[D66] '60 dollar of ik schiet'

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

[Vandaag bezinnen Opec + Rusland zich over tegenmaatregelen. Uiteraard 
is de Europese burger opnieuw het slachtoffer van de Brusselse 
oorlogsmanie en Eurofiele recessie. 'Lichtpuntje': Russische olie wordt 
door India verkocht aan de EuroUnie - uiteraard tegen een hogere prijs]


Bron:   Volkskrant
Datum:  4 december 2022
Auteur: Bard van de Weijer
URL:    
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/welke-gevolgen-heeft-de-europese-ban-op-olie-uit-rusland-die-maandag-ingaat~b5c018a1/


Welke gevolgen heeft de Europese ban op olie uit Rusland die maandag 
ingaat?
----------------------------------------------------------------------------

Rusland accepteert het prijsplafond voor olie niet, waarover de EU en de 
G7 afgelopen vrijdag overeenstemming bereikten. Moskou draait de kraan 
dicht voor landen die zich binden aan het plafond. Wat zijn de 
wereldwijde effecten van de maatregelen en de Europese olieban die 
maandag ingaat?


Wat houdt de ban in?

Landen als Canada, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten 
plus Australie hebben afgesproken niet meer dan 60 dollar te betalen 
voor een vat Russische olie.

Het prijsplafond moet ertoe leiden dat Rusland minder kan verdienen aan 
de verkoop van olie, zodat het lastiger wordt de oorlog in Oekraine te 
financieren. Over de hoogte van de prijslimiet is lang onderhandeld. 
Onder meer Oekraine en Polen pleitten voor een veel lager plafond, van 
30 dollar. Griekenland, Malta en Cyprus kozen voor een limiet van 70 
dollar, omdat tankers uit deze landen 55 procent van de Russische olie 
vervoeren, volgens cijfers van het Institute of International Finance. 
Een dergelijk hoog plafond zou geen effect hebben, omdat dit ongeveer de 
prijs is waartegen Rusland nu al zijn olie verkoopt.

Een compromis werd gevonden op 60 dollar. Het plafond kan worden 
verlaagd als de olieprijzen verder dalen.


Waarom is een plafond nodig? Er is toch al een ban?

Om een prijsschok te voorkomen. De vrees bestond dat de Europese 
olieban, die maandag ingaat, ertoe zou leiden dat plotseling een grote 
hoeveelheid olie de wereldmarkt niet meer bereikt. Dit komt doordat de 
sanctiemaatregelen bepalen dat reders geen Russische olie meer mogen 
vervoeren. Ook kunnen zij hun tankers niet meer verzekeren.

Een groot deel van het olietransport uit Rusland, inclusief 
verzekeringen en de financiering, gebeurt namelijk door Europese 
maatschappijen. Hierdoor zouden ook landen buiten de EU geen Russische 
olie meer kunnen kopen. Gevreesd werd dat de toch al krappe energiemarkt 
dan een nieuwe opdoffer zou krijgen.

Door de Europese ban te combineren met een plafond, mag Russische olie 
nog wel naar landen buiten de EU, maar mogen die niet meer dan 60 dollar 
per vat betalen. Rusland heeft laten weten dat het leveringen staakt aan 
afnemers die zich aan de prijslimiet houden.

Rusland produceerde voor de oorlog acht miljoen vaten per dag, waarvan 
een groot deel naar Europa ging. Direct na de inval is Europa begonnen 
met het afbouwen van de afname. De aanvoer van Russische olie per zee 
moet maandag tot een complete stop komen, met uitzondering van 
dieselolie. Op de import van deze belangrijke grondstof voor 
transportbrandstof komt in februari een eind. Olie die via pijplijnen 
naar Europa stroomt, valt niet onder het verbod, om te voorkomen dat 
afhankelijke economieen in midden en oost Europa stilvallen


Zijn de ban en het plafond effectief?

Een beetje. Het goede nieuws is dat het Westen nu een gereedschap heeft 
waarmee het effectief druk kan zetten op Poetin, stelt de Brusselse 
denktank Bruegel. Toch zal de Russische export voorlopig maar weinig 
dalen; doordat de ban lang van tevoren is aangekondigd, hebben 
producenten en transporteurs de kans gekregen hun aanvoerlijnen te 
verleggen. Moskou verkoopt nu meer olie aan China en India, tegen een 
korting. Deze twee landen doen niet mee aan het prijsplafond en zullen 
gewoon Russische olie blijven kopen. Europa koopt meer olie van andere 
producenten.

Het plafond deert Rusland ook al weinig omdat het land zijn olie 
verkoopt tegen prijzen die in de buurt van de limiet liggen. Maar de 
olieprijs is nu relatief laag vergeleken met enkele maanden geleden. Als 
de prijzen stijgen als gevolg van een dalende Russische productie, kan 
Moskou daarvan niet profiteren, is het idee.

Met aardgas gebeurde dat wel: doordat Moskou de toevoer naar Europa dit 
jaar langzaam afkneep, explodeerden de prijzen en wist Poetin zelfs met 
minder verkocht aardgas meer inkomsten te halen. Het prijsplafond moet 
een herhaling met olie voorkomen.


En lukt dat?

Toen het nieuws vrijdag bekend werd, daalde de prijs licht en is nu 10 
procent lager dan een maand geleden. Volgens Washington is dit het 
bewijs dat het plafond al zijn werk doet. Dit is misschien wat te 
optimistisch gedacht: de prijzen dalen vooral door onzekerheid over de 
Chinese economie, waar covid opnieuw oplaait en lockdowns hebben geleid 
tot sociale onrust.

China koopt nu zo'n 2 miljoen vaten Russische olie per dag. Doordat de 
Chinese economie lijdt onder het oproer en lockdowns, is het onzeker of 
het land op korte termijn meer Russische olie nodig heeft. Als Peking 
niet meer olie koopt, kan Moskou de weggevallen vraag uit Europa 
mogelijk niet compenseren. Volgens het Internationaal Energieagentschap 
IEA zal Rusland in het tweede kwartaal van volgend jaar vermoedelijk 2 
miljoen vaten per dag minder exporteren, een kwart van het 
oorspronkelijke totaal.


... en in de praktijk?

Of het plafond en de ban in de praktijk werken, is dus onzeker. Ook 
omdat illegale transporten zullen ontstaan. Marktkenners zien nu al 
diverse olietankers op zwart gaan. Die zetten hun transponder (een 
zender die onder meer de coordinaten van het schip uitstuurt) uit, 
waardoor ze niet meer zijn te volgen via websites als Marine Traffic. 
Hierdoor kunnen deze schepen ongezien Russische olie inslaan en 
transporteren.

Ook zal Russische olie voor bijvoorbeeld India worden bijgemengd met 
andere olie, waarna nauwelijks meer is na te gaan wat de oorsprong is. 
'Russische olie is Russische olie zolang er een Russische vlag hangt aan 
de tanker die het spul vervoert', zegt een bron bij een 
energiemaatschappij, die vanwege betrokkenheid bij de handel niet met 
naam genoemd wil worden. Russische olie zal daarom naar Europa blijven 
stromen, zij het in vermoedelijk kleinere hoeveelheden.

--------
(c) 2022 DPG Media B.V.