[D66] 'Wij zijn niet ons brein'

[A.O.]

'Wij zijn niet ons brein'. Probeer neurosofen zoals de psychiater dat 
maar eens aan het verstand te brengen...

Bert Keizer – Waar blijft de ziel?

by Judith | Apr 19, 2012 | Psychologie | 1 comment

Tags: 100 - 250 pagina's 2012 Bert Keizer Filosofie Lemniscaat Psychologie

Dit essay is geschreven met de humor en de nuchtere gevoeligheid die 
Bert Keizer eigen zijn.

Hij verzet zich tegen het populaire idee dat ‘wij ons brein zijn’ en 
vraagt zich af wanneer en waarom wij vinden dat plant, dier en mens al 
dan niet een ziel hebben, en of ze die ook kwijt kunnen raken.

We zien graag bezieling, geestelijk leven in de wereld om ons heen. 
Vroeger waren we zelfs nog gretiger in dit opzicht. Toen dachten we dat 
zon, maan, sterren, donderwolken, bomen, planten, vulkanen en zelfs 
ziektes een ziel hadden. Alles om ons heen zat net zo vol bedoelingen 
als wijzelf. De wereld keek ons aan. De Grieken waren de eersten die 
zich na een blik op de wereld afvroegen: kijkt-ie nou terug of niet? 
Tweeduizend jaar later schreef Pascal na een blik op de nachtelijke 
sterrenhemel: ‘De eeuwige stilte van die oneindige ruimte maakt me 
bang.’ Hij kreeg het doodsbenauwd bij de gedachte dat de wereld niet 
terugkijkt. Het zou immers betekenen dat wij, kosmisch gesproken, alleen 
zijn, en als er iets is waar deze slimme aap niet tegen kan, dan is het 
wel alleen zijn.

‘Mensen komen met een zekere plechtigheid, als gold het een liturgische 
aankondiging, met “de ziel” aanzetten. Dit even ver lossende als 
troostende ding, zo constateren zij, bevindt zich onaantastbaar achter 
al ons geneuzel over hersenschade, geest, persoonlijkheid en dementie. 
“Zeker”, zegt mijn collega S. dan, “en dáár weer achter parkeer ik mijn 
Volvo, want daar is ruimte zat.”‘ – Bert Keizer

Ben jij op zoek naar een recensie van Waar blijft de ziel? door Bert 
Keizer? Ze staan hieronder voor je op een rij!

8weekly.nl; ****

     Van mij niets dan lof voor de almaar groeiende populariteit van de 
filosofie, maar Keizer laat het ‘denkwerk’ van auteurs als Coen Simon en 
Stine Jensen verbleken. En is dat niet precies wat je zou verlangen van 
een essay als dit? Vergelijk het met de Boekenweek: stel je voor dat het 
Boekenweekgeschenk de andere boeken zou doen verbleken. Dat je werkelijk 
blij zou zijn met die aanwinst die je ‘gratis’ krijgt bij besteding van 
12,50 of je nu wil of niet. Tip: betaal gewoon uit eigen vrije wil die 
kleine 5 euro voor het essay van Bert Keizer. Genoeg voor tweeduizend 
jaar verder denken.

Reformatorisch Dagblad;

     Het is duidelijk dat Keizer niet voelt voor het reductionisme van 
Swaab en de zijnen, en niets kan met de stelling dat mensen niet meer 
zijn dan hun brein. Dat is hetzelfde als zeggen dat een hond niet meer 
is dan een verzameling moleculen, of dat een purperen keizersmantel niet 
meer is dan schapenwol geverfd met bloed van een schaaldier. Het raadsel 
van het leven zelf, inclusief schoonheid, samenhang en zingeving, is 
daarmee immers nog allerminst verklaard.

NRC;

     Wittgenstein-fan Keizer bestrijdt weliswaar het reductionisme van 
Swaab cum suis, maar op zijn manier schaft ook hij de filosofie af. Hij 
stelt dat ons brein niet geschikt is voor vragen als ‘Wat betekent de 
menselijke aanwezigheid op aarde?’ In drieduizend jaar is er nooit een 
bevredigend antwoord op gekomen, getuige de ‘basale verbijstering’ 
waarmee we nog altijd naar onszelf kijken, aldus Keizer.

Boekhandel Pantheon;

     Maar al met al is Waar blijft de ziel? een boek dat je aan het 
denken zet en allerlei zekerheden op een aangename wijze even op losse 
schroeven stelt. Had ik maar een docent als Bert Keizer gehad indertijd, 
dan had ik mijn studie filosofie misschien toch afgemaakt.

Spinoza.blogse.nl;

     Op zijn ludieke en soms wat oubollige schrijfstijl windt Bert 
Keizer zich op over de tegenwoordige reductie van zielsverschijnselen 
tot neuronengesputter. Dat neurowetenschappers met zeggen ‘wij zijn ons 
brein’ i.p.v. ‘wij hebben een brein’ hun boekje te buiten gaan en zonder 
bijbehorende reflectie neurosofie beoefenen – om die boodschap kun je 
hem sturen.

Goden en mensen;

     Ik kreeg een recensie-exemplaar en las het dezelfde dag in één adem 
uit. Boeiend, boeiend, maar de ziel blijkt zo onzichtbaar als God. Over 
neuronen weet ik nu veel en vooral dat het volslagen onzin is dat de 
mens zijn brein is. Over de ziel in ons wereldbeeld.

Kwestie van verwondering;

     Merken we op dat Bert Keizer zich niet waagt aan definitieve 
uitspraken over de aard of de werking van het brein, dan komt hij er als 
filosoof en als arts wel toe vast te stellen dat het om iets heel 
specifieks gaat, de mens, heel de mens.

Cobra.be; ****

     Keizer definieert de geest als actief, en vormgegeven door de 
wereld rondom. Niet omgekeerd. Menselijk bewustzijn, menselijk leven is 
precies “dat samenspel van brein, lichaam en wereld”. Ontzettend veel 
stof tot nadenken dus, over de meest fundamentele levenskwesties. In een 
superieure, zwierige, soms zelfs lachwekkend eenvoudige stijl.

Zorg ethiek;

     De titelvraag naar waar blijft de ziel, doelt op de plek waar de 
ziel zich zou ophouden, in het brein, het lichaam en in de wereld. 
Ergens in de ruimte die tussen deze drie ontstaat kan gesproken worden 
over zaken als ziel, bewustzijn of geest, maar Keizer heeft geen 
antwoord hoe dat gezien moet worden.

http://rankingthebooks.nl/recensie-bert-keizer-waar-blijft-de-ziel/