[D66] Project 2025: Donald Trump wil de 'deep state' ontmantelen

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Telegraaf
Datum:  17 maart 2024
Auteur: Paul Jansen
URL:    
https://archive.ph/https://www.telegraaf.nl/nieuws/1721664579/de-messen-worden-geslepen-donald-trump-wil-de-deep-state-ontmantelen
Ref:    https://en.wikipedia.org/wiki/Project_2025


De messen worden geslepen; Donald Trump wil de 'deep state' ontmantelen
-----------------------------------------------------------------------

WASHINGTON - Terwijl Donald Trump de Republikeinse nominatie binnen 
heeft voor de presidentsverkiezingen, wordt achter de schermen al druk 
gesleuteld aan een masterplan in het geval van een zege op 5 november. 
Project2025 heet het plan, dat een terugkeer naar het Witte Huis tot een 
doorslaand succes moet maken. De ideeen behelzen de definitieve 
onttakeling van de gehate deep state in Washington.

'Een democratische doomsday', 'een Republikeinse revolutie' en een 
roadmap 'naar een bananenrepubliek'. Amerikaanse media en opiniemakers 
aan links-liberale zijde sidderen voor Project2025. The Washington Post 
omschrijft het als 'een wraakoefening', die 'gevaarlijk' en 
'onconstitutioneel' wordt genoemd. Maar wat behelst het?


Gereedschap

Het project moet politiek gereedschap bieden bij een nieuw 
presidentschap van Donald Trump. De gedachte daarbij is dat de 
Republikein in zijn eerste termijn als politieke buitenstaander goede 
ideeen had, maar vastliep in het moeras van gevestigde belangen in de 
hoofdstad. Tegenwerking vanuit departementen, veiligheidsdiensten en 
justitie frustreerde zijn presidentschap. Dat eindigde dan ook in 
tumult.

Mocht Trump ditmaal de tweestrijd met zittend president Joe Biden 
winnen, zal uit een ander vaatje worden getapt. Het roer gaat dan 
drastisch om bij tal van beleidsdossiers als klimaat, defensie en 
migratie en is gestoeld op vier pijlers: herstel van de familie als 
kernwaarde in de Amerikaanse samenleving; het verdedigen van de 
nationale soevereiniteit; het veiligstellen van het recht op individuele 
vrijheid en het teruggeven van macht aan het Amerikaanse volk door het 
ontmantelen van de bestuursstaat.

Dit laatste is een voorwaarde voor succes bij andere pijlers. Er moet 
worden afgerekend met de federale bureaucratie, het ambtelijk apparaat, 
in Nederland ook wel aangeduid als 'de vierde macht'.


Bezem

Zo haalt Project2025 de bezem grondig door departementen. Het ministerie 
van Binnenlandse Veiligheid wordt opgedoekt, de FBI gekortwiekt en het 
ministerie van Justitie onder curatele geplaatst. Ook de departementen 
van onderwijs en handel houden op termijn op te bestaan. Tienduizenden 
ambtenaren in Washington krijgen de zak. Dit alles past niet alleen in 
het idee van een kleine overheid, maar ook in de redenering dat 
radicaal-links de macht heeft gegrepen in Washington.

Overheidsfunctionarissen zullen worden vervangen door verse 
conservatieve krachten van buiten. Paul Dans, projectleider van het 
masterplan spreekt in dit verband van 'een nieuw leger van getrainde en 
in essentie tot wapen gemaakte conservatieven die klaar zijn om te 
vechten tegen de deep state.' Deze operatie gaat aanzienlijk verder dan 
de politieke benoemingen, die elke Amerikaanse president na zijn 
aantreden doet.

De afkeer van de veronderstelde deep state, een overheidsnetwerk van 
ondoorzichtige en ondemocratische gevestigde belangen dat ongrijpbaar is 
voor politieke sturing, zit diep bij veel conservatieve Amerikanen. In 
2020 bleek uit een peiling dat een op de drie burgers ervan overtuigd is 
dat zo'n machtig netwerk toenmalig president Trump probeerde te 
ondermijnen. Het is tevens een populair thema voor complottheorieen.


Uitbouwen macht

De vraag is waar dit ophoudt. Volgens critici gaat het masterplan 
namelijk vooral ook om het uitbouwen van de macht van de president. 
Trump zou zijn greep op de overheid willen vergroten; doorzettingsmacht 
willen bij onafhankelijke agentschappen, bij door het Congres 
goedgekeurde fondsen voor programma's die de president niet aanstaan en 
over federale ambtenaren. Tevens wil hij volgens mediaberichten achter 
zijn politieke opponenten aangaan en de Insurrection Act inroepen. 
Daarmee kan het leger voor binnenlandse ordehandhaving worden ingezet.

Of de soep zo heet gegeten wordt, valt te bezien. Project2025 is in 
ieder geval allesbehalve luchtfietserij van een groep fantasten. Het 
wordt gedragen door ruim honderd conservatieve organisaties en geleid 
door de Heritage Foundation, een zeer invloedrijke conservatieve 
denktank, die ook aan de basis stond van president Ronald Reagans beleid 
in de jaren tachtig. De Heritage Foundation was onder Richard Nixon 
opgericht, uit frustratie dat de Republikein op economisch gebied zijn 
oor liet hangen naar progressieve krachten. Toen Reagan acht jaar later 
aantrad, lagen tweeduizend beleidsvoorstellen klaar om de federale 
overheid te hervormen. Daarvan zou de Republikein in zijn eerste jaar 
maar liefst 60 procent omarmen.


Geen hoge pet

Van Trump had de organisatie, die fondsen ontvangt van rijke 
industrielen onder wie de Koch-brothers, nazaten van een Nederlandse 
migrant, aanvankelijk geen hoge pet op. Hij werd 'een clown' genoemd. 
Met de verrassende winst in 2016 kwam de samenwerking. Meerdere 
functionarissen van de Heritage Foundation kregen functies in Trumps 
regeringsteam. Nu moet met een zogeheten 'playbook' voor de eerste 180 
dagen de volgende slag worden geslagen. Als de Republikein tenminste de 
verkiezingen wint.

Democraten zien ondertussen ook kansen in Project2025. Aangezien het 
plan tractie krijgt en verhalen over een autocratisch bewind angst 
inboezemen, wil het campagneteam van Biden de term gaan gebruiken in de 
verkiezingen, zo tekende een Amerikaanse journalist deze maand op. 
Project25 wordt aldus door het ene kamp beschouwd als een ernstige 
bedreiging van de democratie, en door het andere als de redding ervan. 
Het is daarmee spil in een ultieme richtingenstrijd.

--------
(c) 2024 Mediahuis Nederland B.V.