[D66] Crises van de Week Extra, Waterschapsverkiezingen: Crisis bij Waterschap Amstel, Gooi en Vecht

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Het Parool
Datum:  8 maart 2023
Auteur: Bas Soetenhorst
URL: 
https://www.parool.nl/amsterdam/door-crisis-bij-waternet-zijn-het-voor-amsterdammers-cruciale-waterschapsverkiezingen~b0f26a52/


Door crisis bij Waternet zijn het voor Amsterdammers cruciale
waterschapsverkiezingen
-------------------------------------------------------------
Al maanden heeft een aantal partijen harde kritiek op Waternet. Er zijn 
problemen bij het innen van de drinkwaterrekeningen en van de 
waterschapsbelasting

Doorgaans zijn verschillen tussen partijen bij de 
waterschapsverkiezingen alleen met een vergrootglas waarneembaar. Een 
duurzame waterhuishouding, wie is daar nu tegen? Maar in het waterschap 
Amstel, Gooi en Vecht lopen de gemoederen hoog op en valt er echt een 
koers te kiezen.

Het is het lot van de waterschappen. In verkiezingstijd - volgende week 
woensdag wordt een nieuw algemeen bestuur van het waterschap gekozen - 
besteden media plichtmatig aandacht aan hun waterhuishoudingstaken, 
waarna ze weer voor vier jaar in de vergetelheid verdwijnen. Of toch 
niet helemaal?

De geinteresseerde lezer van Het Parool kan sinds vorige zomer de 
perikelen bij waterschap Amstel, Gooi en Vecht volgen. Daarmee gaat een 
langgekoesterde wens van het waterschap in vervulling: meer aandacht van 
de buitenwacht. Al zal het niet de bedoeling zijn geweest dat het vooral 
gaat over achterstallig onderhoud en financiele chaos.

Het heeft alles te maken met Waternet, de uitvoeringsorganisatie van het 
waterschap, dat zelf - op de dijkgraaf na - geen enkele ambtenaar in 
dienst heeft. Tegenover de 1800 werknemers bij Waternet zorgt dat voor 
scheve verhoudingen, die nog zijn verhevigd door de ruimhartige mandaten 
die het waterschap in het verleden afgaf aan de Waternetdirectie. Nu 
Waternet in crisis verkeert, heeft dat zijn weerslag op het waterschap.


Problemen met belastinginning

Waternet schafte de voorbije bestuursperiode op eigen gezag een nieuw 
IT-systeem aan. De invoering is op z'n zachtst gezegd geen doorslaand 
succes. De organisatie stond tot voor kort onder verscherpt toezicht van 
het Rijk wegens risico's voor de cyberveiligheid. Ook zijn er grote 
problemen met inning van de drinkwaterrekening (een gemeentelijke taak 
waar het waterschap buiten staat) en de waterschapsbelasting.

Dat laatste pakt rampzalig uit voor het waterschap. De 
belastinginkomsten zijn de kurk waarop het drijft. Nu de achterstanden 
met de belastinginning op z'n vroegst pas in 2026 zijn weggewerkt, 
moeten tientallen miljoenen worden bijgeleend. En dat bij een schuld van 
bijna 800 miljoen - vrijwel vier keer zoveel als het waterschap 
jaarlijks netto ontvangt aan belastingen. Investeringen blijven achter; 
slechts 58 procent van de geplande uitgaven is daadwerkelijk gedaan, 
waardoor er achterstallig onderhoud is aan onder andere dijken.

Dit alles heeft tot spanningen geleid in het algemeen bestuur, huiselijk 
gezegd de gemeenteraad van het waterschap, die doorgaans tamelijk 
eensgezind optrekt. Al maanden heeft een aantal partijen harde kritiek 
op Waternet. De directeur had er genoeg van en nam vorige maand ontslag.


Onwil bij gemeente

Intussen stuitten pogingen van het waterschap om meer grip te krijgen op 
het ambtelijk apparaat op desinteresse bij de gemeente Amsterdam, de 
andere opdrachtgever van Waternet. In de gemeenteraad en het college is 
weinig animo om zeggenschap over Waternet in te leveren ten gunste van 
het waterschap.

In de landelijke stemwijzer voor de waterschapsverkiezingen is over dit 
alles niets te vinden. Het goede nieuws is dat er door de crisis in 
Amstel, Gooi en Vecht op 15 maart echt iets te kiezen valt. Het 
dagelijks bestuur - zeg maar het college van het waterschap 
(samengesteld uit leden van het algemeen bestuur) - meent dat het glas 
halfvol is. Hier overheerst het idee dat inmiddels goede afspraken zijn 
gemaakt met Amsterdam over een nieuw aansturingsmodel van Waternet en 
dat de financien in rustiger vaarwater zijn beland. Het weet zich 
gesteund door PvdA en VVD.


Roep om spoeddebat

Water Natuurlijk (een combinatie van D66, GroenLinks en inmiddels ook 
Volt, die volgende week is terug te vinden op het stembiljet) is 
verdeeld; fractieleden zegden vorige maand het vertrouwen op in hun 
dagelijks bestuurder Sander Mager, omdat ze de aansturingsafspraken te 
vrijblijvend vinden. Maar die fractieleden zijn allen niet herkiesbaar, 
in tegenstelling tot lijsttrekker Mager. De officiele lijn van Water 
Natuurlijk is dat de weg omhoog is ingeslagen.

CDA, de Groenen en ChristenUnie zijn niet overtuigd en verlangen nog 
voor de verkiezingen een spoeddebat met het dagelijks bestuur van het 
waterschap.


Waterschap Amstel, Gooi en Vecht

Het werkgebied van waterschap Amstel, Gooi en Vecht omvat naast 
Amsterdam - met uitzondering van een deel van Amsterdam-Noord, dat valt 
onder het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier - het Gooi en delen 
van de provincie Utrecht. Het gebied telt 1,3 miljoen inwoners. Het 
waterschap is verantwoordelijk voor waterbeheer en daarmee de dijken en 
waterkwaliteit.


Stemwijzer Waterschappen: http://mijnstem.nl/waterschappen

--------
(c) 2023 DPG Media B.V.