[D66] Oud-burgemeester Wassenaar kreeg onterecht extra wachtgeld

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   NRC Handelsblad
Datum:  29 januari 2018
Auteur: Merijn Rengers & Jorg Leijten
URL:    
https://www.nrc.nl/nieuws/2018/01/29/17800-euro-moest-geheim-blijven-a1590239


Oud-burgemeester Wassenaar kreeg onterecht extra wachtgeld
----------------------------------------------------------

Openbaar bestuur Jan Hoekema kreeg extra geld mee toen hij wegens een 
gebrek aan chemie vertrok als burgervader van Wassenaar. Ook mocht hij 
een jaar langer in de ambtswoning verblijven. Dat alles in het geheim.

D66-politicus Jan Hoekema stort de 17.800 euro terug die hij vorig jaar 
ontving na zijn vertrek als burgemeester van Wassenaar. Dit doet hij 
naar aanleiding van vragen van NRC over de uitkering, die in strijd is 
met de Gemeentewet.

NRC verkreeg informatie over de verboden uitkering met een beroep op de 
Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Hoekema en zijn echtgenote Marleen 
Barth (fractievoorzitter van de PvdA in de Eerste Kamer) hebben de 
openbaarmaking vertraagd door naar de voorzieningenrechter te stappen, 
maar lieten vorige week hun bezwaren alsnog varen.

De extra uitkering werd vastgelegd in een 'vaststellingsovereenkomst' 
die werd ondertekend door Hoekema en Charlie Aptroot (VVD), burgemeester 
van Zoetermeer en tot begin dit jaar waarnemer in Wassenaar. Doel was 
het wachtgeld van Hoekema tien maanden lang - tot aan diens AOW-leeftijd 
- aan te vullen van de wettelijke vastgelegde 80 procent 'tot 100 
procent van de bezoldiging [...] vermeerderd met het verschil in af te 
dragen pensioenpremie als ware de heer Hoekema nog burgemeester'.

De vaststellingsovereenkomst:
https://www.scribd.com/document/370283741/Vaststellingsovereenkomst#from_embed

Daarnaast kreeg het oud-Kamerlid toestemming om bijna een jaar lang 
'tegen de geldende condities' in de Wassenaarse ambtswoning te blijven 
wonen, werden zijn advocaatkosten volledig vergoed en beloofde de 
gemeente 'geheimhouding te betrachten' over de afspraken. 'Door vragen 
van NRC ben ik gaan nadenken en heb voor mijzelf de conclusie getrokken 
dat ik het geld ga terugstorten. Het hoeft niet, maar de context 
waarbinnen ik tegen de overeenkomst aankijk, is veranderd. Dit deel ik 
maandagmiddag mee aan waarnemend burgemeester Koen van Wassenaar', zegt 
Hoekema.


In strijd met de Gemeentewet

Volgens diverse juristen sluit de Gemeentewet extra uitkeringen aan 
burgemeesters uit. Dat Hoekema dit bedrag als 'ambteloos burger' ontving 
en dat de overeenkomst onder de contractvrijheid val, zoals de gemeente 
in een toelichting zegt, maakt hiervoor geen verschil. 'De extra 
financiele afspraken zijn niet in overeenstemming met de wettelijke 
regelingen', zegt hoogleraar staatsrecht Douwe Jan Elzinga van de 
Rijksuniversiteit Groningen. 'Ik ken geen politici die om dit soort 
aanvullingen op hun wachtgeld vragen. Wethouders doen het niet, 
ministers niet - dus burgemeesters zouden dat ook niet moeten doen.'

De juristen die Hoekema en de gemeente in de onderhandelingen 
bijstonden, waren zich hier eveneens van bewust. In mails schrijven ze 
dat het 'kritische punt steeds zal blijven de juridische grondslag om te 
komen tot deze civielrechtelijke afspraken' en: 'de van toepassing 
zijnde rechtspositionele bepalingen voorzien niet in de mogelijkheid te 
komen tot deze afspraken'.

Illustratie:
https://images.nrc.nl/Jp9jPeIkH1zngBzV7ca6HWrlScY=/1280x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2018/01/mailnietinlichten.jpg

Aptroot en Hoekema spraken verder af dat ze het ministerie van 
Binnenlandse Zaken en de commissaris van de Koning niet om toestemming 
zouden vragen. Zij zullen 'zijdens de gemeente niet actief geinformeerd 
worden over deze vaststellingsovereenkomst', valt er te lezen in een van 
de mails. De regeling werd evenmin besproken in de gemeenteraad in 
Wassenaar. Wel werden de fractievoorzitters in een geheime vergadering 
op de hoogte gesteld van de details.

Hoekema zegt in een toelichting dat hij extra geld wilde als compensatie 
voor zijn dreigende inkomensverlies, maar dat dat door zijn aanstelling 
als waarnemend burgemeester van Langedijk niet meer actueel is.


Stekelige mails van zijn vrouw

In de documenten is een opvallende rol weggelegd voor Hoekema's 
echtegenoot Marleen Barth. Door de vaststellingsovereenkomst mochten 
Hoekema en Barth langer in de royale Wassenaarse ambtswoning 
(marktwaarde bijna twee miljoen euro) blijven wonen, tegen het 
burgemeesterstarief van 18 procent van Hoekema's maandinkomen - oftewel 
ruim 1.400 euro per maand.

Barth probeerde vorig voorjaar via stekelige mails aan de 
gemeentesecretaris een huurkorting van in totaal ruim 400 euro te 
bedingen, voor de weken dat Hoekema geen werk had. Ze mailde: 'Volgens 
ons zou dat moeten betekenen dat, indien het huurcontract wordt 
nagekomen, over een deel van januari, de hele maand februari en de 
eerste week van maart een ander huurbedrag zou gelden.' En later: 'Wat 
wij willen doen is netjes de huur betalen conform ons huurcontract. We 
vinden het lastig dat we van de kant van de gemeente zo weinig 
medewerking krijgen om dat fatsoenlijk te regelen.' Na bemiddeling door 
Aptroot betaalden Barth en Hoekema alsnog de volledige huur.

Illustratie:
https://images.nrc.nl/8Frt_XSzGK3TLaw1rgihl0_637E=/1280x/smart/filters:no_upscale()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2018/01/mailhuurkorting.jpg

Charlie Aptroot zegt in een reactie dat de vaststellingsovereenkomst een 
langdurige juridische strijd heeft voorkomen: 'De bedragen die de 
advocaat van Hoekema eiste, lagen veel hoger. Dit bedrag leek ons 
verstandig en redelijk.' Volgens Hoekema ging het slechts om 'een klein 
bedrag' boven op wat Wassenaar bood.

Jan Hoekema was tien jaar burgemeester in het lastig bestuurbare 
Wassenaar. Hij maakte zijn laatste termijn niet af, vanwege een 'gebrek 
aan chemie' met een deel van de gemeenteraad. Het laatste dossier 
waarover hij botste, was de bouw van de Amerikaanse ambassade in 
Wassenaar, waarvan de beveiligingskosten hoger uitvielen dan begroot.

Andere akkefietjes tijdens zijn burgemeesterschap betroffen de hoge 
verbouwingskosten van de ambtswoning, in 2007, en de uit de hand gelopen 
Wassenaarse seksrel, die draaide om ongepaste opmerkingen van een 
VVD-wethouder aan het adres van een vrouwelijk raadslid.

--------
(c) 2018 NRC