[D66] Rapport KPMG: Nederlands coronabeleid schoot op diverse terreinen ernstig tekort (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #778)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

[Sinds eergisteren zit Nederland in de 7de coronagolf maar Van Dissel/De 
Jonge weten nog steeds alles beter]

Bron:   NRC Handelsblad
Datum:  13 oktober 2021
Auteur: Wouter van Loon, Pim van den Dool
URL:    
https://www.nrc.nl/nieuws/2021/10/13/rapport-kpmg-nederlands-coronabeleid-schoot-op-diverse-terreinen-ernstig-tekort-a4061804


Rapport KPMG: Nederlands coronabeleid schoot op diverse terreinen
ernstig tekort
-----------------------------------------------------------------
Adviesbureau KPMG is zeer kritisch over de door het kabinet gevolgde 
strategie tijdens de coronacrisis en de resultaten daarvan.

Anderhalf jaar na de start van de coronacrisis is het grote evalueren 
van de pandemie begonnen. In het VK verscheen een vernietigend rapport 
van een parlementaire onderzoekscommissie waarin de corona-aanpak van de 
regering-Johnson 'een van de grootste mislukkingen' op het gebied van 
volksgezondheid in de historie van het land werd genoemd. In Nederland 
komt de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar verwachting begin volgend 
jaar met een eerste rapport over de coronabestrijding, later volgt een 
parlementaire enquete.

Adviesbureau KPMG loopt daarop vooruit met een eigen, tussentijdse 
evaluatie van de coronacrisis van maart 2020 tot juli 2021. In het 
rapport Dit zijn de lessen van anderhalf jaar coronacrisis, dat deze 
donderdag verschijnt, is KPMG zeer kritisch over de door het kabinet 
gevolgde strategie en de resultaten daarvan.
   
https://home.kpmg/nl/nl/home/insights/2021/10/covid-19-in-nederland.html

Het adviesbureau deed een uitgebreide literatuurstudie van openbare 
bronnen en analyseerde wereldwijd beschikbare data. Er zijn in Nederland 
meer doden gevallen, omdat er beleid werd gemaakt op basis van hoeveel 
mensen er in het ziekenhuis lagen in plaats van het aantal besmettingen, 
stelt het adviesbureau. Daardoor werd er vaak te laat ingegrepen.

In vergelijking met Noorwegen, Denemarken en Finland 'blijkt dat 
Nederland zowel op de economische groei als op oversterfte beduidend 
minder goed in staat was de pandemie te managen', schrijft KPMG.


Nog meer gezondheidsschade

Het verder ophogen van de IC-capaciteit, wat de Nederlandse ziekenhuizen 
tevergeefs probeerden, was achteraf volgens KPMG geen betere strategie 
geweest. Tegen de exponentiele groei van virussen is volgens het 
adviesbureau 'geen enkele capaciteit opgewassen' en bovendien had het 
beschikbaar hebben van meer IC-bedden waarschijnlijk tot nog meer 
gezondheidsschade geleid, zegt arts en gezondheidseconoom David 
Ikkersheim van KPMG Health. 'Als je pas ingrijpt als de bedden vol 
liggen, leidt dat met meer capaciteit paradoxaal genoeg tot nog meer 
gezondheidsschade, en naar verwachting een substantieel hogere 
oversterfte.'


Volgens KPMG scoorden landen die wel ingrepen bij meer besmettingen 
beter

Volgens KPMG hebben landen die wel ingrepen als het aantal besmettingen 
steeg het veel beter gedaan. Daarbij heeft Ikkersheim gekeken naar 
oversterfecijfers. Die zijn doorgaans moeilijk te vergelijken, omdat 
factoren als klimaat, bevolkingsopbouw en hoe dicht mensen op elkaar 
wonen ook invloed hebben. Ze geven volgens Ikkersheim wel een grof 
inzicht in hoe effectief het beleid was: in Nederland overleden zo'n 
24.000 mensen meer dan verwacht terwijl landen als Denemarken, Noorwegen 
en Finland niet of nauwelijks oversterfte hadden. Die landen gingen 
eerder in lockdown en hadden direct strengere grenscontroles en 
quarantaineregels.

Volgens KPMG hebben landen die een strenger beleid voerden geen extra 
economische schade opgelopen. Extra vrijheid, stelt Ikkersheim, was 'een 
tijdelijk snoepje': als de cijfers opliepen moesten er toch weer 
beperkende maatregelen worden genomen. Ook in Nederland was dat het 
geval: in de winter was een strenge lockdown en een avondklok nodig om 
de cijfers te drukken. In vergelijking met andere Europese landen deed 
Nederland het op economisch gebied 'redelijk', mede dankzij de royale 
steunpakketten. Tegelijkertijd noteerde Nederland een krimp van 0,2 
procent, terwijl een aantal Scandinavische landen groei liet zien.

KPMG verbaast zich in het rapport over wat het 'Nederlands 
exceptionalisme' noemt: het Nederlandse beleid week bij een aantal grote 
beslissingen af van wat internationaal werd geadviseerd. Te vaak werd 
daardoor het voorzorgsprincipe niet toegepast.


Negeren WHO-advies

Dat begon met het negeren van het WHO-advies om in te dammen. Verder 
werd in Nederland eerst heel weinig getest, terwijl het adagium van de 
WHO 'testen, testen, testen' was. Ook was er maandenlang debat over de 
noodzaak van een mondkapjesplicht, terwijl veel andere Europese landen 
die al hadden ingevoerd.

De invoering van de avondklok in januari 2021 vindt Ikkersheim een 
voorbeeld van hoe het voorzorgsprincipe door Nederland wel succesvol 
werd ingezet. 'Toen is preventief gehandeld vanwege de dreiging van de 
Britse variant. Dat pakte goed uit en heeft mogelijk 'code zwart' 
voorkomen. In een volgende pandemie moet je deze attitude structureel 
hanteren.'

Het kabinet gebruikte regelmatig de mantra 'zorgvuldigheid boven 
snelheid', bijvoorbeeld als argument om later dan andere Europese landen 
te beginnen met vaccineren. In een pandemie is dat een 
schijntegenstelling, zegt Ikkersheim. 'Iets niet 100 procent goed doen 
maar wel snel, is in een crisis veel waard.'

Bij de voorbereiding van de vaccinatiecampagne viel het KPMG op dat er 
geen goede draaiboeken klaarlagen en er niet met diverse scenario's was 
gewerkt. Ikkersheim: 'Nederland rekende erop dat AstraZeneca eerst kwam, 
met distributie via de huisartsen. Het werd Pfizer, met een andere 
koelmethode, en het moest plots via de GGD. Al die zaken waren te 
voorzien, kijk maar naar hoe het VK dat gedaan heeft.' KPMG constateert 
dat Nederland uiteindelijk wel een inhaalslag maakte met vaccineren en 
dat de huidige vaccinatiegraad 'bovengemiddeld' hoog is.

KPMG vindt het opvallend dat minister De Jonge erover klaagde dat zijn 
departement niet genoeg centrale regie kon voeren over de GGD's en de 
huisartsen. De huidige Wet publieke gezondheid geeft de minister in een 
pandemie juist vergaande bevoegdheden als een ziekte de A-status krijgt. 
KPMG beveelt een goede juridische analyse aan 'naar welke instrumenten 
de status A-ziekte biedt, en deze waar nodig te verduidelijken'.

Als les voor een volgende pandemie suggereert KPMG ook in het OMT 
buitenlandse expertise toe te voegen, omdat binnen Europa de OMT's hun 
regeringen soms heel anders adviseerden. 'Tegengeluid kan group think 
zoveel mogelijk voorkomen.'

--------
(c) 2021 Mediahuis