[D66] VanDisselaartje: Nederland loopt opnieuw uit de pas met afschaffen proef mondkapjesdraagplicht (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #296)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

...bij het RIVM gaat de vlag uit...


Bron:   Het Parool
Datum:  28 augustus 2020
Auteur: Bas Soetenhorst
URL:    
https://www.parool.nl/amsterdam/einde-mondkapjesplicht-halsema-verlost-gemeentelijk-apparaat-van-een-hoofdpijndossier~b6bf078b/


Einde mondkapjesplicht: Halsema verlost gemeentelijk apparaat van
een hoofdpijndossier
-----------------------------------------------------------------

En weer loopt Nederland uit de pas met een groot deel van Europa en 
andere werelddelen. Terwijl het ene na het andere land de plicht tot het 
dragen van mondkapjes uitbreidt, gaat deze op die paar plekken in 
Nederland waar het moet juist weer van tafel.

Burgemeester van Amsterdam Femke Halsema wil nog niet vooruitlopen op de 
vraag of de proef van de afgelopen weken het gewenste effect heeft 
gehad. Het idee van het experiment op onder meer de Wallen en de Albert 
Cuypmarkt was dat dragers hun gedrag zouden aanpassen: als iedereen om 
je heen met mondkapjes loopt, word je steeds aan het coronavirus 
herinnerd, ga je je voorzichtiger gedragen en afstand houden.

Die gedachte staat haaks op het door RIVM-directeur Jaap van Dissel 
steeds weer naar voren gebrachte argument van schijnveiligheid. Hij 
voorziet dat mensen met een mondkapje op zich veilig wanen en zich 
roekelozer gedragen, waardoor de kans op besmetting groeit.

Des te opmerkelijker was het dat gedragsonderzoekers van het RIVM vorige 
maand stelden dat dragers omzichtiger te werk gaan. Dat bood Halsema en 
haar Rotterdamse collega Ahmed Aboutaleb de kans om in de steeds 
beladener discussie over het nut van mondkapjes een proef af te dwingen, 
in de hoop de oplopende besmettingscijfers te kunnen keren.


Averechts effect

Van Dissel - en met hem het Outbreak Management Team (OMT) en het 
kabinet - zijn de mening toegedaan dat reguliere mondkapjes (dus niet de 
chirurgische, waarvan het effect onomstreden is) op zichzelf weinig 
helpen bij het voorkomen van besmettingen. Verkeerd gebruik en het 
aanraken ervan kan zelfs een averechts effect hebben. En bij goed 
gebruik is de bijdrage aan het verminderen van besmettingen zo klein, 
dat het vrijwel zinloos is, aldus Van Dissel.

Daar denken wetenschappers elders in de wereld vaak anders over. Het 
regent studies met wisselende uitkomsten. Dit voorjaar bijvoorbeeld 
concludeerden Amerikaanse onderzoekers dat stoffen mondkapjes met 
meerdere lagen bij goed gebruik de kans op besmetting via kleine 
druppeltjes (de zogenoemde aerosolen) aanzienlijk kan verkleinen.

Daar staan andere studies met andere resultaten tegenover. Om de 
loopgravenoorlog hierover te omzeilen kwamen Halsema en Aboutaleb met de 
mogelijke gedragsverandering op de proppen.

Of daar sprake van is geweest, is officieel nog niet vast te stellen. 
Het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving is nog 
bezig met de evaluatie van de proef. Halsema rechtvaardigt het staken 
ervan met de afgenomen drukte. Maar het feit dat de stekker er nu alweer 
uitgaat, lijkt geen indicatie dat mensen zich op grote schaal 
voorzichtiger zijn gaan gedragen, wat het oogmerk van de proef was. 
Waarschijnlijk bemoeilijken de vele problemen met de na­leving van de 
draagplicht het trekken van conclusies hierover.

Uit reportages in onder andere Het Parool bleek dat vooral op de Wallen 
bezoekers zich weinig aantrekken van het gebod. Op de Albert Cuypmarkt 
voelden handhavers van de gemeente zich geintimideerd door marktkooplui 
die woest zijn over de mondkapjesplicht. Onder boa's heerst het gevoel 
dat ze wel boetes kunnen blijven uitschrijven. Door de proef te staken, 
verlost Halsema het gemeentelijk apparaat van een hoofdpijndossier.


Verplicht in heel Parijs

De vraag is of de uitkomst van de evaluatie bevredigend zal zijn, omdat 
de slechte naleving van de draagplicht het ingewikkeld maakt uitspraken 
te doen over de gedragseffecten.

In Parijs zullen ze er niet wakker van liggen. Daar is sinds 08.00 uur 
vrijdagochtend iedereen verplicht een mondkapje te dragen. De maatregel 
geldt overal in de openlucht, in afgesloten openbare ruimten en op 
plaatsen waar mensen werken.

--------
(c) 2020 DPG Media B.V.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Bron:   Het Parool
Datum:  28 augustus 2020
Auteur: Ruben Koops
URL:    
https://www.parool.nl/amsterdam/amsterdam-stopt-voorlopig-met-mondkapjesplicht-op-straat~b12a0d86/
Opm:    Amsterdam start weer wel met 'preventief fouilleren' -zal
         wel niet gaan over het zoeken naar virussen,
         
https://www.parool.nl/amsterdam/halsema-toch-proef-met-preventief-fouilleren~bc8f5b70/


Amsterdam stopt voorlopig met mondkapjesplicht op straat
--------------------------------------------------------

De mondkapjesplicht in drukke gebieden wordt op 31 augustus geschrapt, 
de einddatum van de proefperiode. Burgemeester Halsema wacht het 
onderzoek naar het nut van de regel, die massaal genegeerd werd, niet 
af.

Het experiment waarmee het dragen van mondkapjes in de openbare ruimte 
in Amsterdam werd verplicht, loopt af op maandag 31 augustus en wordt 
voorlopig niet verlengd. Ook Rotterdam gaat er niet mee door. Dat hebben 
de burgemeesters Femke Halsema en Ahmed Aboutaleb besloten.

Dat betekent dat passanten op de Wallen, de Kalverstraat, Nieuwendijk, 
de Albert Cuypmarkt en Plein '40-'45 vanaf maandag niet meer verplicht 
zijn om een mondkapje te dragen. Voor zover dat al gebeurde: vooral op 
de Wallen werd de maatregel nauwelijks nageleefd, ruim 150 boetes ten 
spijt.

Ook het enthousiasme voor de maatregel onder de voorstanders verminderde 
de afgelopen dagen. Daar waar de mondkapjes wel gedragen werden, zoals 
in winkel- en marktstraten, nam het aantal bezoekers snel af. Hierdoor 
veranderden winkeliers en ondernemers van pleitbezorgers, uit angst voor 
een tweede lockdown, in grote tegenstanders van de draagplicht, omdat 
die omzet kost.


Wel mondkapje in ov

Die afnemende drukte voert Halsema nu aan als argument om het experiment 
niet door te zetten. Nu het buiten niet meer zo warm is, de vakanties 
zijn afgelopen en het rustiger lijkt te worden in de stadscentra, is 
afstand houden weer mogelijk, aldus de burgemeester. Waar nodig wordt 
dat vergemakkelijkt met markeringen op straat om de looprichting aan te 
geven, en het instellen van eenrichtingsverkeer.

De verplichting om een mondkapje te dragen blijft gelden in het openbaar 
vervoer en op de ponten.

De mondkapjesplicht werd op 5 augustus ingevoerd toen het na de lockdown 
in juli plotseling snel weer heel erg druk werd, vooral in de 
binnenstad. Hierdoor werd het steeds moeilijker om de 1,5 meter afstand 
te houden. Ook het aantal besmettingen steeg snel.


Drukteprobleem

Halsema en Aboutaleb vroegen het kabinet om de mogelijkheid om een 
regionale mondkapjesplicht te mogen invoeren, om een tweede lockdown te 
voorkomen. Veel andere veiligheidsregio's zagen niets in zo'n 
verplichting omdat het drukteprobleem daar nauwelijks speelde.

De verwachting van Halsema en Aboutaleb was dat het dragen van 
mondkapjes een bewustwordingseffect zou hebben, waardoor men er op 
straat aan wordt herinnerd dat er een pandemie gaande is en het gedrag 
aanpast. Ook de consequentie dat het voor rondslenterende toeristen op 
de Wallen moeilijker is om te blowen of te drinken met een mondkapje op, 
speelde volgens Halsema mee.


Van tafel

Vlekkeloos is het experiment met de mondkapjesplicht niet verlopen. Pas 
in de loop van augustus kwam een zogenaamde 'feitcode' beschikbaar, 
waardoor handhavers sancties konden uitdelen met een bijpassende boete 
van 95 euro. Daarvoor was de boete 395 euro, een bedrag dat volgens 
Halsema niet in verhouding stond tot de overtreding.

Het is de vraag of de mondkapjesplicht in drie weken tijd echt van de 
grond is gekomen. De maatregel wordt nu geevalueerd door het Nederlands 
Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving, ook het RIVM kijkt mee. 
Zolang deze evaluatie nog loopt, wil Halsema niet zeggen of de 
draagplicht het gewenste effect heeft gehad. Wel heeft ze vaak gezegd 
dat verplichting en handhaving van coronamaatregelen alleen een ultiem 
middel kunnen zijn; de verantwoordelijkheid ligt bij de mensen zelf.

Van tafel is de maatregel nog niet. Als uit het onderzoek blijkt dat de 
maatregel effectief is geweest, of als het besmettingsniveau in de regio 
verder oploopt en de drukte toeneemt, kan de mondkapjesplicht opnieuw en 
in een andere vorm weer ingevoerd worden.

--------
(c) 2020 DPG Media B.V.