[D66] Recensie biografie PC Kuiper

[René Oudeweg]

De recente biografie van PC Kuiper heb ik even snel doorgelezen omdat 
Fluks me er op wees. Laatst deed de Nederlandse Vereniging voor 
Psychiatrie een mea culpa inzake de classificatie van homoseksualiteit 
als psychiatrische stoornis. Waarschijnlijk een reactie op het 
verschijnen van deze biografie. Deze biografie is niet echt mijn stijl 
want op elke pagina vond de biograaf het wel nodig om op de een of 
andere manier de seksualiteit in het algemeen en die van Kuiper te 
omschrijven. Nee, dan wordt het snel doorbladeren. De fase van de 
antipsychiatrie, waar Kuiper sympathiek tegenover stond, krijgt slechts 
enkele magere pagina's. Weinig kritische noten over de psychiatrie in 
deze biografie. Het boek gaat vooral over de mislukkingen van de 
psychoanalyse, zijn buitenlandse reisjes als gepriviligeerde hoogleraar 
en zijn smakeloze avances richting studentes en assistentes. Als hij 
vandaag nog geleefd zou hebben zou men hem van grensoverschrijdend 
gedrag aan de kant gezet hebben, net als die DWDD presentator.

Na het lezen van Minima Moralia van Adorno, die hij heeft ontmoet, ging 
hij twijfelen aan het nut van de psychoanalyse, die immer de 
burgermoraal vertegenwoordigde. In gedragstherapie zag hij ook niets, 
wat een degradatie van de psychologie inhield, en bij de psychologie en 
de psychiatrie moest 'de mens en zijn verhaal' centraal staan. Nee, 
Kuiper was aandachtsgeil maar had weinig aandacht voor zijn patiënten. 
Er komt geen duidelijke casus in de biografie voor met het levensverhaal 
van een patiënt.

In het MIA-artikel dat ik hier onlangs postte wees ik erop dat de 
pychiatrie zich zelf steeds weer opnieuw probeert uit te vinden door 
excuses te maken over zn gruwelijke geschiedenis. De hedendaagse 
psychiatrie kijkt nauwelijks naar het levensverhaal. Mijn psych heeft 
bij uitzondering mijn Nachtspalk boekje gekocht en gelezen. Haar 
reactie: dat hebben we met de juridische afdeling besproken!  Van 
filosofie heeft ze geen kaas gegeten want ze moest elke naam opzoeken. 
Kuiper was duidelijk wel van de geesteswetenschappen, filosofie, 
literatuur, kunst etc..

Men kan wel concluderen dat van Kuiper's opvattingen 'de mens en zijn 
verhaal', 'verborgen betekenissen',  in de Nederlandse psychiatrie niets 
is blijven hangen. Ze kennen zijn naam niet eens meer. Sinds het voorval 
Els Borst is de psychiatrie verworden tot een grimmig repressief 
instituut dat het altijd al was. Waarom de wetgever nog steeds een rol 
toekent is omdat de gemiddelde parlementariër 'van shit nog chinola' 
kent omtrent de werkwijze van de psychocharlatans van de NvvP. Kuiper 
was ook een charlatan (en goedbedoelende dat wel) en eindige dan ook al 
een mislukte depressieveling in een instituut dat hij zelf mee heeft 
geholpen in stand te houden.

Volgens Kuiper is 25% van de bevolking in de geïndustrialiseerde 
samenleving psychisch gestoord. Vandaag de dag schat ik dit percentage 
wel op 70%. Volgens Kuiper was echter de maatschappij gestoord en niet 
de patiënt zelf.

De biografie laat, als men het goed leest, niets heel van de 
psychoanalyse maar laat nog ruimte voor de psychiatrie. Die afrekening 
moet blijkbaar nog komen.


René Oudeweg


/Strijd om de ziel – het leven van P.C. Kuiper (1919 – 2002) in de 
psychiatrie/, geschreven door Koen Hilberdink, 352 pagina’s, verscheen 
op 21 maart 2023 bij Van Oorschot.

-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://www.tuxtown.net/pipermail/d66/attachments/20230413/75ec3fec/attachment.html>