[D66] Mannencijfers en vrouwencijfers

[René Oudeweg]

nrc.nl
Mannencijfers en vrouwencijfers
NRC
2–3 minutes

Pythagoras zei het al en ook de oude Chinese filosofen dachten het: 
oneven getallen zijn mannelijk, even getallen zijn vrouwelijk. 
Verrassend is dat ook moderne Amerikaanse proefpersonen onbewust 
diezelfde associatie hebben. Als ze een foto van een baby zien van wie 
het geslacht onduidelijk is, vinden ze het waarschijnlijker dat het een 
jongetje is als er een oneven getal bij staat en dat het een meisje is 
als er een even getal bij staat. Hetzelfde geldt voor genummerde 
Bulgaarse en Spaanse namen (zoals ‘Alekseev’): die vinden ze mannelijker 
als er een oneven en vrouwelijker als er een even getal bij staat. Dat 
laten Amerikaanse psychologen zien in artikel dat binnenkort zal 
verschijnen in Journal of Experimental Psychology: General.

De verklaring moet volgens de onderzoekers worden gezocht in een 
gangbare – en momenteel populaire – opvatting binnen de psychologie dat 
ideeën over abstracte concepten afgeleid zijn van ervaringen met 
concrete concepten. Bijvoorbeeld: over het abstracte begrip ‘moraliteit’ 
spreken we in concrete termen als ‘vuil’ en ‘zuiver’; over ‘belang’, dus 
metaforisch gewicht, in termen van ‘zwaar’ en ‘licht’.

De onderzoekers menen dat de concrete concepten ‘mannelijk’ en 
‘vrouwelijk’ als hulpmiddel hebben gediend bij het construeren van de 
oorspronkelijk ingewikkelde abstracte concepten ‘oneven’ en ‘even’. Even 
getallen, deelbaar door twee immers, zouden meer met relaties te maken 
hebben; oneven getallen zouden ‘autonomer’ zijn.

De onderzoekers vragen zich nu af hoe algemeen het verschijnsel is – of 
we even getallen bijvoorbeeld ook emotioneler en vriendelijker vinden en 
oneven getallen analytischer.

Een versie van dit artikel verscheen ook in nrc.next (archief) van 2 
augustus 2011.