[D66] Ukrainecrisis: Energieprijs explodeert

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  2 maart 2022
Auteur: David Bremmer
URL:    
https://www.ad.nl/binnenland/europese-gasprijs-naar-nieuw-record-van-194-euro-per-megawattuur-niemand-weet-waar-dit-eindigt~a548fecf/


Europese gasprijs naar nieuw record van 194 euro per megawattuur:
'Niemand weet waar dit eindigt'
-----------------------------------------------------------------

De Europese gasprijs is woensdagmorgen naar een nieuwe recordstand 
gestegen. Op de toonaangevende beurs van Amsterdam schoot de prijs 60 
procent omhoog naar 194 euro per megawattuur. Ook de olieprijs blijft 
maar stijgen. Energie-experts zijn bezorgd.

De toename is uiteraard het gevolg van de door Rusland gestarte 
Oekraine-oorlog en de onzekerheid over de gevolgen voor de 
wereldeconomie. 'De markt is bijzonder nerveus', vertelt Jilles van den 
Beukel, energiespecialist van het Haags Centrum voor Strategische 
Studies (HCSS). 'In feite is de recordprijs van vanochtend de markt die 
zich afvraagt: hoe groot is de kans dat Rusland de gaskraan naar Europa 
dichtdraait?'

Toen Rusland Oekraine vorige week binnenviel steeg de gasprijs 
aanvankelijk ook flink, van 87 dollar per megawattuur naar boven de 130 
dollar. 'Toch viel dat eigenlijk reuze mee', legt Van den Beukel uit. 
'Iedereen ging er van uit dat de gasstroom vanuit Rusland wel zou 
blijven doorlopen.'

De recordgasprijs deze ochtend betreft overigens zogenaamde futures: 
korte termijn gascontracten, bijvoorbeeld voor april. Na het 
ochtendrecord daalde de gasprijs weer met twee tientjes. Nu moet rond de 
174 euro per megawattuur worden betaald.


Onbekend terrein

Experts vragen zich af waar de prijsspurt eindigt. Volgens Hans van 
Cleef, energie-econoom van ABNAmro, valt dat met geen mogelijkheid te 
zeggen. 'De Engelsen spreken van uncharted territory, onbekend terrein. 
Niemand weet hoe veel de prijs nog kan stijgen. 250 dollar, of nog meer? 
Dat hangt van de paniek op de markt af.'

Duidelijk is echter dat het nog een stuk hoger kan, meent Van Cleef. 
'Het is nu maart, de winter loopt op zijn einde. Komende maanden moeten 
de gasvoorraden worden bijgevuld. Als de gasprijs nu al zo hoog is...'

Bij de vorige piek in december was gas net geen 181 euro per megawattuur 
waard. Sindsdien daalden de prijzen weer tot Rusland vorige week 
Oekraine binnenviel.

Vooralsnog blijft Rusland overigens gewoon gas leveren, terwijl het 
Westen blijft betalen. Hoewel diverse Russische banken zijn afgesloten 
van wereldwijd betalingssysteem Swift, zijn banken die energiebetalingen 
verzorgen uitgezonderd. Er vloeit momenteel zelfs iets meer gas richting 
Europa dan enkele maanden terug. Met iedere dag dat de Russen hun 
offensief in Oekraine opvoeren, neemt de onzekerheid toe of dit zo 
blijft.


Dure olie

In het kielzog van de gasprijs lopen ook de olieprijzen op. Een vat 
Amerikaanse olie is afgelopen dag 6 procent duurder geworden en doet al 
bijna 110 dollar. Een vat Brent olie - een vat is circa 159 liter - 
steeg eveneens ruim 6 procent tot 111,30 dollar, de hoogste prijs sinds 
2014.

'De markten zijn bezorgd dat de olieproductie uit Rusland wegvalt,' 
vertelt energie-specialist Van den Beukel. Het land is goed voor 10 
procent van de wereldproductie, waarvan de helft wordt geexporteerd. 
Europa leunt overigens nog meer op Russische olie (zie graphic beneden). 
'Je ziet nu al dat diverse banken geen betalingen voor Russische olie 
willen verzorgen en dat containergigant Maersk geen Russische olie meer 
wil transporteren.'

Gevolg van de dure olie is dat automobilisten aan de pomp de hoofdprijs 
betalen. Benzine is vandaag bijna 3 cent duurder dan gisteren, diesel 
bijna 2 cent. De gemiddelde adviesprijs voor Euro95 (E10) bedraagt 
inmiddels 2,265 euro, aldus United Consumers vandaag. Een dergelijk 
bedrag moet met name bij dure snelwegpompen worden afgetikt. Diesel 
sluipt ondertussen langzaam naar de 2 euro-grens. De adviesprijs 
bedraagt momenteel 1,935 euro.


Opec

Vanmiddag komt oliekartel Opec samen met bondgenoten als Rusland bijeen. 
Vooralsnog wordt niet verwacht dat zij de oliekraan verder opendraaien. 
Wel hebben de 30 leden van het Internationaal Energie Agentschap (IAE), 
waaronder Nederland, besloten om 60 miljoen vaten olie uit hun reserves 
op de markt te brengen in een poging de toename van de olieprijs te 
remmen. De laatste keer dat zij dit gecoordineerd deden was tijdens de 
Libische opstand in 2011.

De effecten van die extra vaten olie lijken echter beperkt. De wereld 
consumeert dagelijks circa 90 miljoen vaten per dag.

--------
(c) 2022 DPG Media B.V.