[D66] Pechtold: Wij zijn geen tweede keus meer

Sun Mar 12 12:17:03 CET 2017

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  12 maart 2017
Auteur: Tobias den Hartog en Hanneke Keultjes
URL:    
http://www.ad.nl/dossier-aanloop-verkiezingen-tweede-kamer/wij-zijn-geen-tweede-keus-meer~a98a32dc/

'Wij zijn geen tweede keus meer'
--------------------------------
Alexander Pechtold | Aan sympathie voor D66 is dikwijls geen gebrek, 
maar een klinkende uitslag bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer, 
bleef steeds uit. Partijleider Alexander Pechtold (51) denkt het tij nu 
te keren. De zelfverklaarde onderwijspartij wil miljarden in onze 
scholen steken, maar belooft geen wonderen. 'Ik kan een lerarentekort 
niet voorkomen.'

ZORG
'Geen bangmakerij'

U doet niets aan het eigen risico, dan blijven we toch zorgmijders 
houden?
'Ik ben beducht voor het argument 'je kunt dan niet meer naar de 
dokter'. Dat is echt je reinste bangmakerij. Het is ook een taak van de 
huisarts om, als dat een rol speelt, te wijzen op alle mogelijkheden die 
er wel zijn. Het eigen risico afschaffen kost 4 of 5 miljard. Dat geld 
steek ik liever in de kwaliteit van de zorg. Bij de PvdA, die het eigen 
risico wel wil afschaffen, is een modaal gezin het eigen risico van 385 
euro kwijt, maar krijgt het 370 euro extra belasting. Tel uit je winst. 
Laten we er wel eerlijk over zijn.'

Critici van uw plan om mensen die klaar zijn met leven te helpen een 
eind aan hun leven te maken, zeggen dat deze mensen juist meer hulp en 
zorg nodig hebben.
'Dat is een oneigenlijke discussie. Dit zijn twee andere dingen. Ja, er 
is goede zorg. Maar er is ook een doodswens bij een groep mensen, die 
bijna geirriteerd raakt als er alsmaar wordt gezegd 'arm om u heen en 
goede zorg'. Voltooid leven is een ethische discussie, die we 
verantwoord en rustig proberen te voeren. Ik verwacht dat de 
tegenstanders hetzelfde doen. En daar ontbreekt het wel eens aan. Termen 
als 'levensgevaarlijk'... Kom op. Het is niet de overheid die je helpt 
bij voltooid leven. Het is ook niet de overheid die abortus of 
euthanasie pleegt. De overheid zorgt voor wetgeving waarbinnen de arts 
en het individu een afweging kunnen maken. Het is helemaal geen 
overheidsbemoeienis. Het is zelfbeschikking.'

VEILIGHEID
'Puinruimen'

Om etnisch profileren tegen te gaan onder agenten, wilt u dat zij gaan 
werken met formulieren waarop ze aanhoudingen verantwoorden. Dat werkt 
toch niet?
'Er zitten twee kanten aan die discussie. Agenten hebben nu het gevoel 
dat ze op de vingers worden gekeken. Soms kunnen ze zich ook slecht 
verdedigen achteraf, omdat er geen objectieve gegevens zijn. En tegelijk 
hebben we ook een paar keer meegemaakt dat de politie uit de bocht 
vloog. Dat kan ook niet. Transparantie kan beide kanten helpen. 
Beeldvorming kan veel doen .'

Maakt u agenten niet juist verdacht?
'Als agenten zeggen dat dit niet werkt, moeten we het niet doen.'

Maar het staat in uw programma.
'Ik denk dat dit een oplossing is, maar we moeten op het ministerie van 
Veiligheid en Justitie gaan puinruimen na zes jaar VVD. Ik zie mijn 
voorstel als een stap vooruit, maar ik wil dit dus ook juist niet van 
bovenop opleggen.'

Het kan de administratieve lasten vergroten.
'Dat wil ik niet. Het moet helpen. Zoals ook die bodycams zorgen voor 
objectieve beelden na een incident.'

WERK
'Belofte in betere tijd'

U belooft iedere werkende 500 euro. Zo'n belofte kregen we van Rutte 
ook.
'Hij zei dat middenin een crisistijd, toen hij net een kabinet had laten 
vallen met de PVV en nog een half miljard moest ombuigen. Dat was 
onverantwoord en onzinnig. Maar ik heb het over lastenverlichting in een 
heel ander economisch klimaat. Het zorgt voor werkgelegenheid, dus 
sneller aan het werk, meer koopkracht en minder uitkeringen. Dit is een 
heel zwaar punt voor D66 na de komende verkiezingen.'

Toen Rutte dit zei was de omvang van de crisis ook nog niet te overzien.
'Onzin. Ik weet het, omdat ik in het najaar van 2009 een auto kocht. De 
dealer stalkte mij om hem op vrijdagavond te komen betalen, omdat ze 
anders de volgende dag een cashprobleem zouden hebben. Zo erg was het.'

Gaat u toch niet nu al geld beloven, terwijl u niet kan voorzien of u 
het kan nakomen.
'Nee, deze lastenverlichting, want dat is het, halen we grofweg van twee 
fronten. Voor de helft uit de economische groei weliswaar, maar voor de 
andere helft ook uit het principe van 'de vervuiler betaalt'. En we 
houden woord dat we een belastingherziening nodig hebben. Mkb'ers worden 
gek van de regeltjes. Dat geldt ook voor zzp'ers,  maar ook over hoe we 
het autorijden gaan aanpakken. De wegenbelasting willen we afschaffen, 
de accijnzen en aanschafbelasting verlagen. We willen naar betalen voor 
het gebruik van de auto en de echte CO2-uitstoot.'

IDENTITEIT
'Boze blanke man, nee'

U bent de verpersoonlijking van de elite, maar bent u er ook wel voor de 
lageropgeleide Nederlander?
'Dat is een onzinnige constatering. Als een deel van de politiek nou 
stopt met de 'boze blanke man', zullen we dan ook stoppen met de term 
'elite'? Het zijn termen die generaliseren en daardoor diskwalificeren - 
over en weer. Ja, ik heb een goede opvoeding gehad. Ja, we hadden het 
thuis goed. Maar dat was allerminst vanzelfsprekend. Daar is hard voor 
gewerkt en hard voor gestudeerd door mijn ouders . Om kansen te geven en 
kansen te pakken. Dat gun ik iedereen.'

Met welk verhaal gaat u hen overtuigen?
'Politici zijn gewend met feiten te komen. We vertellen dat de 
integratie aantoonbaar beter gaat. Dan gooi je er een paar cijfers in en 
dan zijn ze het niet met je eens. Logisch. Je moet zorgen dat je 
openstaat voor mensen die problemen vanuit hun gevoel formuleren. Wat is 
er mis met gevoel?  Als ik erken dat er dingen veranderen, en niet 
altijd ten positieve, dan is er begrip om het in perspectief te zien. 
Het belangrijkste is om elkaar te blijven zien en verstaan. Dat is niet 
altijd makkelijk. Vroeger zat je in je zuil vast. Dan kwam meneer 
pastoor vertellen waar je je vlees moest kopen en vragen wanneer het 
volgende kindje kwam. Nu leven we in extreme vrijheid, maar lijkt het 
alsof we onszelf weer in een zuil proppen door alleen met 
gelijkgestemden om te gaan. Daar zit een gevaar in. Op sociale media, 
maar ook bedrijven als Bol.com en Netflix. 'Volg ook die.' 'Lees dit.' 
'Kijk dat.' Dan zit je op een gegeven moment alleen nog met 
gelijkgestemden te reaguren.'

ONDERWIJS
'Leer ook rijtjes'

Waarom smijt u met miljarden voor het onderwijs, terwijl we hier al 
hartstikke goed op scoren?
'Ik ben absoluut nog niet tevreden. We moeten terug in de voorhoede, nu 
het onderwijs rap zal veranderen. We hebben straks geen veertig jaar 
meer dezelfde baan, we hebben ons hele leven onderwijs nodig. Dat is ook 
belangrijk nu de wereld steeds verder digitaliseert. Kijk hoe alles nu 
al in twijfel wordt getrokken. Vroeger waren er rijtjes, vastigheden en 
getallen - 1600: Slag bij Nieuwpoort - maar als dat even doorgaat, 
ontkent iemand straks nog dat het toen was.'

U wilt meer leraren. Hoe zorgt u dat die er komen voor er een nijpend 
tekort aan leraren ontstaat?
'Ik kan dat dus niet voorkomen. En sterker nog: ik vermoed dat ons over 
vier jaar gezegd zal worden, dat het alleen nog maar erger is geworden. 
Dat klopt, maar als we niks hadden gedaan, dan was het nog erger.'

U stelt geen extra salaris voor.
'Nee. Alleen voor leraren in moeilijke wijken of in bepaalde vakken 
waarvoor weinig docenten te vinden zijn zoals wiskunde en natuurkunde. 
Wat ik vooral van leraren hoor, is dat ze meer tijd voor hun vak terug 
willen. Dat willen we regelen.'

PREMIER
'Geen tweede keus'

U heeft zich vaker opgeworpen als premierskandidaat. Waarom zou het nu 
wel lukken?
'Ik heb de ervaring. Als burgemeester, als minister. Ik heb de 
levenservaring van iemand die net de 50 is gepasseerd. En ik heb de 
energie van iemand die ook net de 50 is gepasseerd. Vanuit de oppositie 
hebben wij constructief kunnen samenwerken met het huidige kabinet.'

U deed dat met het oog op een premierschap?
'Nee, natuurlijk niet. Luister, ik zal niet zeggen dat ik mij tijdens 
het laatste kabinet van Balkenende verveelde, maar het zat helemaal 
dichtgetimmerd. De afgelopen jaren zijn wij bereid gebleken om 
compromissen te sluiten waarmee Nederland vooruit kwam, toen het kabinet 
dat nodig had. Soms geen populaire maatregelen, maar het moest gebeuren. 
En om op je vraag terug te komen: omdat ik de ambitie heb om de premier 
van alle Nederlanders te zijn. Pak me maar keihard aan als ik dingen zeg 
als 'pleur op' of 'vecht je maar in'.'

Veel mensen vinden D66 sympathiek, maar stemmen vaak toch niet op uw 
partij.
'Ik denk dat het nu anders gaat zijn. Kijk naar de ontwikkelingen van 
afgelopen weken. Ik kijk niet naar een zeteltje meer of minder, maar ik 
zie wel een trend. Ik had het gehoopt, we hebben er aan gewerkt, maar we 
hadden er geen garantie op. En let wel: we komen van heel, heel ver. We 
waren er bijna niet meer geweest. Maar eindelijk lijken we nu niet 
alleen tussentijdse verkiezingen, maar ook in de eindsprint goed te gaan 
scoren. Ik heb helemaal niet meer het idee dat D66 tweede keus is.'

Checklist D66
-------------

Wat wil hij verder:
-Meer vaste contracten.
-Kolencentrales dicht.
-Softdrugs reguleren.
-Twaalf weken ouderschapsverlof voor vaders.
-Geen Nexit-referendum.
-Inkomen koning onder de Balkenendenorm.

EN DUS MOET...
-600 miljoen minder naar zorg.
-Eigen risico blijft 385 euro.
-Snellere afbouw hypotheekrenteaftrek.
-Alleenstaanden minder op vooruit.

Wil wel met: Sluit niemand uit.

Wil (liever) niet met: PVV.

--------
(c) 2017 Persgroep