[D66] Desinformatiecampagne EuroCommissie: Bespionering en misleiding burgers

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Volkskrant
Datum:  12 oktober 2023
Auteur: Danny Mekic
URL:    
https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/opinie-europese-commissie-misleidt-burgers-met-desinformatiecampagne-en-illegale-advertenties~b86cae2c/


Europese Commissie misleidt burgers met desinformatiecampagne en
illegale advertenties
----------------------------------------------------------------

In haar jacht op criminelen heeft de Europese Commissie onlangs een 
controversieel voorstel gedaan waardoor de privacyrechten van EU-burgers 
ernstig worden aangetast. Landen die niet willen instemmen met het 
voorstel, worden nu met een discutabele campagne op X onder druk gezet 
om alsnog aan boord te komen.

De Europese Commissie wil digitale communicatie-apps, zoals WhatsApp, 
iMessage, Instagram, TikTok en X, veranderen in 
massasurveillance-instrumenten, zodat digitale communicatie van alle 
EU-burgers, inclusief hun livegesprekken, foto's en video's, automatisch 
kan worden gescand op strafbare feiten.

Dit voorstel voor de zogeheten 'CSAM-verordening' is door honderden 
wetenschappers, privacytoezichthouders, en zelfs door interne juristen 
van de Raad van de Europese Unie zelf veroordeeld vanwege de grove 
schending van de privacyrechten, maar ook omdat de technologie die 
gebruikt moet worden om het voorstel uit te voeren gebrekkig is.

Kunstmatige intelligentie kan criminele activiteiten namelijk niet 
nauwkeurig detecteren, maar zal wel miljoenen onschuldige burgers ten 
onrechte als verdachten aanmerken. Ondertussen omzeilen criminelen dit 
systeem gemakkelijk door deze apps van hun telefoon te verwijderen of op 
het dark web te verdwijnen. Terwijl het voorstel van Eurocommissaris 
voor Binnenlandse Zaken, Ylva Johansson, ineffectief is, betekent dit 
dus wel een einde aan digitale privegesprekken voor iedereen.

Om voor de hand liggende redenen is dat onverenigbaar met het recht op 
privacy en communicatievrijheid en de onschuldpresumptie. Op donderdag 
14 september bleek dat er onvoldoende steun is in de Raad van de 
Europese Unie voor haar voorstel, de stemming is uitgesteld naar 
donderdag 19 oktober.

Zorgwekkend is dat de Eurocommissaris een dag later, op 15 september, 
een betaalde advertentiecampagne op X (voorheen Twitter) liet plaatsen 
gericht op Nederland, Zweden, Belgie, Finland, Slovenie, Portugal en 
Tsjechie - landen die volgens een uitgelekt verslag van de vergadering 
op 14 september niet voor het huidige voorstel wilden stemmen.

De campagne, die meer dan vier miljoen keer is bekeken, gebruikt 
shockerende beelden van jonge meisjes naast sinister uitziende mannen, 
onheilspellende muziek, en pleegt een vorm van emotionele chantage door 
te suggereren dat tegenstanders van het wetsvoorstel kinderen niet 
zouden willen beschermen tegen misbruik.

Net zo misleidend is de stelling van de Commissie dat het wetsvoorstel 
door de meerderheid van de Europeanen gesteund zou worden op basis van 
een enquete die alleen de voordelen maar niet de nadelen van de 
voorgestelde wetgeving benadrukte. Onderzoeken van onderzoeksbureaus 
YouGov en Novus, die de nadelen benadrukten, lieten juist vrijwel geen 
steun voor het voorstel zien onder de Europese bevolking.

Om de Europese publieke opinie naar haar hand te zetten ging de Europese 
Commissie nog een stap verder. Uit het Transparantierapport van X, dat 
tweemaal per jaar verschijnt en onder meer informatie biedt over 
verzoeken van overheden, blijkt dat de Europese Commissie ook 
'microtargeting' heeft ingezet zodat de advertenties niet verschijnen 
bij mensen die privacy belangrijk vinden (mensen met interesse in Julian 
Assange) en eurosceptici (mensen met interesse in 'nexit', 'brexit' en 
'spanexit' of in Viktor Orban, Nigel Farage, of de Duitse politieke 
partij AfD). Om onduidelijke redenen zijn ook mensen met interesse in 
het christendom (mensen met interesse in 'Christian') uitgesloten.

Na het uitsluiten van kritische politieke en religieuze groepen werd het 
algoritme van X ingesteld om in de overgebleven bevolking mensen te 
vinden die wel geinteresseerd waren in de advertentieboodschap, met als 
gevolg een kritiekloze echokamer. Deze microtargeting op politieke- en 
geloofsovertuiging is in strijd met het advertentiebeleid van X, de 
Digital Services Act - waar de Commissie nota bene zelf toezicht op moet 
houden - en de Algemene verordening gegevensbescherming.

Als er onvoldoende steun is voor een wetsvoorstel, is de enige juiste 
democratische reactie om het in te trekken of, zoals Duitsland 
voorstelde, het voorstel aan te passen zodat het wel op voldoende steun 
kan rekenen. Dat betekent in dit geval: het ongrondwettelijke en 
orwelliaanse 'telescherm' niet invoeren. In plaats daarvan heeft de 
Commissie geprobeerd de opvattingen van burgers in twijfelende lidstaten 
onder druk te zetten met tactieken die griezelig veel doen denken aan de 
desinformatiecampagnes tijdens de Amerikaanse verkiezingen en de brexit, 
zoals het gebruik van manipulatieve advertenties, misleidende 
statistieken en microtargeting op basis van geloofs- en 
levensovertuiging.

Door de Europese waarden terzijde te schuiven in haar streven om een 
controversieel stuk wetgeving door te drukken, bewijst de Commissie niet 
alleen een slechte dienst aan de burgers die zij vertegenwoordigt, ook 
brengt zij de democratische fundamenten van de Unie zelf in gevaar. 
Daarom moet de Europese Commissie de advertentiecampagnes offline halen 
en houden en zich onthouden van toekomstige pogingen om de Europese 
publieke opinie naar haar hand te zetten met dergelijke 
desinformatiecampagnes via gerichte advertenties op sociale media.

--------
(c) 2023 DPG Media B.V.