[D66] Interview: De Jonge (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #766)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  25 september 2021
Auteur: Niels Klaassen
URL:    
https://www.ad.nl/politiek/hugo-de-jonge-als-je-je-niet-vaccineert-raak-je-zeer-waarschijnlijk-vroeg-of-laat-besmet~a2e97bcb/


Hugo de Jonge: 'Als je je niet vaccineert, raak je zeer
waarschijnlijk vroeg of laat besmet'
-------------------------------------------------------

Met het loslaten van de afstandsregel zet Nederland vandaag een 
'belangrijke, betekenisvolle en symbolische' stap naar het oude normaal, 
zegt demissionair minister Hugo de Jonge. Maar helemaal gerust op een 
winter zonder zorgen is hij niet.

Hugo de Jonge heeft weinig talent voor somberen of twijfelen. Als 
demissionair minister van Volksgezondheid (CDA) in de lastigste en 
'hopelijk laatste' fase van de coronabestrijding, vindt hij vrijwel 
overal tegenliggers op zijn weg.

Burgemeesters die even dreigden om de handhaving van de nieuwste 
QR-regels te weigeren, horeca-ondernemers die de kont tegen de krib 
gooien, een Tweede Kamer waarin de steun afbrokkelt en zorgwekkender: 
een flink dalend vertrouwen bij Nederlanders in de corona-aanpak.

Maar zijn beleid of boodschap zal hij niet veranderen, zegt De Jonge in 
de week dat Nederland na anderhalf jaar afscheid neemt van de 1,5 
meterplicht. 'Ik zie de kritiek vooral als collectieve uiting dat 
iedereen er totaal klaar mee is. Wie niet? U, ik, wij allemaal toch', 
zegt de minister in een vergaderzaaltje van de tijdelijke Tweede Kamer 
in Den Haag. De Algemene Politieke Beschouwingen zijn even gepauzeerd, 
De Jonge moet deze dagen vooral luisteren, ondertussen appt en mailt hij 
voortdurend om vandaag de 1,5 meter los te kunnen laten. De test- en 
QR-systemen moeten op orde zijn, de vaccinatiegraad moet hoger.


Je zou het kunnen zien als een feestdag, maar er hangt een grauwsluier 
overheen, lijkt het. Hoe ziet u dat zelf?

'Het is een grote dag. We zetten een betekenisvolle, belangrijke stap. 
Alles kan bijna weer, maar wel met coronatoegangsbewijs. Het is ook 
symbolisch belangrijk: die 1,5 meterregel staat symbool voor alle 
beperkingen, voor een periode waarin we moesten leven met onderlinge 
afstand, iets onnatuurlijks, zeker als je juist nabijheid zoekt. Daar 
neem je afscheid van, maar behoedzaam.'


Is het nog spannend, deze versoepeling?

'Zeker. Het RIVM schat dat er duizenden extra ziekenhuisopnames te 
verwachten zijn als de 1,8 miljoen mensen die niet gevaccineerd of niet 
eerder besmet zijn geraakt alsnog ziek worden. Het virus is nog niet 
weg. Maar we staan achter deze versoepeling, de adviseurs stellen dat 
het kan, we zien dat overal de rek eruit is. We doen het wel 
verantwoord, met tien vingers aan de pols.'


Een lek systeem dreigt. Als ondernemers niet controleren, heeft de 
coronapas niet veel zin.

'We zullen dit echt samen tot een succes moeten maken. Wijzen naar 
elkaar, van 'jouw kant van de boot is lek' helpt ons niet vooruit. Ik 
ben ervan overtuigd dat de stille meerderheid nuchter denkt: leuk is 
anders, maar het mot voorlopig even. Het kan ook, dat zien we in 
voetbalstadions en het buitenland al langer. En de burgemeesters zullen 
handhaven als het moet. Maar het begint echt bij mensen zelf. Ik roep 
iedereen op: neem je verantwoordelijkheid, we moeten dit samen doen. En 
als je baalt van de regels, dat mag, tuurlijk. Maar mopper dan op het 
virus, desnoods op het kabinet. Maar niet op de man of vrouw aan de deur 
van het cafe.'


Het coronadebat op sociale media is al tijden ontspoord, inclusief 
oorlogsvergelijkingen en de roep om 'tribunalen' voor beleidsmakers. 
Maar ook in het parlement zijn partijen kritisch over 'discriminatie en 
tweedeling' die de QR-bewijzen in de hand zouden werken. Daarvan wil De 
Jonge niks weten. Als Forum-aanvoerder Thierry Baudet losgaat met 
complottheorieen over het coronavirus, keert de minister hem 
demonstratief de rug toe tijdens de politieke beschouwingen.

De CDA'er ziet dan ook geen ongelijke behandeling: de toegangstest 
blijft gratis, dus kan straks iedereen - ingeent of niet - terecht in 
een bioscoop of restaurant. 'We maken het nu juist mogelijk dat iedereen 
kan samenkomen. Dat is geen tweedeling, integendeel. En het interessante 
is: de beperkingen die we nog hebben, zijn vooral nodig omdat er een 
groep is die zich niet heeft laten vaccineren. Zij hebben de grootste 
kans anderen te besmetten en zelf besmet te raken. Omdat deze groep nog 
zo groot is, komt ook de toegankelijkheid van de zorg mogelijk weer in 
het gedrang. Dus laat ik duidelijk zijn: juist de groep 
niet-gevaccineerden keert zich het hardst tegen de coronabewijzen, 
terwijl dat systeem nu uitgerekend voor hen bedoeld is. We zitten met 
maatregelen omdat te veel mensen geen prik nemen. Dat is de harde 
waarheid.'


Maar is het wel een redelijk alternatief als je straks drie keer per 
week tientallen kilometers moet reizen voor een koffietje in het cafe of 
een theaterbezoek om de hoek?

'We hebben veel testlocaties, we gaan naar een capaciteit van 400.000 
tests per dag. Iedereen kan binnen dertig minuten rijden bij een 
testlocatie zijn. Het eerste weekeinde kan je ergens in een bepaalde 
regio nog wat meer wachttijd zien omdat vraag en aanbod niet precies 
aansluiten. Maar de capaciteit wordt enorm opgeschroefd. Is zo'n test 
dan een enorme beperking? Ik vind van niet. Het is een kleine moeite.'


Begrijpt u de vaccinweigeraars? Kent u ze uit uw eigen omgeving?

'Nee, niet in mijn directe kring. Ik weet dat mensen soms bewust geen 
vaccin nemen. Ik respecteer dat, het is hun recht. Maar eerlijk gezegd 
begrijp ik het niet, nee. Daarvoor heb ik te veel leed gezien door dit 
virus. Ik ken duizend goede redenen om je te laten vaccineren en nul om 
het niet te doen. Ik ben minister van Volksgezondheid, niet de minister 
van 'kijk maar wat je doet'. Ik voel het als mijn verantwoordelijkheid 
zoveel mogelijk mensen te beschermen. Ik moet eerlijk zijn over de 
feiten. En ik denk dat we met de vaccinatiegraad echt boven de 90 
procent uit kunnen komen, zodat we ook van de maatregelen verlost kunnen 
raken.'


Het vertrouwen in de corona-aanpak is gedaald, ook in de Tweede Kamer 
slinkt de steun. Maar dat is geen reden uw eigen beleid of stijl te 
wijzigen?

'Nee, die sentimenten horen volgens mij echt bij de vaststelling dat men 
klaar is met het virus, terecht ook. De rek is eruit. Daarom zetten we 
vandaag een grote stap, is veel van ons leven weer zo goed als normaal. 
Ik denk dat veel mensen ook nuchter redeneren: joh, als dit even nodig 
is, dan is dat zo.'


U wil nu geen einddatum noemen voor alle maatregelen, terwijl de 
vaccinatiegraad veel hoger is dan het aanvankelijke doel van 60 tot 70 
procent voor groepsimmuniteit.

'Met de deltavariant moeten we groepsimmuniteit gewoon afschrijven. 
Duidelijk is: als je je niet vaccineert, raak je zeer waarschijnlijk 
vroeg of laat besmet. Als dat te snel gaat, riskeer je alsnog veel 
ziekenhuisopnames in korte tijd. Vandaar dat we stap voor stap, en eerst 
met het coronabewijs, versoepelen. Ondertussen gaan we door met 
vaccineren bij mensen die we eerst lastig bereikten, die twijfelen. We 
schatten dat zo'n 5 procent van de volwassenen echt niet wil en niet 
over te halen is. Maar voor iedere bovenarm werken we hard. We zitten nu 
op 82 procent van de volwassenen, we kunnen echt boven de 90 procent 
uitkomen.'


Veel mensen willen een eindpunt: 1 december is het klaar. Kan dat?

'Zo eenvoudig werkt het niet. Dit virus is grillig. Ik wil best met het 
virus afspreken dat het 1 december klaar is, maar de regels van de 
biologie verzetten zich daar tegen. We doen alles zo tijdelijk mogelijk. 
Begin november bekijken we het opnieuw.'


Kunnen grote publieksevenementen wel weer straks, de 
sinterklaasintochten bijvoorbeeld? Of moeten we juist rekening houden 
met nieuwe winterlockdowns door enorme toenames?

'Over die sinterklaasintochten: dat gaan we bekijken, dat is nu nog te 
vroeg om te zeggen. Over die mogelijke heftige stijging: helemaal 
uitsluiten kan je het niet, maar niets wijst er nu op dat nieuwe 
lockdowns nodig zijn. De bescherming tegen ziekenhuisopnames door de 
vaccins is echt indrukwekkend, van wel 95 tot 97 procent. Dat is iets om 
heel dankbaar voor te zijn.'

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
De Jonge bekijkt centrale covidhospitalen

Om de normale zorg zoveel mogelijk door te laten draaien, heeft De Jonge 
de ziekenhuizen gevraagd om te kijken of coronazorg ook geclusterd kan 
worden in tijden van een nieuwe piek aan patienten. Deze ziekenhuizen 
krijgen dan een speciale flexibele 'coronavleugel'.

De ziekenhuizen kunnen samen tot 1350 ic-bedden komen deze winter. 
Daarvan zijn honderden plekken nodig voor achterstallige ingrepen en 
planbare zorg, ook worden er 200 plekken nodig geacht voor een eventuele 
griepgolf.

Belangrijk is wel dat er niet meer dan 200 coronapatienten een ic-plek 
nodig hebben, anders komt de planbare zorg of de griepcapaciteit in de 
knel.

Nu liggen er nog ruim 180 coronapatienten op de intensive care, dus er 
is weinig buffer, beseft de minister. 'Ik blijf zeggen: het overgrote 
deel van die mensen had er niet hoeven liggen als ze het vaccin genomen 
hadden.'

Om toekomstige pandemieen beter te lijf te gaan, trekt het kabinet 
volgend jaar alvast 22 miljoen euro uit. Nederland wil - in EU-verband - 
meer zelfvoorzienend worden als het gaat om de productie van 
(grondstoffen voor) geneesmiddelen, persoonlijke beschermingsmiddelen en 
vaccins. 'Ook de aansturing moet centraler. Het eilandenrijk waarin 
zorgverleners en GGD'en in een voortdurend overlegmodel zitten werkt 
niet in crisistijd. Dus we gaan een structuur maken waarin de 25 GGD'en 
en de capaciteitsplanning centraal worden aangestuurd bij zo'n 
A-ziekte.'

Daarnaast komt er een nationale zorgreserve van enkele duizenden 
arbeidskrachten die in een crisis kunnen helpen.

--------
(c) 2021 DPG Media B.V.