[D66] De traditionele partijen zijn gaan zweven en niet het electoraat

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Elsevier
Datum:  21 augustus 2023
Auteur: Roelof Bouwman
URL:    
https://www.ewmagazine.nl/nederland/opinie/2023/08/roelof-bouwman-populariteit-van-omtzigt-laat-zien-hoe-erg-de-oude-volkspartijen-hebben-gefaald-1052473/


Populariteit van Omtzigt laat zien hoe erg de oude volkspartijen hebben 
gefaald
-------------------------------------------------------------------------------

Bij CDA, PvdA en VVD worden de lijnen uitgezet door onderling 
verwisselbare academici uit de Randstad. Ze lezen de Volkskrant en NRC, 
kijken naar Buitenhof en Nieuwsuur en delen de bijbehorende obsessie met 
diversiteit, klimaatverandering en de EU. Geen wonder dat BBB, PVV en 
vooral Pieter Omtzigt zo goed in de markt liggen, schrijft Roelof 
Bouwman.

De afgelopen decennia zijn we in ons land vertrouwd geraakt met de 
'zwevende kiezer'. Gaandeweg raakte het begrip verbonden met de 
veronderstelling dat het burgers steeds vaker ontbreekt aan vastomlijnde 
politieke beginselen en overtuigingen. Daardoor zouden ze buitengewoon 
gevoelig zijn geworden voor politieke modes en trends. Gevolg: grillige 
verkiezingsuitslagen en politieke instabiliteit.


NIET DE KIEZERS ZIJN GAAN ZWEVEN, MAAR TRADITIONELE POLITIEKE PARTIJEN

Klopt het beeld van de zwevende kiezer? Er bestaat ook een andere 
stelling, die meer in overeenstemming lijkt met de werkelijkheid: niet 
de kiezers zijn gaan zweven en losgeraakt van hun ideologische ankers, 
maar de traditionele politieke partijen. Telegraaf-columnist Ronald 
Plasterk vatte het onlangs mooi samen: 'De PvdA heeft de arbeiders in de 
steek gelaten, het CDA de boeren, burgers, buitenlui en vissers, en de 
VVD de ondernemers en middenstanders.'

Zo bezien is de leegloop bij deze partijen niet meer dan logisch. De 
voormalige arbeiderspartij PvdA probeert haar comateuze bestaan te 
rekken door innige samenwerking met de elitepartij GroenLinks. Het ooit 
oppermachtige CDA wordt in de peilingen voorbijgestreefd door de Partij 
voor de Dieren. De VVD boekte op 15 maart de slechtste uitslag bij 
Provinciale Statenverkiezingen sinds 1966.


BBB, PVV EN VOORAL OMTZIGT PROFITEREN VAN LEEGLOOP BIJ 'GROTE DRIE'

Intussen zijn de kiezers van de voormalige 'grote drie' uitgeweken naar 
partijen die anders dan de PvdA nog wel affiniteit hebben met de leef- 
en denkwereld van arbeiders, anders dan het CDA nog wel staan voor de 
belangen van boeren, burgers, buitenlui en vissers, en anders dan de VVD 
nog wel opkomen voor ondernemers en middenstanders. BBB en PVV 
profiteren ervan, om over de electorale aantrekkingskracht van de nieuwe 
partij rond Pieter Omtzigt nog maar te zwijgen.

De vraag hoe het heeft kunnen gebeuren dat de drie oude volkspartijen zo 
vervreemd zijn geraakt van hun kernelectoraat, kan niet worden 
beantwoord zonder te kijken naar hun organisatorische verwording.

Veertig jaar geleden hadden PvdA, CDA en VVD samen nog meer dan 360.000 
leden. Ze betaalden contributie en zorgden zo voor volle partijkassen, 
maar hun belangrijkste functie behelsde iets anders: de leden waren de 
maatschappelijke antennes van de partijleiding. Ze zorgden ervoor dat 
het Binnenhof niet losgezongen raakte van de noden en zorgen van 'de 
mensen in het land', zoals VVD-leider Hans Wiegel dat altijd noemde.

[Meer achter een betaalmuur]

--------
(c) 2023 Roularta Media Nederland Bv.