[D66] Meerderheid Nederlanders wil Nexit-referendum

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Elsevier
Datum:  21 februari 2016
Auteur: Servaas van der Laan
URL: 
http://www.elsevier.nl/Nederland/achtergrond/2016/2/Krijgt-ook-Nederland-zijn-eigen-EU-referendum-2764674W/


Krijgt ook Nederland zijn eigen EU-referendum?
----------------------------------------------

Op 23 juni zullen de Britten zich via de stembus uitspreken over een 
eventueel vertrek uit de Europese Unie (EU). Ook Nederlanders zien zo'n 
referendum wel zitten.

De Britse bevolking gaat op 23 juni naar de stembus om zich in een 
referendum uit te spreken over het lidmaatschap van de EU. De regering 
zal campagne voeren voor een 'ja'-stem en dus tegen een Brexit. De 
regering van David Cameron gebruikte het aanstaande referendum als  
troef in de onderhandelingen om Britse uitzonderingsposities binnen de 
EU voor elkaar te krijgen. Cameron wist zo een lucratieve deal met 
Brussel te sluiten.


Nederlands referendum

Na het Britse voorbeeld zien ook veel Nederlanders zo'n referendum wel 
zitten. Zo'n 53 procent van de Nederlanders vindt een referendum over 
een 'Nexit' een goed idee, blijkt uit een recente opiniepeiling. Mocht 
het tot een referendum komen dan zal het er om spannen. Ongeveer 43 
procent is vóór een vertrek uit de EU, een zelfde percentage is tegen.


Raadgevend

Kan het in Nederland inderdaad tot een referendum over een 'Nexit' 
komen? Nederland heeft, in tegenstelling tot een land als Zwitserland, 
geen uitgebreide referendumcultuur. In de Nederlandse wet staat dat 
volksvertegenwoordigers hun taak 'zonder last' moeten kunnen uitvoeren. 
Van een bindend referendum is in Nederland geen sprake. Een 'Nexit' 
afdwingen via een referendum is voor Nederlanders dus een illusie.


GeenPeil

Iedere Nederlandse burger heeft wel de kans om een raadgevend referendum 
aan te vragen. Als er 300.000 kiesgerechtigden een geldig verzoek hebben 
ingediend, zal een raadgevend referendum worden georganiseerd. Een 
recent voorbeeld is het referendum over het Associatieverdrag tussen de 
EU en Oekraïne dat werd geïnitieerd door GeenPeil. Op 6 april zal 
Nederlanders worden gevraagd zich via het referendum voor of tegen het 
associatieverdrag uit te spreken. De uitslag van het referendum geldt 
als 'advies' voor de volksvertegenwoordigers.


Zinloos

Er zijn dus 300.000 Nederlandse kiesgerechtigden nodig om een referendum 
uit te schrijven. Het initiatief van GeenPeil laat zien dat zoiets best 
haalbaar is. Maar dit referendum ging over een nieuwe wet: namelijk de 
wet ter goedkeuring van de associatieverdragen Moldavië, Georgië en 
Oekraïne. Burgers kunnen in Nederland alleen een referendum aanvragen 
nadat de Eerste Kamer een nieuwe wet heeft aangenomen. De wet ter 
goedkeuring van het Verdrag van Maastricht stamt al uit 1992 en die van 
het verdrag van Lissabon uit 2007.


Weinig hoop

Voor de Nederlanders die een referendum over een 'Nexit' willen zien, 
lijkt er dus maar één hoop te zijn: de regering schrijft zelf een 
referendum uit. Maar die kans lijkt bij deze regering niet zo groot. 
Bovendien blijft het de vraag of je met een raadgevend referendum veel 
opschiet.

In 2005 stemde 61,5 procent van de Nederlanders in een landelijk 
referendum tegen het verdrag tot vaststelling van een grondwet voor 
Europa. Dit was een duidelijk signaal tegen verdere Europese integratie, 
maar het advies van het Nederlandse volk werd door de Eerste en Tweede 
Kamer in een stoffige la geschoven.

--------
(c) 2016 Reed Business