[D66] 'Het begin van alles'

[RO]

https://www.dereactor.org/teksten/82768

Geschiedenis, Recensies
Lieven De Cauter	

Het begin van alles

Een nieuwe geschiedenis van de mensheid

David Graeber en David Wengrow


Hoewel het gaat om een baksteen van een boek (over de zeshonderd 
bladzijden), werd The Dawn of Everything. A New History of Humanity – 
pas vertaald als Het begin van alles. Een nieuwe geschiedenis van de 
mensheid – meteen een bestseller: The New York Times Bestseller, BBC 
History Book of the Year, #1 Der Spiegel Bestseller, en de vertaling 
staat in de non-fictie top vijf van De Standaard der Letteren ook al 
wekenlang op één. De superlatieven zijn dan ook niet van de lucht: 
‘Baanbrekend en brutaal… een opwindende leeservaring’, oordeelt The 
Guardian. Volgens Rutger Bregman zullen we het nog jaren hebben over dit 
boek. Of deze: ‘dit is geen boek, maar een intellectueel feestmaal’. Ik 
geef die Nassim Nicolas Taleb graag gelijk. Maar hoe ongelofelijk ook, 
het is wel degelijk een boek.

De auteurs van Het begin van alles zijn een relatief onbekende 
archeoloog, David Wengrow (1972), en een beroemde, bijna beruchte 
antropoloog en activist, David Graeber (1961-2020). In een gedurfde en 
volgens eigen zeggen broodnodige want onbestaande synthese van recent 
onderzoek in hun domeinen, halen ze met veel gusto twee 
basisvooronderstellingen onderuit die onze blik op de geschiedenis, ook 
en vooral op de oertijd, nog altijd in grote mate bepalen: dat de 
geschiedenis een evolutie is van kleine egalitaire groepen van 
jagers-verzamelaars naar hiërarchische, ongelijke samenlevingen (een 
erfenis van Jean-Jacques Rousseau en Anne-Robert-Jacques Turgot) en dat 
grotere, complexe maatschappijen noodzakelijk de vorm van een staat 
aannemen, want anders dreigt de chaos (een erfenis van Thomas Hobbes). 
Beide komen samen in een groot lineair verhaal van vooruitgang van 
natuurtoestand naar beschaving. De auteurs vegen met zichtbaar genoegen 
de vloer aan met al die grote namen die nog steeds deze mythe aanhangen: 
Steven Pinker, Francis Fukuyama, Jared Diamond, Juval Harari.

[...]