[D66] Op de intensive care door corona, maar nog steeds geen vaccin willen (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #762)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Volkskrant
Datum:  21 september 2021
Auteur: Hessel von Piekartz
URL:    
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/op-de-intensive-care-door-corona-maar-nog-steeds-geen-vaccin-willen~ba07e475/


Op de intensive care door corona, maar nog steeds geen vaccin willen
--------------------------------------------------------------------

De meeste coronapatienten die nu in het ziekenhuis liggen zijn niet 
gevaccineerd. Verpleegkundigen spreken met hen daarover, maar dat is 
vaak lastig. 'Hun overtuiging tegen het vaccin is niet in een keer 
verdwenen.'

Of ze zich straks na haar opname wel zal laten vaccineren? De vrouw, 
covid-patient, denkt na over de vraag, liggend in haar ziekenhuisbed. Ze 
hecht aan haar privacy en wil niet met haar naam in de krant. 'Nee', 
besluit ze. 'Ik denk van niet.' Veel meer wil ze er niet over zeggen. 
'Waarom stel je die vraag eigenlijk?'

Een ernstig verloop van de ziekte is deze patient bespaard gebleven. 
Vanmiddag mag ze het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda verlaten. Maar na 
benauwdheid, vier dagen in corona-isolatie op deze eenpersoonskamer en 
een komen en gaan van verpleegkundigen, geanonimiseerd door masker, 
schort en spatbril, wijst ze een vaccin nog steeds af. Het advies voor 
optimale bescherming is om ook na infectie nog een prik te halen.

In Nederland is ongeveer een op de zeven van de volwassenen 
niet-gevaccineerd, een minderheid dus. Maar onder covid-patienten in de 
ziekenhuizen is de verhouding totaal anders: het overgrote deel is 
niet-gevaccineerd. Uit cijfers van het RIVM bleek eerder dat daar iets 
minder dan negen op de tien patienten geen prik hadden gehad.

Sommige ziekenhuizen worstelen met de nieuwe patientsamenstelling. Zo 
komen er bij zorgvakbond NU'91 signalen binnen van verpleegkundigen die 
te maken krijgen met corona-ontkennende familieleden van patienten die 
zich verzetten tegen behandeling. Onder zorgpersoneel leiden zulke 
situaties tot veel ongeloof. Ook de Nederlandse Vereniging van 
Ziekenhuizen merkt dat de nieuwe patientsamenstelling tot 'lastige 
gesprekken en discussies' leidt over wel of niet vaccineren. Hoe is het 
om na anderhalf jaar crisis zorg te verlenen aan mensen die met een 
vaccin hoogstwaarschijnlijk niet op hun afdeling terecht waren gekomen?


Slopende zorg

Met routinematig gemak trekt verpleegkundige Carola Veer een nieuw setje 
van de beschermende kleding aan waarin ze al anderhalf jaar de 
covid-patienten in het Groene Hart Ziekenhuis bezoekt. Anderhalf jaar 
van strakke maskers, beslagen brillen en stroeve latex-handschoenen en 
bovendien van slopende zorg voor patienten die het soms niet haalden.

Ook hier zijn alle covid-patienten niet gevaccineerd. Het zijn er 
momenteel negen: twee op de ic en zeven op de reguliere afdeling. Maar 
wie denkt dat Veer na zo'n heftige periode eens hard van leer trekt 
tegen niet-gevaccineerde patienten die met een prik vrijwel zeker een 
opname hadden kunnen voorkomen heeft het mis. 'Ik ben daar helemaal niet 
mee bezig', zegt Veer. In de kamers praat ze over de behandeling, over 
eten, of de koorts is opgelopen en hoe het thuis verder zal gaan.

De vraag of ze niet-gevaccineerde patienten in het ziekenhuis willen 
behandelen hebben ze hier nog nooit aan zichzelf gesteld, bezweert Karin 
van Assen, longarts in het Groene Hart. 'Maar ik snap wel goed dat 
andere mensen 'm stellen, ik krijg de vraag ook heel vaak. Men denkt: 
waarom zou je deze groep nog behandelen, het is toch hun eigen schuld?' 
Maar de werkelijkheid in het ziekenhuis staat zo'n gedachtegang niet 
toe. 'Zo gauw iemand binnenkomt gaat het alleen over de zorg die we aan 
diegene kunnen bieden. Dat is hoe we hier altijd werken.'


Taalbarierre

'Fijn dat het weer zo goed met u gaat. Gaat u nu revalideren?' Elke 
letter duidelijk uitsprekend praat Van Assen tegen een Poolse vrouw die 
net is ontslagen van de intensive care. Steeds antwoordt de vrouw 
knikkend met een kort 'ja'. 'Verstaat u wat ik zeg?' Van Assen schudt 
haar hoofd. 'Dit gaat zo niet. We hebben echt een tolk nodig.'

De longarts ziet vaker taalbarrieres bij covid-patienten. Als toestand 
en taal het enigszins toelaten vraagt ze patienten naar hun 
vaccinatiestatus en de reden van niet-vaccineren. Ja, er zijn mensen die 
ook tijdens hun opname nog hardnekkig de werking van vaccins in twijfel 
trekken of angstig blijven voor het vaccin door desinformatie en 
nepnieuws, maar net zo vaak is het wel die taalbarriere of een basale 
reden als de afstand naar een vaccinatielocatie die hen heeft weerhouden 
van een prik.

In een klein kantoortje van enkele vierkante meters bespreekt 
verpleegkundige Veer samen met longarts Erica Geraedts de 
covid-patienten op hun afdeling. 'Die patient is hier gisteren 
binnengekomen van een ander ziekenhuis. Hij is niet-gevaccineerd', gaat 
Geraedts het lijstje af. De informatie is niet alleen belangrijk voor de 
behandeling, de medewerkers van het ziekenhuis leveren ook nazorg als 
mensen het ziekenhuis verlaten. Een gesprek over een vaccin hoort 
daarbij. 'We praten er met de patienten over. En ook als ze thuis zijn, 
komen we er op terug', zegt Geraedts.

Niet iedereen staat daarvoor open. 'Hun overtuiging tegen het vaccin is 
niet in een keer verdwenen.' Ook nu is er een patient op de afdeling die 
niet in gesprek wil. Sterker nog, hij praat met niemand, vertelt 
Geraedts. 'Hij wil hier niet zijn, volgens mij was hij tegen zijn 
opname.' Ontkent hij dat hij covid heeft? Dat weten ze niet, benadrukt 
Veer. 'Omdat hij dus niets zegt.'


Zuurstofapparaten

De patientenlijst is vandaag kort. De zeven werkloze zuurstofapparaten 
in een nis van het kantoortje herinneren nog wel aan de crisisperiode. 
Maar ook nu zitten ze nog niet op het oude niveau, benadrukt Geraedts. 
'Longziekten zijn een seizoensspecialisme. Het is drukker in de herfst 
en winter, in de lente en zomer bouw je rust in. Dat laatste hebben we 
nu niet kunnen doen.' Met de besmettelijke deltavariant in omloop en 1,8 
miljoen niet-gevaccineerden in Nederland hoopt ze dat een nieuwe golf 
het ziekenhuis deze herfst bespaard blijft.

Zeker met het afgelopen anderhalf jaar in het achterhoofd is het voor 
ziekenhuispersoneel moeilijk te begrijpen als een covid-patient zelfs na 
opname nog steeds een vaccin afwijst, zegt Van Assen. Maar gefrustreerd 
zullen ze er in het Groene Hart niet door raken. 'Alhoewel, ik zou 
andere patienten graag eerder willen helpen', zegt Assen. 'En zolang we 
hier covid-patienten hebben, blijven mensen die we moeten zien met 
hoestklachten op de wachtlijst staan: ja, daar zit wel wat frustratie.'

--------
(c) 2021 DPG Media B.V.