[D66] Zorgen GGD's over toenemende fraude met vaccinatiebewijzen (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #725)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Volkskrant
Datum:  23 juli 2021
Auteur: Charlotte Huisman
URL:    
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/zorgen-ggd-s-over-toenemende-fraude-met-vaccinatiebewijzen~b6578994/


Zorgen GGD's over toenemende fraude met vaccinatiebewijzen
----------------------------------------------------------

GGD's zien de fraude met vaccinatiebewijzen toenemen. 'Als het 
niet-vaccineren bepaalde consequenties heeft, bijvoorbeeld dat je dan 
geen toegang hebt tot de leuke dingen in het leven, dan krijg je dit 
gedrag.'

Bij een vaccinatielocatie na registratie uit de rij piepen voor de prik 
is gezet, of online een valse vaccinatiekaart kopen en dan proberen de 
prikken geregistreerd te krijgen: de GGD's hebben tientallen fraudeurs 
gesnapt. Zij probeerden een coronavaccinatiebewijs te bemachtigen zonder 
te zijn ingeent. Deze vaccinatiefraude neemt toe, signaleren de GGD's.

'Online zien wij steeds vaker aanbiedingen van vervalste 
vaccinatieregistratiekaarten', zegt een woordvoerder van GGD-koepel GGD 
GHOR. Het gaat om A4'tjes in de kleur die hoort bij het desbetreffende 
vaccin met daarop de data van de twee prikken en de badgenummers. Voor 
rond de 200 euro worden ze aangeboden.

Op het oog zijn deze registratiekaarten relatief eenvoudig na te maken. 
Vervolgens melden de kopers zich bij de GGD met het verhaal dat hun 
vaccinaties niet digitaal zijn geregistreerd. 'Dan weten onze 
medewerkers de fraudeurs er met enkele vragen en controles uit te 
halen', zegt de GGD-woordvoerder. Welke dat zijn wil hij niet 
verklappen.


Tientallen gevallen

Van de tientallen gevallen van opgespoorde fraude hebben de GGD's 
aangifte gedaan. Ook zien zij soms vervalste vaccinatiestickers in gele 
boekjes langskomen, boekjes die soms eveneens zijn vervalst.

Op de vaccinatielocaties is het toezicht aangescherpt sinds daar zo'n 
tien keer, in onder meer Bunschoten-Spakenburg en de regio's Utrecht en 
Den Haag, mensen zijn gesnapt die de rij probeerden verlaten met hun 
registratie op zak voordat de prik was gezet - bijvoorbeeld met de smoes 
dat ze naar het toilet moesten. Ook zij probeerden zo geregistreerd te 
worden zonder hun prik te ondergaan. Zij moesten hun registratiekaart 
inleveren en in het systeem is vermeld dat zij vaccinatie hebben 
geweigerd. 'Dan kun je ervan uit gaan dat het dergelijke fraudeurs vast 
ook een keer is gelukt door de mazen te kruipen', zegt de 
GGD-woordvoerder.

Voor zover bekend gaat het in Nederland nog om relatief bescheiden 
aantallen 'vaccinatiefraudeurs'. In andere landen, waaronder Rusland, 
werd al eerder bericht over zulke fraude, zij het op veel grotere 
schaal. Een vaccinatiebewijs is nu ook in Nederland zeer gewild, omdat 
je er bijvoorbeeld mee kunt reizen of een evenement bezoeken zonder je 
vooraf te hoeven laten testen.


Alternatief

'Als het niet-vaccineren bepaalde consequenties heeft, bijvoorbeeld dat 
je dan geen toegang hebt tot de leuke dingen in het leven, dan krijg je 
dit gedrag', zegt hoogleraar gezondheidspsychologie Andrea Evers van de 
Universiteit Leiden. Belangrijk is volgens haar dat er in Nederland een 
alternatief is wie zich niet wil laten vaccineren: men kan zich gratis 
laten testen voor een 'groene' QR-code. 'Dan is er geen enkele morele 
reden voor fraude met vaccinatiebewijzen. Een slimme oplossing', noemt 
Evers deze constructie, waarbij zowel vaccinatie als een negatieve test 
als toegangsbewijs kan dienen - zo kunnen bezoekers beschermd worden 
tegen overdracht van het virus zonder dat vaccinatie wordt afgedwongen. 
'De groep die principieel tegen vaccineren is, kan zich dan laten 
testen.'

Bovendien zijn er ook veel niet-gevaccineerden die gewoonweg niet zo 
veel zin hebben in de prik of vergeten zijn een afspraak te maken. 
'Onder hen zijn veel jongeren', zegt Evers. 'Een deel van deze groep zal 
zich toch laten vaccineren om zo'n vaccinatiebewijs te bemachtigen. Dan 
staat er iets positiefs tegenover de prik, zoals gemakkelijker reizen.'


Dwang

Toch ervaren antivaxers zo'n vaccinatiebewijs als 'indirecte dwang', 
zoals de Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken het verwoordt. Maar 
fraude met vaccinatiebewijzen keurt zij af, zegt voorzitter Anne-Marie 
van Raaij. 'Misdadig dat nu een vaccinatie nodig is om te kunnen reizen. 
Maar wij zwichten niet. Dan testen wij wel vooraf, ook al zijn we daar 
ook tegen. Vaccineren blijft uiteraard vrijwillig, we dwingen niemand', 
beklemtoont de GGD-woordvoerder. Hij begrijpt dat veel mensen graag zo'n 
vaccinatiebewijs willen. 'Maar degenen die zich daarvoor niet willen 
laten prikken, moeten ook bedenken wat dit kan betekenen voor hun 
medemens. Je hebt dan wel het benodigde papiertje en de QR-code, maar je 
brengt mogelijk jezelf en anderen in gevaar.'

--------
(c) 2021 DPG Media B.V.