[D66] Nederlander somber over politiek

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  19 april 2023
Auteur: Niels Klaassen
URL:    
https://www.ad.nl/politiek/nederlander-erg-somber-over-politiek-bbb-mobiliseerde-de-onvrede~a02d6098/


Nederlander erg somber over politiek: 'BBB mobiliseerde de onvrede'
-------------------------------------------------------------------

Het vertrouwen in de politiek bereikt bijna een recorddip door een 
stapeling van oude problemen en nieuwe crises. Zes op de tien 
Nederlanders vinden dat het de verkeerde kant op gaat met het land, maar 
burgers blijven wel positief over het eigen leven.

Alle seinen voor draagvlak staan op rood voor politiek Den Haag. Al 
vijftien jaar lang meet het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) het 
vertrouwen in de politiek maar 'zelden tot nooit' was het zo laag en de 
kritiek zo breed als nu: 41 procent van de mensen vertrouwt de regering 
nog, 43 procent de Tweede Kamer. Zes op de tien Nederlanders vinden dat 
het de verkeerde kant opgaat met het land.

Deelnemers aan de peiling verwijten de politiek een gebrek aan 
daadkracht en visie, ook ervaren ze een grote kloof tussen 'Den Haag' en 
het land. Boosdoeners zijn oude kwesties die maar niet worden opgelost - 
het Groninger gasdossier, de Toeslagenaffaire - in combinatie met tal 
van nieuwe crises, rond asielmigratie, woningnood, klimaat en stikstof.


Pessimisme piekt

De stijgende prijzen en de oorlog in Oekraine maken de cocktail van zorg 
en somberheid compleet, ziet SCP-onderzoeker Josje den Ridder. 'De 
stemming was al langer pessimistisch, mensen noemen vaker een combinatie 
van problemen als reden voor kritiek. Maar die groep is nu veel groter 
geworden.'

De politiek zou grote problemen moeten oplossen, maar voor bijna de 
helft van de Nederlanders is 'Den Haag' zelf juist schuldig en 
veroorzaker van de problemen. Nederlanders vrezen dat de regering 
oneerlijke keuzes maakt en onvoldoende oog heeft voor alle belangen en 
behoeften.

De SCP-peiling is afgenomen in het najaar van 2022, dus ruim voor de 
Provinciale Statenverkiezingen van maart dit jaar. De megawinst van 
oppositiepartij BBB die daarna volgde, kan beschouwd worden als een van 
de uitingen van het lage rapportcijfer, stelt Den Ridder. 'We zien in 
ons onderzoek dat er een voedingsbodem is voor onvrede, in dit geval 
heeft BBB die gemobiliseerd. Maar een reactie op onvrede kan ook juist 
'afhaken' zijn, niet stemmen bijvoorbeeld.'

Tegenover de vertrouwensgrafieken die steil dalen staan de mondiale 
ranglijstjes over geluk en economie waar ons land juist hoog scoort. 
Mensen zijn wel tevreden met het eigen leven, ziet het SCP al jaren. 
Gemiddeld geven Nederlanders het eigen leven een 7,7 in de laatste 
peiling. De samenleving krijgt een nipte 6 en de politiek dus een dikke 
onvoldoende: een 4,6.

'Dat is ook een duurzame trend: 'Met mij gaat het goed, met ons gaat het 
slecht'', zegt Den Ridder. 'Over het eigen leven is men vaak vrij 
positief, de school waar de kinderen naartoe gaan doet het aardig, de 
huisarts is goed. Maar het algemene beeld over het onderwijs en de zorg 
is kritisch en wordt vaak gekleurd door media en sociale media. Dan 
denken mensen: mijn school en huisarts zijn de positieve uitzondering. 
Dus dat tekent ook de resultaten.'

En als Nederlanders zichzelf vergelijken met andere landen valt de 
beoordeling vaak ook mild uit. 'De rechtsstaat functioneert degelijk, er 
is relatief weinig corruptie. Maar je went aan die context. En dan zie 
je dat de bezorgdheid over het hier en nu en de toekomst groot is.'

--------
(c) 2023 DPG Media B.V.