[D66] Referendumgate: Oppositie grilt Ollongren over afschaffen referendum

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Trouw
Datum:  15 februari 2018
Auteur: Marten van de Wier
URL:    
https://www.trouw.nl/democratie/oppositie-grilt-ollongren-over-afschaffen-referendum~a5a2324c/


Oppositie grilt Ollongren over afschaffen referendum
----------------------------------------------------
Aanvankelijk was D66 voorstander van het referendum. Dat het dat nu wil 
afschaffen, valt niet goed bij de oppositie.

PVV-Kamerlid Martin Bosma: 'Het volk moet wat D66 betreft zijn mond 
houden en slaafs zijn organen inleveren'.

D66-Kamerlid Rob Jetten: 'D66 is nog altijd voorstander van een bindend 
correctief referendum. Dan is er een heldere vraag en zijn de gevolgen 
duidelijk.'.


De oppositie in de Tweede Kamer viel D66-minister Kajsa Ollongren 
donderdag hard aan op de afschaffing van het raadgevend referendum in 
een debat dat donderdag op verzoek van de oppositie werd geschorst, in 
afwachting van aanvullende juridische uitleg door de Raad van State. Dat 
juist een D66-minister het referendum ten grave moest dragen is pikant, 
omdat D66 (met PvdA en GroenLinks) aan de wieg stond van het referendum. 
Partijen links en rechts schoten vrij op Ollongren en haar partij. Het 
afschaffen van het referendum staat in het regeerakkoord, en kan rekenen 
op een Kamermeerderheid.

'Wat zag de minister toen ze vanochtend in de spiegel keek?', wilde 
SP-Kamerlid Ronald van Raak van Ollengren weten. 'Zag ze een D66'er die 
haar ziel heeft verkocht in ruil voor een ministerschap?' PVV'er Martin 
Bosma sprak over 'Demofoben 66'. 'Het volk moet wat D66 betreft zijn 
mond houden en slaafs zijn organen inleveren.' Pro-referendumcitaten van 
D66'ers als Thom de Graaf, Boris van der Ham en Hans van Mierlo werden 
door verschillende partijen scheutig geciteerd.


Raadgevend

Het raadgevend referendum is niet te repareren, betoogde Ollongren. 'De 
kern van het probleem is dat het gaat om een raadgevend referendum, en 
niet om een correctief referendum. Dat woordje 'raadgevend' sleutel je 
niet zomaar weg', stelde ze. Ollongren verwees naar een rapport van 
Kiezersonderzoek Nederland, na afloop van het Oekrainereferendum. 
'Daaruit bleek dat mensen vonden dat het onderwerp zich niet leende voor 
een referendum en ook dat als er dan een referendum is, de regering wel 
moet luisteren naar het antwoord.'

Het Oekraine-referendum van twee jaar geleden, had een opkomst van 32 
procent en is het enige referendum dat heeft plaatsgevonden onder de 
referendumwet. Een meerderheid stemde tegen het associatieverdrag tussen 
Oekraine en de EU. Na discussie in de Kamer en toezeggingen uit Europa 
ondertekende Nederland alsnog het associatieverdrag.


Middel

Het referendum heeft verkeerde verwachtingen gewekt, vindt Ollongren. 
'Er was een advies van de kiezer, en we hebben gezien dat de regering 
zich in tal van bochten heeft gewrongen om er iets mee te doen, dat 
uiteindelijk niet voldeed aan de verwachtingen van de kiezer.'

'D66 heeft altijd ingezet op het versterken van onze democratie', zei 
D66-Kamerlid Rob Jetten. 'Maar een middel is nooit belangrijker dan het 
doel, wij toetsen uitgangspunten altijd aan praktijk. D66 is nog altijd 
voorstander van een bindend correctief referendum. Dan is er een heldere 
vraag en zijn de gevolgen duidelijk. Bij een raadgevend referendum heeft 
de kiezer geen garantie dat zijn uitspraak wordt nageleefd.' Voor een 
correctief referendum is echter geen Kamermeerderheid, constateerde 
Jetten. D66 is het met andere voorstanders niet eens over de vorm.

Er staat nog een referendum gepland op 21 maart, gelijk met de 
gemeenteraadsverkiezingen. Dat gaat over de wet die de 
inlichtingendiensten meer ruimte geeft om online informatie te 
onderscheppen. Er loopt nog een initiatief voor een referendum over het 
eigenwoningforfait, op initiatief van onder andere de partij 50Plus.

--------
(c) 2018 Persgroep