[D66] Column: 'En nou opdonderen, dictator Pechtold'

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   HP / De Tijd
Datum:  9 maart 2018
Auteur: Arthur van Amerongen
URL:    
https://www.hpdetijd.nl/2018-03-09/arthur-van-amerongen-alexander-pechtold/


'En nou opdonderen, dictator Pechtold'
--------------------------------------

Het moet een vreselijke lijdensweg zijn voor de gemeenteraadsfracties 
van D'66: alle electorale winst van de afgelopen jaren is in een razend 
tempo tenietgedaan door het ongeleide, megalomane projectiel Alexander 
Pechtold. De partij staat nu zesde in de peilingen en de kans is groot 
dat D'66 zelfs nog wordt ingehaald door het CDA en de PVDA.

Pechtold is het lachertje van de Nederlandse politiek geworden. Met de 
gemeenteraadsfracties van D'66 hoeft niemand medelijden te hebben. Die 
hebben zich altijd slaafs neergelegd bij de kadaverdiscipline van 
Pechtold. Binnen de partij wordt hier al jaren steen en been over 
geklaagd maar de gelederen sluiten zich zodra de blinde gehoorzaamheid 
aan de grote leider ter sprake komt.

Binnen de partij gebeurt niets zonder de toestemming van Pechtold. Het 
is dus ook niet zo vreemd dat niemand hem durft terug te fluiten, nu hij 
eigenhandig D'66 sloopt. Alleen grijze eminentie Jan Terlouw moppert een 
beetje voor de buhne maar dat is het dan wel wat de interne kritiek 
betreft.

Een jaar of tien geleden al hoorde ik, notabene in mijn toenmalige 
standplaats Paraguay, van een hoge ambtenaar uit Leiden wat voor eng 
mannetje Pechtold is. De keurige kerel (tegen de 60, GroenLinks-stemmer) 
had een burnout en was met zijn echtgenoot een half jaar door 
Zuid-Amerika aan het reizen. We raakten in gesprek op een terras in 
Asuncion en al snel begon de ambtenaar te fulmineren over zijn 
voormalige wethouder, die hem naar eigen zeggen fysiek en mentaal 
gesloopt had vanwege een enorme bouwgrondfraude.

Even wat gortdroge faits divers over Pechtold als wethouder: in 1994 
werd hij raadslid te Leiden namens D'66 en in 1996 werd hij wethouder, 
aanvankelijk met als portefeuille Milieu (1997-2002), vervolgens Sport 
en Cultuur (1997-2003), Grote Stedenbeleid (1998-2002) en Onderwijs en 
Verkeer en Vervoer/Parkeren (2002-2003).

Hij hield als wethouder tot tweemaal toe (2002 en 2005) een lokaal 
referendum over de RijnGouweLijn tegen, dat er na zijn aftreden in 2007 
alsnog kwam. Dat Pechtold toen al fel tegen referenda was, is nieuw voor 
mij.

De overspannen ambtenaar liep die avond helemaal leeg over Pechtold en 
een enorme fraudezaak waar hij als wethouder bij betrokken was. Uit 
beleefdheid luisterde ik toe maar verder interesseerde die lokale 
kwestie mij toentertijd bar weinig, daar in die bloedhete jungle van 
Zuid-Amerika.

Ik ben die fraudezaak waar Pechtold tot zijn oren in zat de afgelopen 
nacht toch maar eens gaan googlen en het is merkwaardig dat het enorme 
schandaal amper de landelijke media heeft gehaald. Zelfs het Leidsch 
Dagblad publiceerde er nauwelijks over.

De zaak kwam aan het licht door mr. Paul Ruijs (1948), journalist en 
juridisch adviseur, die samen met Willem Oltmans, Pim Fortuijn, Pieter 
Lakeman en anderen in het tijdschrift 'Quote' ooit uitgeroepen tot 'een 
van de grootste etters van Nederland'. Ruijs verdiende deze eretitel 
nadat hij vanwege zijn ervaringen in de rechtszaal met 's lands grootste 
consumentenorganisaties, samen met enkele andere burgers onderzoek had 
gedaan naar belangenverstrengeling binnen de rechterlijke macht.

De gemeente Leiden had volgens mr. Ruijs bij een onteigeningsprocedure 
van een stuk bedrijfsgrond t.b.v. woningbouw een ernstige, niet 
bestaande, bodemverontreiniging in scene gezet. Daarom werden de 
noodzakelijke saneringskosten vanwege het principe dat de vervuiler 
betaalt, bij de hevig protesterende eigenaar in mindering gebracht op de 
onteigeningsprijs. Anders gezegd: Leiden kwam door deze truc voor een 
koopje aan de bouwgrond want eenmaal onteigend was de sanering 
natuurlijk niet meer nodig.

Die werd dan ook nooit uitgevoerd. Leiden declareerde het bouwrijp maken 
van het terrein en het slopen van het bedrijfspand als 'bodemsanering' 
bij de Provincie ZH, hergebruikte de vrij gekomen 'ernstig vervuilde' 
grond en voerde onder de vlag van 'sanering' een veel grotere 
hoeveelheid wel vervuilde grond van elders uit Leiden af. Omdat die 
laatste hoeveelheid niet paste in de inhoud van het onteigende stuk 
grond, werden tekeningen, vrachtbrieven en saneringsverslagen vervalst.

Van die vervalsingen waren Pechtold, commissaris van de koning Jan 
Franssen (VVD), de milieu-inspectie van VROM, de ambtelijke top van VROM 
inclusief Jan Pronk via kamervragen tot in detail op de hoogte.

Volgens Ruijs slaagden alle paarse bestuurders van gemeente, provincie 
en rijk er met hulp van het OM in - daar bepalen ze wie er wel en niet 
vervolgd wordt - om deze beerput gesloten te houden. De gedupeerde is 
uiteindelijk financieel en anderszins zwaar in de problemen geraakt en 
kort daarna overleden.

Op 27 mei 1998 hield Pechtold samen met de CvdK Franssen 'spontaan' een 
persconferentie om mee te delen dat er van fraude onder zijn 
verantwoordelijkheid als wethouder van Milieu geen sprake was. 
Beschuldigingen dat Leiden stevig had gefraudeerd rond de onteigening 
van een stuk bouwgrond waren volstrekt onterecht. Sterker nog: mijnheer 
Ruijs - die optrad namens de gedupeerde - moest eens ophouden met zijn 
stemmingmakerij, doofpot-verhalen en dwaze beschuldigingen, aldus 
Pechtold.

Voormalig HP/de Tijd-onderzoeksjournalist Stan de Jong schreef dat Paul 
Ruijs niet alleen stond in zijn vermoeden dat de gemeente Leiden had 
gefraudeerd.

Ook het Statenlid C. van Laar van de provincie Zuid-Holland constateerde 
dat er was gesjoemeld met de bodemsanering om er zo een financieel 
slaatje uit te slaan. Het minsterie van VROM besloot uiteindelijk na 
onderzoek dat er geen fraude in het spel was en de zaak ging in de 
doofpot.

Echter: in januari 2009 werd bekend dat er grootschalige fraude was 
ontdekt bij het betreffende bodemadviesbedrijf, Bodemstaete uit Vught, 
dat 13 jaar lang nep-rapporten had opgesteld en bodemanalyses vervalste. 
Het bedrijf mocht zijn werkzaamheden niet meer uitoefenen. De vervalste 
rapportages zijn onder andere gebruikt om te verklaren dat de bodem 
'brandschoon' was. Het betreffende bedrijf heeft inmiddels tegen de 
VROM-inspectie toegeven met monsters en rapportages te hebben 
gesjoemeld. Het zou gaan om maar liefst tweeduizend vervalste rapporten.

Voor Pechtold was er geen vuiltje aan de lucht en hij werd burgemeester 
van Wageningen, met wachtgeld van de gemeente Leiden. Pechtold ging als 
burgemeester van Wageningen minder verdienen dan als wethouder in 
Leiden. Om welk bedrag het gaat, wilde de gemeente Leiden niet zeggen, 
ondanks vragen van raadsleden Wim Bleijie (CDA) en Jacques de Coo 
(LWG/De Groenen).

Het typeert Pechtold: vrijwillig vertrekken naar Wageningen en toch geld 
incasseren van de gemeente Leiden. Na een zeer kortstondig ministerschap 
in Kabinet-Balkenende II kreeg Pechtold 9422 euro wachtgeld per maand. 
Pechtold en pecunia: het is een spannend huwelijk. De goede man is 
bovendien dol op kadootjes.

Om nog even terug te komen op het appartement in Scheveningen dat zijn 
ondergang inluidde: precies een jaar geleden reageerde Pechtold bij 
Omroep Gelderland op De Telegraaf, die schreef dat Pechtold in het 
'afgelegen Wageningen' woont.

Pechtold smalend: 'Dan denk ik, jongens kijk eens iets verder dan de 
Randstad. Het is iets voorbij Utrecht. Mensen in Zevenaar die De 
Telegraaf lezen, krijgen zo het gevoel dat ze in Duitsland wonen.'

Pechtold zegt tegen Omroep Gelderland nooit overwogen te hebben om naar 
Den Haag te verhuizen (drie maanden nadat hij het appartement in 
Scheveningen kado kreeg van zijn Canadese 'vriend').

'Ik ben in 2003 burgemeester van Wageningen geworden, dat duurde kort. 
Maar ik heb het altijd een fijne stad gevonden met veel groen eromheen 
en het ligt lekker centraal in Nederland.'

Met geld en de waarheid neemt Pechtold het dus niet zo nauw. Daar kom je 
als politicus nog wel mee weg in Den Haag. Maar je komt niet weg met een 
smadelijk zetelverlies, als gevolg van keiharde kadaverdiscipline en een 
ziekelijk narcisme. Dankzij Pechtold, de risee van de Nederlandse 
politiek, wordt D'66 op 21 maart gedegradeerd tot een geur- en kleurloze 
middenmotor in de Nederlandse politiek.

--------
(c) 2018 HP / De Tijd