[D66] Ministers zouden moeten worden vervangen, net zoals coach van verliezend team (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #825)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   NRC Handelsblad
Datum:  26 november 2021
Auteur: Kees Versteegh
URL:    
https://www.nrc.nl/nieuws/2021/11/25/kabinet-zou-ook-offers-moeten-brengen-a4066886


Arjen Boin Hoogleraar publieke instituties: 'Ministers zouden
moeten worden vervangen, net zoals coach van verliezend team'
-------------------------------------------------------------
Het kabinet blijft maar doormodderen in de coronacrisis. Handel urgenter 
en creatiever, zegt crisisexpert Arjen Boin.

Maak van de coronabestrijding weer Chefsache met bijvoorbeeld weer een 
toespraak van de premier tot de natie. Erken daarin ruiterlijk dat die 
bestrijding heeft gefaald. Laat het leger overal in het land tenten 
klaarzetten waar mensen dag en nacht terecht kunnen voor een 
boosterprik. En ten slotte: doe nog een keer een stevig beroep op de 
bevolking solidair met elkaar te zijn tijdens een nieuwe, ingrijpende 
lockdown van pakweg een maand, tot vlak na de Kerst - en niet langer dan 
dat.

Dat is - kort samengevat - het antwoord dat Arjen Boin geeft op de vraag 
wat er moet gebeuren nu de ziekenhuizen vol liggen, besmettingscijfers 
recordhoogtes bereiken, het vertrouwen in de crisisaanpak bij de 
bevolking is geslonken en het kabinet terug bij af lijkt. Vrijdag geven 
premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge (CDA, Volksgezondheid) weer 
een persconferentie. Als het blijft bij de verwachte maatregelen als 
langere sluitingen van winkels, horeca en culturele instellingen, is dat 
'ontoereikend en meer van hetzelfde', aldus Boin, expert in 
crisismanagement en hoogleraar publieke instituties en governance aan de 
Universiteit Leiden. Vorig jaar evalueerde hij de eerste maanden van de 
corona-aanpak van het kabinet, en schreef hij samen met collega's een 
boek waarin ze het beleid van verschillende landen met elkaar 
vergelijken.

'Eigenlijk', zegt de hoogleraar, 'zouden er nu ministers en OMT- leden 
moeten worden vervangen, net zoals de coach vertrekt van een voetbalclub 
die maar blijft verliezen. Daarmee laat je als kabinet zien dat het je 
echt menens is, en dat je zelf offers wilt brengen in een tijd waarin je 
de burger ook om nieuwe, belangrijke offers vraagt. Maar dat gaat 
natuurlijk allemaal niet gebeuren.'


Schijnveiligheid

Zijn script met maatregelen is dan ook een second best-scenario. Het is 
mede gebaseerd op Boins analyse van wat met name het laatste halfjaar 
fout ging. Cruciaal moment daarin, doceert Boin, was eind september, 
begin oktober. Toen begon het hameren op het belang van vaccinatie en 
van het gebruik van de coronapas. 'Met de roep om vaccinatie voor 
iedereen als de oplossing werd er impliciet een probleem gedefinieerd: 
de ongevaccineerden', zegt Boin. 'Eerst gebeurde dat subtiel, maar al 
vanaf augustus voerde Ernst Kuipers van het Landelijk Coordinatiecentrum 
Patienten Spreiding de druk op.' Kuipers noemde de keuze om niet te 
vaccineren 'mogelijk risicogedrag.' Boin: 'Het kabinet volgde die lijn 
al snel.'

De promotie van de coronapas wekte voorspelbare weerstand, met name bij 
ongevaccineerden. Belangrijker nog, zegt Boin: 'De coronapas kreeg een 
centrale plaats in de aanpak van het kabinet zonder dat uberhaupt 
bewezen was dat die werkte om het aantal ziekenhuisopnames omlaag te 
brengen. Sterker: die aantallen stegen juist.'

Weliswaar werden gevaccineerden zelf veel minder ziek van corona dan 
ongevaccineerden. Maar zij konden corona wel aan anderen doorgeven. Die 
belandden alsnog in het ziekenhuis. Ook verzwakte het effect van de 
vaccins sneller dan het kabinet de burger had voorgespiegeld, aldus 
Boin. 'De coronapas van het kabinet bood schijnveiligheid', concludeert 
hij.


Lolly als coronatest

Ongeveer in dezelfde tijd liet het kabinet een aanpak los die juist wel 
goed had gewerkt, constateert Boin: het aandringen op het dragen van een 
mondkapje en het in acht nemen van de anderhalve meter afstand. 
'Minister Grapperhaus nam niet alleen met een liedje feestelijk afscheid 
van het mondkapje, het kabinet als geheel delegitimeerde het dragen 
ervan ook', zegt Boin. 'Je zag heel weinig bewindslieden op tv 
mondmaskers dragen.'
https://twitter.com/HumbertoRTL/status/1408523460620558338

In het buitenland gebeurde dat veel meer. 'De Franse president Emmanuel 
Macron draagt het mondkapje meer wel dan niet.' Wat daarbij niet hielp, 
zegt Boin, was dat het Outbreak Management Team (OMT) aanvankelijk het 
dragen van een mondkapje had ontraden. In het hameren op het belang van 
de anderhalve meter is het OMT altijd wel consequent geweest.

Boin vreest nu een doormodderscenario van halfhartige maatregelen en 
diffuse signalen van een verzwakt demissionair kabinet en een OMT 
waarvan leden elkaar publiekelijk tegenspreken. Hij zegt: 'Onder deze 
omstandigheden kun je onmogelijk tegen burgers zeggen: 'U moet zich 
beter gaan gedragen.' Daarvoor is echt veel meer nodig. Je moet iets 
collectiefs uitstralen: 'Wij gaan als overheid nu snel iets doen zoals 
met die booster-shots, en u als burger helpt ons bijvoorbeeld door veel 
meer mondmaskers te dragen'.'

Boin raadt het kabinet verder aan meer naar het buitenland te kijken. 
'Daar zie je een mate van creativiteit die ik hier vaak mis', zegt hij. 
'Zo distribueerde de Duitse en Oostenrijkse regering al vroeg 
coronatests in de vorm van lolly's voor kinderen. In veel Franse steden 
had je op bijna elke straathoek een testlocatie. En in New York mocht de 
horeca zijn terrassen met warmtekanonnen op straat uitbreiden. Laten we 
van zulke voorbeelden leren.'

--------
(c) 2021 Mediahuis