[D66] RIVM over feestende vakantiegangers en mondkapjes (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #340)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:  Nu.nl
Datum: 3 oktober 2020
URL:   
https://www.nu.nl/coronavirus/6081587/rivm-tweede-golf-waarschijnlijk-veroorzaakt-door-vakantievierende-jongeren.html


RIVM: 'Tweede golf waarschijnlijk veroorzaakt door vakantievierende
jongeren'
-------------------------------------------------------------------

De tweede golf is waarschijnlijk met name veroorzaakt door jongeren die 
het virus na hun vakantie in Zuid-Frankrijk of Spanje hebben meegebracht 
naar Nederland. Dat concludeert het RIVM uit onderzoek, schrijft de NOS.

De jongeren zouden het virus via feesten en studentenhuizen verder 
hebben verspreid. Hierdoor raakten ook ouderen besmet, die het virus via 
hun werk en familie weer verder verspreidden. Zo is het virus 
uiteindelijk ook weer in de verpleeghuizen terechtgekomen, stelt het 
RIVM.

Deze conclusie is gebaseerd op de eerste bevindingen van het Erasmus MC, 
dat onderzoek deed naar de clusters van besmettingen. Volgens Jaap van 
Dissel, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding van het 
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), is het een 
'duidelijke en geloofwaardige duiding van wat er nu gaande is', zegt hij 
tegen het nieuwsmedium.

Toen het coronavirus in maart haar intrede deed in Nederland, werd dit 
teruggeleid naar vakantiegangers uit Noord-Italie en Oostenrijk. Onder 
meer door carnaval kon het virus zich waarschijnlijk door het land 
verspreiden.


Van Dissel: Effect van dragen mondkapjes 'buitengewoon gering'

Een van de maatregelen die de regering heeft getroffen om de tweede golf 
van het virus af te vlakken, is het dringende advies om in publieke 
binnenruimtes een mondkapje te dragen. Van Dissel blijft bij zijn 
eerdere standpunt dat het dragen van niet-medische mondkapjes niet nodig 
is, zei hij vrijdag tegen de NOS.

Het gaat volgens Van Dissel om een politiek besluit. Het Outbreak 
Management Team (OMT) heeft volgens de directeur beoordeeld dat de 
toegevoegde waarde van mondkapjes 'buitengewoon gering' is, uitgaande 
van thuisblijven bij klachten en de 1,5 meter. 'Uiteraard is het zo dat 
wij als OMT ons ook hebben gerealiseerd dat sommige mensen gewoon liever 
een mondkapje op hebben. Daar zeggen wij over: dat is prima, als iemand 
zich daarmee veiliger waant dan moet die dat doen.'

--------
(c) 2020 Nu.nl

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Bron:   NOS
Datum:  3 oktober 2020
Auteur: Ben Meindertsma
URL:    
https://nos.nl/artikel/2350764-rivm-tweede-golf-uit-spanje-en-zuid-frankrijk-naar-nederland-gekomen.html


RIVM: 'Tweede golf uit Spanje en Zuid-Frankrijk naar Nederland gekomen'
-----------------------------------------------------------------------

De tweede coronagolf waar Nederland nu mee te maken heeft, kan volgens 
RIVM-voorman Jaap van Dissel goed worden vergeleken met de eerste golf 
in maart. Die werd waarschijnlijk veroorzaakt door mensen die uit 
Noord-Italie en Oostenrijk terugkwamen van skivakantie, en dankzij het 
carnaval het virus in Nederland verspreidden. Nu waren het name de 
jongeren die in Zuid-Frankrijk en Spanje op vakantie zijn geweest die 
het virus meebrachten, en dat via feesten en studentenhuizen verder 
verspreidden.

Via de jongeren kregen ouderen het ook, die op hun werk anderen weer 
besmetten. En via familie is het uiteindelijk ook weer in verpleeghuizen 
terechtgekomen, concludeert het RIVM.

De opleving van het aantal besmettingen sinds de zomer noemt het RIVM 
'plotseling'. Uit een eerste analyse van clusters met besmettingen, en 
onderzoek in het Erasmus MC naar het genetische materiaal van het virus, 
denken ze nu te hebben kunnen achterhalen hoe dat kon gebeuren. 'Het 
geeft een duidelijke en geloofwaardige duiding van wat er nu gaande is', 
aldus Van Dissel.

De NOS sprak Van Dissel en RIVM-modelleur Jacco Wallinga ook over het 
advies om in alle publieke binnenruimtes mondkapjes te dragen. De twee 
noemen dat 'een politieke afweging'; van hen had het advies niet 
gehoeven. Zij adviseerden juist om een avondklok in te voeren, een 
maatregel die zij wel bewezen effectief achten.


Vindt u het zinvol om in een supermarkt een mondkapje te dragen?

Van Dissel: 'Zinvol, dat speelt nu even niet. Ik zeg alleen dat wij als 
OMT hebben beoordeeld dat de toegevoegde waarde, uitgaande van 
thuisblijven bij klachten en de anderhalve meter, buitengewoon gering 
is. (...) Dat leidt bij ons tot de afweging dat we daar niet een 
positief advies over hebben uitgebracht. Dat er een ander besluit, op 
grond van politieke overwegingen, wordt genomen, dat zij zo.'


Maar gaat het bijdragen aan het verminderen van besmettingen als ik in 
de supermarkt een mondkapje draag?

Van Dissel: 'Dat hangt ervan af hoe een supermarkt georganiseerd is. Als 
die is georganiseerd zoals je hoopt dat die is georganiseerd - 
eenrichtingsverkeer, anderhalve meter, deurbeleid, mensen wijzen op 
schoonmaken van karretjes, dat iedereen thuis blijft bij klachten, en 
een fatsoenlijke ventilatie - dan verwacht ik dat het weinig effect 
heeft.'


Maar waarom staat dan in uw laatste OMT-advies dat het gebruik van 
mondkapjes aanvullend kan worden geadviseerd op plaatsen waar de 
anderhalve meter niet haalbaar is?

Van Dissel: 'Uiteraard is het zo dat wij als OMT ons ook hebben 
gerealiseerd dat sommige mensen gewoon liever een mondkapje op hebben. 
Daar zeggen wij over: dat is prima, als iemand zich daarmee veiliger 
waant dan moet die dat doen. En je kan je situaties in winkels 
voorstellen waarbij deurbeleid niet helemaal mogelijk is. Of dat de 
winkel afmetingen heeft die maakt dat je de anderhalve meter 
binnentreedt.'


De WHO adviseert al sinds juni om mondmaskers te dragen en uw 
Amerikaanse collega Fauci zei deze week: 'Ongeacht het land zou ik 
mensen aanraden serieus te overwegen maskers te dragen om overdracht te 
voorkomen'.

Van Dissel: 'Hij zegt het wel goed: je moet het serieus overwegen. Wat 
Fauci zich natuurlijk ook heel goed realiseert is dat het heel erg 
afhangt van de context en lokale cultuur. De WHO moet uitspraken doen 
over de hele wereld.'


Maar in Duitsland is de situatie toch niet wezenlijk anders dan in 
Nederland? En ook daar is het advies om in de publieke binnenruimte 
mondkapjes te dragen.

Van Dissel: 'Ja, dat is het advies vanuit de regering. En het advies van 
het Robert Koch Instituut, kun je op de website lezen, is al wat 
kritischer daarover. En spreekt vooral in termen van 'zou kunnen'. En zo 
zie je dat in veel landen. Op een gegeven moment worden er besluiten 
genomen, en dat is prima. Net zoals in Belgie, ondanks stijgende 
getallen, het gebruik van neusmondmaskers per 1 oktober weer is 
teruggedraaid in een deel van de publieke ruimtes.'


Ook op middelbare scholen geldt nu het advies om mondkapjes te dragen 
buiten het klaslokaal. Vindt u dat zinvol?

Van Dissel: 'Het gaat er volgens mij met name om dat leraren zich 
beschermd willen voelen in de ruimte. Omdat ze daar geen anderhalve 
meter aanhouden. Voor de leerlingen geldt vooralsnog, dat zodra ze van 
school af zijn, ze geen anderhalve meter afstand hoeven te houden. Wat 
dan de toegevoegde waarde is in de gang, terwijl je je er buiten niet 
aan hoeft te houden, die kun je ongeveer uitdenken.'


In het OMT-advies gaat u verder dan de maatregelen die nu zijn genomen. 
Zo adviseerde u bijvoorbeeld ook een avondklok in te stellen. Waarom 
vond u dat nodig?

Wallinga: 'Mensen lopen vooral besmettingen op via het werk, en 
jongvolwassenen via de horeca. En de maatregelen hebben het meeste 
effect bij de leeftijdsgroep met de meeste besmettingen: 20 tot 
24-jarigen. Dus is het advies om horeca eerder te sluiten en een 
avondklok, zodat mensen dan niet door gaan feesten. We hebben gezien in 
het buitenland waar een avondklok is ingevoerd, dat het leidt tot een 
vrij scherpe kanteling.'


Het advies van de avondklok is niet overgenomen. De maatregelen gaan 
minder ver. Wat vindt u daarvan?

Wallinga: 'Uiteindelijk is dat een politieke afweging. Wij rekenen in 
modellen door wat de impact is. Het is aan het beleid om dat af te wegen 
tegen de kosten voor de hele maatschappij.'


We zagen de besmettingen al weken stijgen. Elke week die je langer 
wacht, leidt uiteindelijk tot twee keer zoveel ziekenhuisopnames. Waarom 
heeft u dit niet een week eerder geadviseerd?

Wallinga: 'Het is nog sterker: als je het nog weer een week eerder had 
geadviseerd, had het nog meer gescheeld. De vraag is: wanneer is het erg 
genoeg om in te grijpen? Daarvoor heeft het ministerie op het 
coronadashboard signaalwaardes afgegeven. En die geven duidelijk aan wat 
binnen het ministerie het plan was om op te reageren.'


Maar zowel het R-getal als het aantal besmettingen waren al geruime tijd 
boven de signaalwaardes.

Wallinga: 'Het kabinet heeft ook aangegeven dat we niet bij elk rood 
lampje vol op de rem gaan trappen. Het reproductiegetal-lampje brandt al 
heel lang rood, al vanaf 1 juli. We hadden toen ook al kunnen ingrijpen. 
(...) Maar voor deze vragen kun je het beste in Den Haag zijn.'


Wanneer gaan we het effect van de maatregelen zien?

Wallinga: 'Het is een mammoettanker die je moet keren. Er zijn nog 
allerlei infecties. Die zijn allemaal nog onderweg, en die ga je 
allemaal nog zien. Het duurt veertien dagen voordat je echt een 
duidelijk beeld hebt van wat er gebeurt met opnames in het ziekenhuis. 
En dan duurt het nog een poosje voordat je ziet of het schip is gekeerd 
en op welke koers je dan ligt.'


En hoe moet het daarna?

Van Dissel: 'Ik denk dat daarna de opgave is om te kijken wat de meest 
geeigende versoepelingen zijn. Misschien moeten we gaan nadenken over de 
vakanties. We hebben toch een paar keer gezien dat dat een reden is dat 
het weer opvlamt, daar zullen besluiten op genomen moeten worden.'

--------
(c) 2020 NOS