genocide
-----------------------------------------------------------------

De Israelische premier Benjamin Netanyahu heeft als eerste 
regeringsleider van Israel de Armeense genocide erkend in wat nu Turkije 
is. Ankara reageerde woedend en zei dat Netanyahu de genocide in Gaza 
probeert te verbloemen.

Hoewel Netanyahu niet in een officiele regeringsverklaring de massale 
moordpartijen op Armeniers tijdens de Eerste Wereldoorlog bestempelde 
als volkerenmoord, is zijn erkenning in een interview een forse stap. 
Ondanks oproepen daartoe in het parlement weigerden Israelische 
regeringen tot nu toe de moord op zo'n 1,5 miljoen Armeniers in het 
Ottomaanse Rijk een genocide te noemen. Zo'n dertig landen hebben dit 
wel gedaan, waaronder de VS.

In een podcast met de Amerikaans-Iraanse zakenman Patrick Bet-David, 
wiens familie deels Armeens is, werd Netanyahu dinsdag gevraagd waarom 
Israel de slachtpartijen door het leger en paramilitaire groepen nooit 
heeft erkend als genocide. 'Ik denk dat we dat wel hebben gedaan', zei 
de premier, doelend op de Knesset, het parlement. 'Ik denk dat de 
Knesset een resolutie met die strekking heeft aangenomen.'

In het Israelische parlement zijn al jaren pogingen ondernomen om de 
Armeense genocide te erkennen, maar een resolutie is door gebrek aan 
steun onder de regeringspartijen nooit aangenomen. Netanyahu kreeg 
vervolgens de vraag voorgelegd waarom een Israelische premier, gezien de 
Holocaust op de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog, nooit zo ver is 
gegaan om ook de moord op Armeniers en andere christelijke groepen te 
erkennen als genocide. 'Ik heb het zonet gedaan', antwoordde de premier 
vervolgens.


Verslechterd

In de komende maanden zal moeten blijken of de woorden van Netanyahu een 
officiele koerswijziging van Israel zijn. Net als veel andere landen 
heeft Israel het woord genocide nooit in de mond genomen om de relatie 
met Turkije niet op het spel te zetten. Maar sinds de entering in 2010 
van een Turks schip met hulpgoederen voor Gaza door Israelische 
commando's zijn de betrekkingen tussen beide landen flink verslechterd. 
Hierbij werden negen Turkse activisten gedood.

Door de Gaza-oorlog is de relatie zelfs op een dieptepunt beland. De 
Turkse president Recep Tayyip Erdogan roept voortdurend dat Israel zich 
schuldig maakt aan genocide op de Palestijnen. Ook vergelijkt hij 
Netanyahu met Hitler. 'De Israelische premier Netanyahu heeft Hitler 
allang achter zich gelaten als het gaat om genocide', zei Erdogan in 
juni op een bijeenkomst van zijn AK-partij.

Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken gebruikte de woorden van 
Netanyahu woensdag om opnieuw hard naar hem uit te halen. 'Netanyahu, 
die terechtstaat voor zijn rol in de genocide op het Palestijnse volk, 
probeert de misdaden die hij en zijn regering hebben gepleegd, te 
verdoezelen', aldus het ministerie. Volgens Ankara zijn Netanyahu's 
opmerkingen 'onverenigbaar met de historische en juridische feiten'.


Erkenning VS

Turkije ontkent dat de autoriteiten zich indertijd schuldig hebben 
gemaakt aan een geplande en systematische volkerenmoord. Veel Armeniers 
kwamen om het leven toen ze onder andere werden verdreven en gedwongen 
werden door de Syrische woestijn te trekken.

In 2021 erkende de VS, een van de belangrijkste bondgenoten van Turkije, 
de Armeense genocide. President Joe Biden loste toen een 
verkiezingsbelofte in. 'Het Amerikaanse volk eert alle Armeniers die 
zijn gestorven in de genocide die vandaag 106 jaar geleden begon', zei 
Biden toen op de internationale herdenkingsdag van de moordpartijen.

Maar deze belangrijke Amerikaanse stap heeft er niet toe geleid dat een 
groot aantal andere landen vervolgens ook sprak van genocide. Ook in 
Nederland weigeren opeenvolgende regeringen te erkennen dat onder de 
Armeniers en andere minderheden een van tevoren geplande volkerenmoord 
heeft plaatsgevonden.

In april zei minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp dat zo'n 
erkenning 'niet opportuun' was. Hij zei 'de verbetering van relaties in 
de regio niet te willen hinderen'. Een meerderheid van de Tweede Kamer 
dringt er echter al jaren op aan bij het kabinet om te erkennen dat de 
Armeniers slachtoffer zijn geweest van een genocide. In 2018 werd een 
motie aangenomen waarin de Kamer 'de Armeense genocide erkent'.

--------
(c) 2025 DPG Media B.V.