[D66] Wiki: 'De Lift'

[René Oudeweg]

(De Nederlandse horrorfilm 'De Lift' is een kritiek op AI avant la 
lettre. Kaczinsky had een zeer vooruitziende blik en bekritiseerde 
intelligente machines al in 1971 in zijn essay "Progress and Liberty". 
De mens zal overbodig worden voorspelde Kaczinksy./RO)

$ describe "de lift" nl --all
nl:
De lift
De lift is een Nederlandse horrorfilm uit 1983, geschreven en 
geregisseerd door Dick Maas. Ook de filmmuziek is van Maas. Volgens Maas 
was het de eerste Nederlandse speelfilm die werd aangekocht voor een 
wereldwijde release door Warner Brothers.


== Verhaal ==

Na een etentje in een restaurant, gevestigd op de vijftiende verdieping 
van een hoog gebouw, gaan enkele bezoekers met de lift naar beneden. Ze 
stappen lichtelijk beschonken de lift in en op het moment dat ze op weg 
naar de begane grond zijn slaat de bliksem in, en de lift valt stil.
Er ontstaat niet meteen paniek, maar het blijkt dat de luchtventilatie 
is uitgeschakeld. Als de lift weer in werking treedt, moeten de mensen 
met ernstige verstikkingsverschijnselen in het ziekenhuis worden opgenomen.
De hulp van liftmonteur Felix Adelaar wordt ingeroepen, maar hij weet 
niet wat er aan de hand is.
De lift maakt ondertussen meer slachtoffers. Een blinde man valt in de 
liftschacht zijn dood tegemoet en een nachtwaker wordt door de lift op 
brute wijze onthoofd. Tijdens Adelaars werk aan de lift verschijnt 
journaliste Mieke De Beer, die op de geruchtmakende zaak is afgekomen. 
Adelaar roept haar hulp in bij zijn onderzoek naar het vreemde gedrag 
van de lift en de twee bezoeken daartoe Rising Sun, de firma die de 
microprocessor van de lift heeft geleverd. Hij vraagt Kroon, hoofd R&D 
van Rising Sun, of er iets mis zou kunnen zijn met de chips die de lift 
aansturen. Kroon ontkent dit echter ten stelligste en wimpelt Adelaar en 
De Beer snel af. Als Adelaar de volgende dag weer op de liftfabriek 
verschijnt, vertelt een collega hem dat hij Adelaars werk heeft moeten 
overnemen en dat een schoonmaker door de lift is gedood. Wanneer Adelaar 
zijn chef Jongbloed hierover om opheldering vraagt, krijgt hij van de 
boze Jongbloed te horen dat hij, wegens het op eigen houtje op onderzoek 
gaan, per direct voor vier weken op ziekteverlof gestuurd wordt. 
Hierdoor vermoedt hij dat er kwade opzet in het spel is. Dit vermoeden 
blijkt gegrond: Kroon heeft Jongbloed overgehaald tot het gezamenlijk 
uitvoeren van een proef met experimentele biomoleculaire chips, die de 
lift moesten gaan aansturen. Hiertoe hebben de twee in het diepste 
geheim een besturingseenheid, voorzien van deze biochips, in de 
liftschacht geïnstalleerd. De biochips blijken echter zeer instabiel te 
zijn, en hierdoor vertoont de lift zijn moorddadige gedrag. Jongbloed, 
in het nauw omdat hij vreest dat hun beider complot vroeg of laat door 
één van zijn monteurs ontdekt zal worden, laat Kroon in paniek weten dat 
hij niets meer met diens experimenten te maken wil hebben.
Adelaar breekt 's nachts in in het kantoorgebouw om zelf het geheim van 
de lift te ontraadselen. Diep verborgen in de liftschacht ontdekt hij de 
besturingseenheid met de biochips. Woedend hakt hij met een 
schroevendraaier in op de besturingseenheid. Hierdoor slaat de lift 
volkomen op hol en verwondt Adelaar. Als hij probeert uit de liftschacht 
weg te komen ontsnapt hij (dankzij Mieke de Beer) ternauwernood aan de 
dood. Uiteindelijk komt Kroon binnenwandelen, trekt een pistool en lost 
meerdere schoten op de biochips. In een laatste stuiptrekking van de 
lift, grijpt deze hem met een liftkabel en hangt hem op in de 
liftschacht. Hiermee eindigt de film.


== Rolverdeling ==


== Productie ==
De film is gemaakt in 32 draaidagen met een budget van ƒ 750.000,00. 
Producent Matthijs van Heijningen hield vooral de hand op de knip. Alles 
moest goedkoop. Om zo veel mogelijk geld te verdienen tijdens het maken 
van de film werden bepaalde merken expliciet in beeld gebracht, zoals 
Sony, Skandia en Drum.
Maas werd tijdens de draaidagen door Van Heijningen ontslagen wegens een 
oplopend conflict. Van Heijningen kwam op zijn beslissing terug nadat 
hij inzag dat hij de film niet zonder Maas kon afmaken.
Voor de opnamen van De lift was de medewerking van een liftfabrikant 
onontbeerlijk. Schindler Liften zag de humor van deze film wel in en 
verleende medewerking door tijdens de draaidagen continu twee 
liftmonteurs ter beschikking te stellen om de capriolen die met de 
liften moesten worden uitgehaald te realiseren. De opnamen met de liften 
werden gemaakt in het gebouw Kronenstede aan de Laan van Kronenburg 
gelegen in de kantoorwijk Kronenburg in Amstelveen. Alle scènes die zich 
afspelen in de hal voor de liftdeuren werden op één verdieping gedraaid, 
steeds met aanpassing van de wanden en dergelijke. Veel van de scènes, 
zoals de onthoofding en het gevecht met de lift, werden achterstevoren 
opgenomen of met verschillende snelheden om de veiligheid van de acteurs 
te kunnen waarborgen.
De firma waarvoor Felix Adelaar werkt, zou aanvankelijk Delta Liften 
heten, maar om verwarring met een bestaande firma met deze naam te 
vermijden, werd dit kort voor het draaien van de film veranderd in Deta 
Liften.


== Trivia ==
In de film komen vier personages voor met de naam Kees: de dagportier 
(Cor Witschge), de huismeester (Paul Gieske), de zwager (Guus Hoes) en 
de nachtportier (Kees Prins).
In hetzelfde jaar waarin hij De lift maakte, verwerkte Maas een scène 
uit De lift in de door hemzelf geregisseerde videoclip When the Lady 
Smiles van Golden Earring. Hierin zien we een secretaresse die wegvlucht 
in een lift, achternagezeten door Barry Hay. In de lift ernaast zien we 
op hetzelfde moment Huub Stapel als monteur uit de lift stappen en 
verbaasd opzij kijken.
Maas componeerde de filmmuziek op Roland Juno-6- en Roland 
Jupiter-8-synthesizers.
In 2017 is de film volledig gerestaureerd onder supervisie van regisseur 
Dick Maas en editor Hans van Dongen en uitgebracht op blu-ray in Amerika 
door Blue Underground met een nieuw interview met acteur Huub Stapel.


== Externe link ==
(en)   De lift in de Internet Movie Database
https://nl.wikipedia.org/wiki/De_lift
--