[D66] GGD's kregen pas begin december opdracht tot vaccineren (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #494, volledige tekst)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   NRC Handelsblad
Datum:  30 december 2020
Auteur: Rik Wassens
URL:    
https://www.nrc.nl/nieuws/2020/12/30/een-vaccinatieprogramma-stamp-je-niet-in-een-achternamiddag-uit-de-grond-a4025756


'Een vaccinatieprogramma stamp je niet in een achternamiddag uit de 
grond'
--------------------------------------------------------------------------

Nederland begint als laatste EU-land met vaccineren. GGD'er Maarten 
Tanis snapt de onvrede hierover. 'Maar er zitten meer kanten aan.'

Hoe kan het toch dat het zo welvarende en goed georganiseerde Nederland 
als laatste EU-lidstaat begint met vaccineren? Maarten Tanis, 
verantwoordelijk voor het vaccinatieprogramma binnen de GGD 
Rotterdam-Rijnmond, snapt de groeiende onvrede in de samenleving. 'Het 
vaccineren zal de uitweg uit deze pandemie zijn, dat zien mensen 
terecht. Hoe eerder het prikken kan beginnen, hoe beter. Dat gevoel heb 
ik zelf ook. Maar er zitten meer kanten aan.'

Tanis en zijn team van zo'n 25 werknemers treffen de laatste 
voorbereidingen om op 8 januari te kunnen beginnen met het vaccineren 
van zorgpersoneel. Op die dag, om 10.00 uur 's ochtends, zal hopelijk in 
een tot vaccinatielocatie omgebouwde teststraat een van de eerste 
Nederlandse zorgmedewerkers het coronavaccin toegediend krijgen.

Dat is het begin van de landelijke vaccinatiecampagne, waarbij eerst 
verzorgers van de allerkwetsbaarsten - uit verpleeghuizen, de 
gehandicaptenzorg of in de thuiszorg - een vaccin toegediend krijgen. 
Vanaf eind januari moeten zij op 25 locaties door heel Nederland geprikt 
worden. Tanis verwacht eind februari ongeveer 15.000 zorgverleners uit 
zijn regio gevaccineerd te hebben. Later in de eerste fase volgen 
bewoners van verpleeghuizen en mensen met een verstandelijk beperking 
die in een instelling verblijven.


Late start

Op 8 januari beginnen is laat. Het vaccin van Pfizer/BioNTech is op 21 
december goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Alle 
andere EU-lidstaten zijn in de dagen daarna begonnen met inenten. Waarom 
duurt het in Nederland zo lang?

Vooropgesteld, het had vlotter gekund, zegt Tanis. Maar het begint ermee 
dat de GGD pas 'begin december' de opdracht van het ministerie van 
Volksgezondheid kreeg om al direct te helpen met het inenten. 'Eerst was 
de strategie dat de kwetsbaren gevaccineerd zouden worden door arbo- of 
instellingsartsen.' Dat bleek onpraktisch: de vaccins van Pfizer moeten 
ijskoud bewaard worden en zijn na het ontdooien nog vier dagen houdbaar. 
En er zitten bijna duizend doses in een verpakking. Die moeten dus in 
korte tijd toegediend worden, zegt Tanis. 'Daarom heeft het ministerie 
ervoor gekozen eerst de zorgmedewerkers in te enten op centrale locaties 
en de GGD die opdracht te geven. We weten nu zo'n drie a vier weken van 
deze opdracht.'

De GGD's kwamen zo eerder dan verwacht in beeld om te assisteren met het 
vaccineren. 'Dat is de werkelijkheid waar wij mee te maken hebben. We 
zouden aanvankelijk in augustus beginnen met de gezonde groep tot zestig 
jaar oud; de laatste fase van de vaccinatiecampagne. We hielden er al 
wel rekening mee bij te moeten springen en wilden daar eind januari, 
begin februari klaar voor zijn. Het is dus naar voren getrokken.'

Tanis had de opdracht liever eerder gekregen, maar snel schakelen is nu 
noodzakelijk. 'We zetten nu alles op alles om de deadlines te realiseren 
die landelijk afgesproken zijn. Wij horen bij de eerste regio's die gaan 
vaccineren, ook als voorbeeld voor andere regio's om van te leren.'


Zorgvuldig

De GGD wil zorgvuldig zijn, zegt Tanis. In 'een achternamiddag' een 
vaccinatieprogramma uit de grond stampen kan niet. In het buitenland 
ziet Tanis het vaccineren niet overal even goed verlopen. 'In Engeland 
houden huisartsen hier en daar wat op briefjes bij, die weten soms niet 
wie er wel of niet gevaccineerd is. In Duitsland zijn er duizenden 
eenheden van het vaccin door een fout te warm bewaard geweest. Er zijn 
prikken gezet met vijf doses tegelijk.' Fouten kunnen ook in Nederland 
gebeuren, zegt Tanis. 'Maar wij doen het liever zorgvuldig dan dat we 
dingen onder stoom en kokend water gaan doen waar we nog niet klaar voor 
zijn. Dan neem ik wel voor mijn rekening dat het een week later begint.'

Volgens minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) was het niet op 
tijd afkrijgen van een IT-systeem om de vaccinaties te registreren de 
voornaamste reden waarom de vaccinatiecampagne nog niet dit jaar al kon 
beginnen. Tanis: 'Ik denk dat de pijn zit in de korte periode dat dit in 
gang gezet is. Wij hebben CoronIT - het systeem voor het maken van de 
testafspraken - moeten ombouwen om de vaccins in te registeren.' Dat 
systeem verbouwen kost tijd, maar straks kunnen artsen en het RIVM - 
indien burgers daar toestemming voor geven - wel op een plek 
bijwerkingen in de gaten houden of controleren of iemand al gevaccineerd 
is en met welk middel.

Personeel en vaccinatielocaties zijn voorlopig niet het grootste 
probleem. Dat is gebrek aan voldoende vaccins, zegt Tanis, die liever 
van 'een uitdaging' spreekt. 'We kunnen zo zeven prikstraten openen na 8 
januari, maar er zullen waarschijnlijk maar twee tot drie nodig zijn, 
omdat landelijk niet meer vaccin beschikbaar is.'

Als het vaccinatieprogramma gedurende het jaar steeds verder uitgebreid 
wordt, zal gebrek aan prikkers en artsen voor het medische toezicht het 
grootste probleem worden, verwacht Tanis. Zeker als de besmettingsgraad 
hoog en de zorg overbelast blijft. 'We moeten echt hopen dat die druk op 
de zorg voldoende is afgenomen zodat er genoeg medisch geschoold 
personeel is om toe te zien op het prikken.'

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
De zogenoemde vaccinatiestrategie van de Rijksoverheid ziet er als volgt 
uit.

De overheid heeft de bevolking in groepen ingedeeld, het vaccineren 
begint met groep 1, in januari. Vanaf groep 2 meldt de overheid geen 
moment van inenten.

Groep 1: zorgmedewerkers verpleeghuizen, gehandicaptenzorg, 
wijkverpleging en WMO-ondersteuning. Vaccinatie door GGD
Verpleeghuisbewoners en mensen met verstandelijke berperking in een 
instelling. Vaccinatie door huisarts/instellingsarts

Groep 2: 60-plussers (start met oudste leeftijdsgroep).
Door huisarts/instellingsarts

Groep 3: Mensen onder de 60 met medische indicatie.
Door huisarts/instellingsarts

Groep 4: Zorgmedewerkers van groepen 2 en 3.

Groep 5: Zorgmedewerkers die in direct contact staan met 
coronapatienten.

Groep 6: overige zorgmedewerkers.

Groep 7: Mensen van 18-60 jaar. Door GGD

--------
(c) 2020 Mediahuis