[D66] Crises van de Week Extra: Bankencrisis, risico op beurscrash

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Business Insider Nederland
Datum:  13 maart 2023
Auteur: Jennifer Sor
URL:    
https://www.businessinsider.nl/svb-faillissement-beurs-superzeepbel-rente-fed-beurscrash/


Het omvallen van de Amerikaanse Silicon Valley Bank is volgens sommige
beursexperts het signaal dat de 'superzeepbel' eindelijk gaat knappen
----------------------------------------------------------------------
* Het omvallen van de Amerikaanse Silicon Valley Bank is volgens sommige 
beursexperts een teken dat de 'superzeepbel' op financiele markten 
eindelijk gaat knappen.
* Analisten zijn het erover eens dat renteverhogingen van de Amerikaanse 
centrale bank een directe rol spelen bij de financiele problemen van 
Silicon Valley Bank.
* 'Het is niet overdreven om te stellen dat dit exemplarisch is voor de 
gevolgen van een beleid waarbij rentes voor langere tijd op een hoger 
niveau komen', zegt een analist van Deutsche Bank.
* Omgevallen Silicon Valley Bank beheerde veel startuptegoeden in de VS 
- duizenden ondernemingen in onzekerheid over financiele situatie

Het omvallen van de Amerikaanse Silicon Valley Bank, die vooral 
financiering verleende aan startups in de techsector en 
durfinvesteerders, is volgens sommige beursexperts geen geisoleerd 
fenomeen. Het zou een teken zijn dat de 'superzeepbel' op financiele 
markten eindelijk aan het knappen is, nu rentes op een structureel hoger 
niveau belanden.

De afgelopen decennia werden gekenmerkt door aanhoudende dalingen van 
rentes, waardoor lenen voor bedrijven en consumenten steeds goedkoper 
werd. Maar met de omslag van de inflatie in 2022, zijn ook rentetarieven 
hard gestegen en lijken we in een nieuw tijdperk terecht te komen. Dat 
heeft gevolgen voor banken, maar ook voor huizenprijzen en de 
aandelenmarkt.

De spectaculaire instorting van Silicon Valley Bank (SVB) in de 
Verenigde Staten heeft inmiddels geleid tot ingrijpen van de Amerikaanse 
overheid. De bank had voor ongeveer 175 miljard dollar aan tegoeden van 
klanten die niet meer bereikbaar waren, maar de Amerikaanse overheid 
heeft zondag beloofd hiervoor garant te staan. Dit in een poging om een 
bredere financiele crisis in de kiem te smoren.

'Wat gebeurt er als je terecht komt in een cyclus van snelle 
renteverhogingen, terwijl een van de grootste techzeepbellen aan het 
leeglopen is, en de rentemarkt signalen geeft van zwaar economisch 
weer?', schreven analisten van Deutsche Bank afgelopen vrijdag in een 
rapport.

'Dan krijg je dingen zoals SVB Financial die op een dag 60 procent van 
z'n beurswaarde verloor. Het is niet overdreven om te stellen dat dit 
exemplarisch is voor de gevolgen van een beleid waarbij rentes voor 
langere tijd op een hoger niveau komen', aldus de analisten.

De problemen bij Silicon Valley Bank hebben mede te maken met forse 
waardeverliezen op beleggingen in obligaties. Bij obligaties beweegt de 
koers tegengesteld aan de marktrente. Als de rente stijgt, daalt 
zodoende de waarde van de obligatie. Voor beleggers zorgen 
rentestijgingen er dus voor dat een beleggingsportefeuille van 
obligaties minder waard kan worden.

Voor banken kan dit problematisch zijn, als klanten geld opvragen en een 
bank bijvoorbeeld obligatiebeleggingen moet verkopen om genoeg liquide 
middelen te hebben voor het uitbetalen van klanten. Dit is een van de 
redenen dat er acute problemen zijn ontstaan bij Silicon Valley Bank.

De forse stijging van rentes kan op deze manier bij financiele 
instellingen en bedrijven voor problemen zorgen.

In bredere zin wordt voor bedrijven investeren met geleend geld duurder 
als rentes stijgen. Dat raakt onder meer jonge techbedrijven die 
financiering nodig hebben voor investeringen die pas verder in de 
toekomst winst gaan opleveren.


'Zeepbel die door centrale bank is gecreeerd, gaat leeglopen'

Volgens topbelegger Jeremy Grantham van vermogensbeheerder GMO ligt er 
bij dit alles een grote verantwoordelijkheid bij centrale banken.

In zijn optiek heeft de Amerikaanse Federal Reserve het afgelopen 
decennium een grote financiele zeepbel opgeblazen, door lenen telkens 
goedkoper te maken en rentes te verlagen. De omslag van dat beleid is 
begin 2022 ingezet. Dit zorgt er volgens Grantham voor dat de Fed ook 
verantwoordelijk is voor het knappen van de zeepbel.

Grantham leverde de afgelopen week forse kritiek op wat hij ziet als een 
beleid van het creeren van financiele zeepbellen door centrale banken. 
'Ze hebben beleid gevoerd dat heeft geleid tot opgeblazen prijzen van 
diverse beleggingen met spectaculaire zeepbellen tot gevolg. Dergelijke 
zeepbellen hebben de neiging om te knappen, simpelweg vanwege de extreme 
overwaardering en daar betalen we een hoge prijs voor.'

Andere financiele experts wijzen er ook op dat de snelle 
renteverhogingen van de Amerikaanse centrale bank een risico vormen voor 
de beurs. Volgens macrostrateeg Mohamed El-Erian is het risico op een 
beurscrash toegenomen. Beleggingsstrategen van zakenbank Morgan Stanley 
houden rekening met een beurscrash die aandelenmarkten 20 procent tot 30 
procent lager zet.

De analisten van Deutsche Bank waarschuwen in hun rapport van afgelopen 
vrijdag dat er altijd 'iets breekt' tijdens een periode van snel 
stijgende rentes. 'De vraag is of dit [het omvallen van Silicon Valley 
Bank, red.] een hobbeltje is, of het begin van iets groters. Het zou in 
ieder geval opmerkelijk zijn als de huidige cyclus van 'boom' en 'bust' 
niet meer slachtoffers gaat eisen. De recessie moet immers nog komen.'

--------
(c) 2023 Business Insider Nederland