[D66] Inflatieblues van Rutte IV

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Trouw
Datum:  31 augustus 2022
Auteur: Wilma Kieskamp
URL:    
https://www.trouw.nl/politiek/kabinet-trekt-miljarden-uit-voor-de-koopkracht-maar-helpt-het-de-mensen-die-steun-nodig-hebben~bdb9d294/


Kabinet trekt miljarden uit voor de koopkracht, maar helpt het de
mensen die steun nodig hebben?
-----------------------------------------------------------------

Door te sleutelen aan de inkomensverschillen wil het kabinet de pijn van 
de sterk dalende koopkracht verzachten. Gaan mensen met een laag inkomen 
die steun wel voelen?

Een verhoging van het minimumloon van in een keer 10 procent. Lagere 
inkomstenbelasting voor de lage inkomens, hogere winstbelasting voor 
bedrijven en voor vermogende burgers. Huurverlaging. Het is lang zoeken 
naar de laatste keer dat een kabinet zo wilde ingrijpen in de inkomens- 
en vermogensverhoudingen.

De maatregelen die het kabinet heeft bedacht om de koopkracht vanaf 
volgend jaar te stutten, zijn op papier ongekend. Datzelfde geldt voor 
de bedragen die ermee zijn gemoeid. Maar liefst 16 miljard euro is 
gemoeid met het pakket aan koopkrachtmaatregelen voor 2023, bevestigen 
coalitiebronnen in Den Haag.

Door te sleutelen aan de inkomensverschillen wil het kabinet de pijn 
verzachten van de sterk dalende koopkracht. Woensdag bereikten de 
coalitiepartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie na nachtelijke 
onderhandelingen een akkoord over de begroting. Pas met Prinsjesdag 
wordt de inhoud daarvan officieel bekend gemaakt.


De keuzes van Rutte IV

De belangrijke details die nu al zijn uitgelekt, geven een beeld van de 
politieke keuzes die het kabinet-Rutte IV maakt voor de koopkracht. Het 
kabinet zoekt het vooral in structurele, blijvende maatregelen die de 
laagste inkomensgroepen meer grond onder de voeten geven, in te gaan 
vanaf volgend jaar. Die maatregelen richten zich daarnaast op het 
versterken van de positie van de middeninkomens tot 70.000 euro.

Maar is het genoeg? Gaan de mensen voor wie de hulp bedoeld is het 
voelen in de portemonnee? Nederland tikte woensdag het inflatiecijfer 
van 13,6 procent aan. Er zijn weinig landen in Europa waar de koopkracht 
zo hard daalt. Zelfs grote ingrepen in een overheidsbegroting hebben nog 
maar beperkt effect.

Tekenend voor hoe ingewikkeld het is de koopkracht te repareren, is het 
teleurstellende nieuws dat minister van financien Kaag en premier Rutte 
moeten brengen over het lopende jaar 2022. Een extra handreiking voor de 
laagste inkomens is dit jaar definitief niet mogelijk. Volgens het 
kabinet is dat niet uit te voeren: gemeenten en/of Belastingdienst 
kunnen zo'n mega-operatie niet uitvoeren in zo korte tijd.

Oppositiepartijen reageren ontsteld: het kabinet is 'losgezongen van de 
werkelijkheid' (GroenLinks), moet 'plaatsmaken' (SP) of is 'crimineel' 
bezig (PVV).

Tekenend is ook hoe volgend jaar het minimumloon enerzijds omhoog gaat 
met een enorme stap. Er komt in een keer 10 procent bij. In euro's is 
dat een verhoging van 11,26 euro per uur naar ruim 12 euro. Maar dat is 
nog steeds fors minder dan de 14 euro, waar de vakbonden en de linkse 
oppositie al tijden op aandringen, zelfs al voor de inflatie toesloeg.


De grootste deuken opvangen

Toch is binnen de coalitie van VVD, D66, CDA en ChristenUnie de 
overtuiging dat de huishoudens 'echt gaan voelen' dat in 2023 de 
grootste deuken in de koopkracht kunnen worden opgevangen. Ook voor de 
laagste inkomens.

Behalve structurele maatregelen komt er ook weer een tijdelijk vangnet. 
De laagste inkomens kunnen in 2023 opnieuw een energietoeslag van 1300 
euro verwachten. De zorgtoeslag en huurtoeslag gaan omhoog. Voor ouders 
met kinderen gaat het kindgebonden budget in de belastingen flink 
omhoog.

Het zijn de bedrijven en de vermogende Nederlanders die voor dit alles 
een offer moeten brengen, vindt het kabinet. Om te beginnen de olie- en 
gasindustrie, voor wie de speciale 'mijnbouwbelasting' omhoog gaat. Maar 
ook meer in het algemeen wil het kabinet de belastingen voor bedrijven 
verhogen. Al treft die maatregel vooral kleinere bedrijven met een winst 
tot 200.000 euro. Grotere bedrijven worden dit keer ontzien, omdat zij 
bij het aantreden van het kabinet al te maken kregen met een verhoging 
van de winstbelasting.

Voor Nederlanders met een flinke spaarpot of beleggingen, gaat de 
vermogensbelasting omhoog van 33 naar 34 procent. De ministerraad moet 
donderdag nog formeel instemmen met de plannen.


Reacties op koopkrachtplannen

Vakbonden reageren voorzichtig positief op de gelekte koopkrachtplannen 
van het kabinet, maar genoeg is het niet volgens de 
werknemersverenigingen. FNV vindt de verhoging van 10 procent van het 
minimumloon te weinig, en CNV vraagt zich af of er wel genoeg voor de 
middeninkomens wordt gedaan. Die profiteren immers vaak niet van hogere 
zorg- en huurtoeslagen.

Een stuk bezorgder is het Nederlandse bedrijfsleven: de miljarden die 
het kabinet vrij wil maken voor koopkrachtreparatie moeten onder meer 
betaald worden uit hogere belastingen voor bedrijven. Maar ondernemers 
kampen ook met hoge kosten, zo onderstrepen werkgeversorganisaties 
VNO-NCW en MKB-Nederland. Door het hogere minimumloon zullen hun 
loonkosten ook nog omhoog gaan.

Ouderen hadden liever dit jaar al maatregelen gezien om de koopkracht te 
verbeteren. Belangenvereniging de Seniorencoalitie stelt dat veel 
gepensioneerden met een klein pensioen geen vier maanden meer kunnen 
wachten. De organisatie is natuurlijk wel blij met de verhoging van de 
AOW-uitkering die waarschijnlijk in januari ingaat.

--------
(c) 2022 DPG Media B.V.