[D66] Pia Dijkstra verlaat Binnenhof

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Volkskrant
Datum:  22 september 2020
Auteur: Gijs Herderschee
URL:    
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/pia-dijkstra-verlaat-binnenhof-na-de-moord-op-els-borst-ben-ik-voorzichtig-geworden~b926ab3a/
Ref:    
https://www.nrc.nl/nieuws/2020/09/22/pia-dijkstra-d66-verlaat-tweede-kamer-na-verkiezingen-a4013030


Pia Dijkstra verlaat Binnenhof: 'Na de moord op Els Borst ben ik
voorzichtig geworden'
----------------------------------------------------------------

Met de Donorwet schreef zij het meest baanbrekende 
initiatief-wetsvoorstel van het afgelopen decennium op haar naam. De 
andere veelbesproken wet van haar hand, de wet Voltooid Leven, moet door 
een ander worden afgemaakt, want D66-Kamerlid Pia Dijkstra verlaat de 
politiek. Ze kijkt terug met gemengde gevoelens. 'We zijn in het 
afgelopen decennium ongelooflijk verhard.'

Pia Dijkstra (65), boegbeeld van de medisch-ethische agenda van D66, 
maakt dinsdag bekend dat zij na de verkiezingen vertrekt uit de Tweede 
Kamer. 'Rond die tijd krijg ik AOW. Dan is het tijd voor een nieuwe 
generatie. En ik wil zelf weer baas zijn over mijn tijd.'

In de Kamer groeide zij uit tot de grondlegger van de nieuwe Donorwet, 
die op 1 juli van dit jaar van kracht werd, en streed zij onvermoeibaar 
voor een wet voor levensbeeindiging bij 'voltooid leven'. Dat bracht 
haar niet alleen vrienden. 'Ik heb veel leren verdragen.'

Ze moet wat wegslikken. Een gesprek over de reacties die zij soms 
aantreft in haar mailbox en op de sociale media grijpt haar bij de keel. 
'We zijn in het afgelopen decennium ongelooflijk verhard. Het debat is 
lelijk geworden, vooral op de sociale media. Ik ben neergezet als iemand 
die mensen alleen ziet als een zak organen. Terwijl ik heel zorgvuldig 
vormgeef aan wetgeving die levens redt. Ik vind dat heel lastig. Wat 
moet je er tegenover zetten?


Tolerantiegrens

'Twee maanden geleden heb ik mijn wetsvoorstel over Voltooid Leven 
ingediend. Als je dan ziet dat een predikant, werkzaam bij de EO als 
presentator, een plaatje van Magere Hein op Twitter zet met daaronder 
'Dood 66'... Ik heb veel leren verdragen, maar dit gaat echt ver over 
mijn tolerantiegrens.

'Meestal reageer ik niet, maar in dit geval heb ik laten weten dat ik 
het niet vond kunnen. Dit doen sociale media dus met mensen van wie je 
verwacht dat ze op een respectvolle manier kunnen omgaan met verschillen 
van mening, dat ze zich verdiepen, snappen waar je het over hebt, ook 
bereid zijn te lezen.

'Die ongelooflijke beschuldigingen en simplificaties..., ook van 
serieuze partijen. Kamerlid Madeleine van Toorenburg van het CDA zei dat 
D66 alleen bezig is met de dood, geobsedeerd is met de dood. De partij 
van dood en verderf. Dan vraag ik me af wat ze aan het doen is. Ik vind 
dat echt heel erg. Van Toorenburg liet later weten dat het niet zo 
bedoeld was.

'Als zelfs collega's dit soort uitlatingen doen, daar word ik bang van. 
Ik vind het gevaarlijk. Na de moord op oud-minister Els Borst in 2014 
ben ik voorzichtig geworden. Er werd gezegd dat de dader een verwarde 
man was, een psychiatrische patient. Maar de Euthanasiewet die Els heeft 
ingevoerd, zou zijn motief zijn geweest. Hij is in zijn verwardheid wel 
geinspireerd. Er was een dominee die na de moord op Els zei dat het een 
straf van God was.

'Toch ben ik al die jaren met de trein naar Den Haag gekomen. Een keer 
werd ik op een heel erg onheuse manier toegesproken door een mevrouw. 
Toeval of niet, maar er zat een echtpaar bij van wie de vrouw toen zei: 
'Wilt u nu ophouden. Onze zoon is overleden en hij heeft vijf mensen 
geholpen omdat hij orgaandonor was.' Toen was het meteen over. Dat is me 
erg bijgebleven.'


Doopsgezind

In 2010 was Pia Dijkstra al een nationale bekendheid. Twaalf jaar, van 
1988 tot 2000, was zij presentator van het 8-uurjournaal bij de NOS. 
Daarna presenteerde zij medische tv-programma's: Vinger aan de pols, Hoe 
bevalt Nederland, De Centrale Huisartsenpost en Het kinderziekenhuis. 
Zij begon in 1978 bij de Ikon, de Interkerkelijke Omroep Nederland.

'Ik kom uit een Fries doopsgezind gezin. Dat is de meest vrijzinnige 
protestantse stroming. Je doet op je 18de belijdenis met een zelf 
geschreven tekst. Je kiest je eigen woorden, de reden waarom je lid wilt 
worden van zo'n gemeenschap, waarin iedereen gelijkwaardig is. Dat dna 
zit ook in D66. De zelfbeschikking, de keuzevrijheid, eigen 
verantwoordelijkheid. Het is niet zo'n grote stap tussen die twee.

'Over orgaandonatie werd hier al jaren gepraat. De wachtlijsten voor 
organen bleven maar oplopen, de politiek kwam niet verder dan oproepen 
om te doneren. Dat heb ik opgepakt. Zo'n onderwerp is bij de meeste 
fracties een vrije kwestie. Dan stemmen Kamerleden naar hun eigen 
geweten. Ik heb wel met een paar Kamerleden gesproken voor de stemming. 
50Plus bijvoorbeeld vroeg of ik bij hen langs wilde komen. Maar het zijn 
vooral patientenorganisaties geweest die het belang hebben uitgelegd. 
Tot de stemming wist ik echt niet hoe die zou uitvallen. Niet in de 
Tweede Kamer, niet in de Eerste Kamer.


Drions pil

'Voltooid Leven komt ook niet uit de lucht vallen', zegt Dijkstra, met 
een verwijzing naar 'de pil van Drion'. In 1991 stelde rechtsgeleerde 
Drion een middel voor waarmee ouderen die klaar waren met het leven, dat 
zelf zouden kunnen beeindigen. 'In 2016 stelde het kabinet-Rutte II, met 
VVD en PvdA, een regeling voor. Die heb ik opgepakt en omgezet in een 
wetsvoorstel. Anders blijft het een discussie die alle kanten opschiet.'

Daarna heeft het nog drie jaar geduurd voordat ze het wetsvoorstel 
indiende. D66 belandde in het derde kabinet Rutte en ondervond in de 
coalitie interne weerstand van CDA en ChristenUnie. Het heeft Dijkstra 
niet kunnen ontmoedigen. 'Als ik kijk hoe de Euthanasiewet en de 
Donorwet tot stand zijn gekomen, dat heeft ook twintig, dertig jaar 
geduurd. Dit kan ook nog tijd kosten. Dat laat ik met gerust hart over 
aan een nieuwe generatie bij D66.'

Intussen hoopt zij op iets meer wederzijds begrip, meer bereidheid om 
naar elkaar te luisteren. Juist als het om zulke gevoelige kwesties gaat 
van leven en dood. 'Het schuurt als een partij als de ChristenUnie dan 
zegt 'laten we elkaar geen pijn doen'. Ze bedoelen dan altijd: doen 
jullie ons geen pijn! Maar dat moet wederkerig zijn. Als je zelf vindt 
dat iets niet kan vanuit jouw religieuze overtuiging, werp dan geen 
blokkade op voor die mensen die het wel willen. Je hoeft geen euthanasie 
te vragen, je hoeft niet om een abortus te vragen. Zij kunnen ervoor 
kiezen om het op een andere manier op te lossen. Maar geef de ruimte aan 
mensen die er wel op een goede, zorgvuldige manier gebruik van willen 
maken.'


CV Pia Dijkstra

9 december 1954 geboren in Franeker

1967-1974 Stedelijk Gymnasium te Leeuwarden
1974-1978 Studie theologie te Amsterdam (niet afgemaakt)
1978-1984 Begin van haar loopbaan, bij de Interkerkelijke Omroep 
Nederland, Ikon
1984-1986 Radio Nederland Wereldomroep
1986-1988 NCRV, actualiteitenrubriek Hier en Nu
1988-2000 NOS, presentator van het 8-uurjournaal
2000-2010 Avro, presentator van medische programma's zoals Vinger aan de 
pols, Hoe bevalt Nederland, De Centrale Huisartsenpost en Het 
kinderziekenhuis
2008-2010 Voorzitter commissie Taskforce Deeltijd Plus
17 juni 2010 Lid Tweede Kamer voor D66
2014 Initiatiefwetsvoorstel 'afschaffing weigerambtenaar' door de Eerste 
Kamer aangenomen
2016 Tweede Kamer stemt voor Donorwet
2016 Kabinet-Rutte II oppert regeling 'voltooid leven'
2018 Eerste Kamer stemt voor Donorwet
2020 Donorwet ingevoerd
2020 Initiatiefwetsvoorstel 'Voltooid leven' ingediend

--------
(c) 2020 DPG Media B.V.