[D66] Euroreferendum, Panama Papers: Porosjenko corrupt - Porosjenko eigenaar dubieuze bedrijfjes

Mon Apr 4 11:09:49 CEST 2016

Bron:  Volkskrant
Datum: 4 april 2016
URL:   
http://www.volkskrant.nl/buitenland/blog-panama-papers-nederland-kwalijke-rol-in-doorsluizen~a4275337/
Ref:   http://panamapapers.sueddeutsche.de
Ref:   http://www.panamapapers.nl
Ref:   http://www.mossfon.com

Blog Panama Papers - 'Nederland kwalijke rol in doorsluizen'
------------------------------------------------------------

Talloze rijken zijn mogelijk betrokken bij grootschalige 
belastingontwijking. Ze zijn klant van Mossack Fonseca & Co, een 
Panamese belastingfirma die helpt geld weg te sluizen naar 
belastingparadijzen. Volg hier de laatste onthullingen uit de Panama 
Papers, het grootste datalek in de geschiedenis van de 
onderzoeksjournalistiek.

De Panama Papers in cijfers

Sinds 2000 richtte Mossack Fonseca & Co gemiddeld negenduizend 
offshore-bedrijven op per jaar, meldt de Franse krant Le Monde op basis 
van de gelekte data. Uitschieter was het jaar 2005, toen meer dan 13 
duizend van dergelijke vennootschappen in het leven zijn geroepen. Naar 
eigen zeggen heeft het in 1977 opgerichte Mossack Fonseca meer dan 240 
duizend van deze bedrijfjes opgezet.

In de database van de Panama Papers worden 511 bankfilialen en -branches 
genoemd die direct in contact stonden met Mossack Fonseca. Bekende 
grootbanken als de Deutsche Bank en UBS, maar ook vertrouwelijke 
vermogensbeheerders bevinden zich daaronder. Meer dan tweehonderd landen 
duiken op in de database. Oververtegenwoordigd zijn de Britse 
Maagdeneilanden, Panama, Luxemburg en Zwitserland, allen belangrijke 
knooppunten van internationale geldstromen. Naast zeker tien 
staatshoofden zijn tot dusver de namen van 143 verantwoordelijke 
politici opgedoken uit vijftig verschillende landen, aldus Le Monde.

Meer dan tien staatshoofden genoemd

Inmiddels zijn de namen van meer dan tien staatshoofden opgedoken in de 
Panama Papers. Zij of personen uit hun directe omgeving zouden hun 
vermogen deels hebben gestald in voordelige belastingparadijzen. Zo zou 
de Oekraiense president Petro Porosjenko in het bezit zijn van 
bedrijfjes op de Britse Maagdeneilanden, die zouden dienen om winsten 
door te sluizen naar geheime rekeningen. Ook de naam van Argentijnse 
president Mauricio Macri, die een bedrijfje op de Bahama's zou hebben 
gehad, duikt op in de documenten. Verder worden koning Salman van 
Saoedi-Arabie, een tante van de Spaans koning Felipe VI en een neef van 
president Bashar al-Assad van Syrie genoemd. Breed uitgemeten door 
diverse media is de vermeende rol van de Russische president Poetin. 
Zijn vertrouwelingen zouden voor 2 miljard dollar hebben weggesluisd. Of 
er bekende Nederlanders worden genoemd in de bestanden van 
belastingfirma Mossack Fonseca & Co, de spil in het web, is nog niet 
bekend. Informatie uit de gelekte data wordt stapsgewijs onthuld.

Kamerleden willen opheldering

Kamerleden van verschillende partijen vinden dat de Nederlandse politiek 
stappen moet ondernemen om de onderste steen boven te krijgen. In een 
rondgang van Nu.nl reageren zij onthutst op de onthullingen van de 
zogeheten van Panama Papers, waaruit blijkt dat talloze bedrijven en 
individuen belasting ontwijken en mogelijk ontduiken via 
offshore-firma's en belastingparadijzen.

PvdA-Kamerlid Ed Groot meldt dat zijn partij een onderzoek van de 
Belastingdienst verwacht naar de Nederlandse betrokkenheid bij de 
praktijken, 'en waar mogelijk boetes uitdeelt en naheft'. Namens de 
coalitiepartner VVD verklaarde Helma Nepperus eveneens een onderzoek van 
het ministerie van Financien te verwachten naar de Nederlandse rol in de 
zaak. Ook Kamerleden van D66, ChristenUnie en het CDA hebben verklaard 
opheldering te zullen eisen. GroenLinks heeft een debat aangevraagd.

Oxfam: Nederland kwalijke rol

De Panama Papers tonen hoe 'multimiljonairs Nederland kunnen gebruiken 
als belastingparadijs'. Dit stelt ontwikkelingsorganisatie Oxfam Novib 
in een reactie. 'Buitenlandse bedrijfseigenaren kunnen zich namelijk 
verbergen achter Nederlandse vennootschappen om buiten het zicht te 
blijven van hun eigen belastingdiensten', aldus belastingexpert Francis 
Weyzig van Oxfam. 'Verder speelt Nederland een kwalijke rol bij het 
doorsluizen van geld. Door een speciale constructie via Nederland te 
gebruiken, kunnen aandeelhouders ook belasting ontwijken in sommige 
landen waarmee Nederland geen belastingverdrag heeft. 
Ontwikkelingslanden lopen daardoor ieder jaar miljarden aan 
belastinginkomsten mis.'

Belgie stelt onderzoek in

Ook de Belgische autoriteiten hebben belangstelling: minister Johan Van 
Overtveldt (Financien) maakte bekend dat hij de Bijzondere 
Belastinginspectie heeft gevraagd de gegevens te onderzoeken. Zeker 732 
Belgen zouden via Mossack Fonseca bedrijven hebben opgericht in elf 
verschillende belastingparadijzen. 'Blijkbaar is het niet zo moeilijk om 
geld in Panama te parkeren', constateert Van Overtveldt op de Belgische 
radio. 'Wat hier gebeurd is, is mogelijk strikt genomen niet onwettig, 
maar dat maakt het niet onbevraagdbaar.'

Premier IJsland op het matje geroepen

De premier van IJsland, Sigmundur David Gunnlaugsson, ziet deze week een 
motie van wantrouwen tegemoet in het parlement. Aanleiding hiervoor is 
dat Gunnlaugsson wordt ervan verdacht miljoenen dollars te hebben 
weggesluisd naar belastingparadijzen van de Britse Maagdeneilanden. De 
IJslandse premier maakte weinig goede sier door boos uit een 
televisie-interview weg te lopen toen journalisten vroegen naar de 
beschuldiging. 'Ik heb nooit mijn vermogen verborgen', wierp hij 
geirriteerd tegen. In de Panama Papers duikt de naam op van een 
brievenbusfirma genaamd Wintris Inc, die in het bezit was van 
Gunnlaugsson en zijn vrouw. De premier schonk zijn aandeel in het 
bedrijf in 2009 aan zijn vrouw voor een symbolisch bedrag van een euro. 
De kwestie ligt sinds half maart onder het vergrootglas, toen de vrouw 
van de premier het bestaan van Wintris erkende. Meer dan 16 duizend 
IJslanders hebben een petitie getekend waarin zij vragen om het aftreden 
van Gunnlaugsson. Maandagavond staat een demonstratie gepland in 
hoofdstad Reykjavik.

Ook Messi genoemd in documenten

Ook tientallen voetballers zijn klant van belastingkantoor Mossack 
Fonseca, zoals de Argentijnse sterspeler Lionel Messi. Hij werd in 2013 
met zijn vader eigenaar van het in Panama gevestigde Mega Star 
Enterprises. Eind mei moet Messi in Spanje voor de rechter verschijnen 
op verdenking van fiscale fraude. De Panamese vennootschap figureert 
vooralsnog niet in dat onderzoek.

Entourage Poetin sluisde geld weg

Vertrouwelingen van Poetin zouden 2 miljard dollar (1,75 miljard euro) 
hebben weggesluisd via belastingparadijzen en Nederlandse 
brievenbusfirma's. Een aantal van hen valt onder de internationale 
sancties tegen Rusland, blijkt uit een analyse van de gegevens door The 
Guardian. In de Panama Papers wordt Poetins naam niet genoemd, maar uit 
de documenten komt volgens de Britse krant 'een patroon' naar voren 
waarin goede vrienden van de Russische president een fortuin maakten, 
dat niet mogelijk zo zijn geweest zonder de bescherming van Poetin. De 
kliek van Poetin zou geld van de Russische bedrijven naar 
belastingparadijzen hebben weggesluisd. Zo is er sprake van forse 
leningen, soms van honderden miljoenen euro's, die geenszins bestemd 
lijken voor economische activiteiten.

Porosjenko eigenaar dubieuze bedrijfjes

Uit de Panama Papers zou blijken dat de Oekraiense president Porosjenko 
eigenaar is van bedrijfjes op de Britse Maagdeneilanden. Die zouden 
dienen om winsten naar geheime rekeningen in het belastingparadijs te 
sluizen. Bij zijn verkiezing tot president in 2014 beloofde Porosjenko 
een einde te maken aan de macht en privileges van de rijken in Oekraine. 
Hij zou de snoepfabriek Roshen, die hem miljardair maakte, verkopen, 
maar daarvan is niets terechtgekomen. Volgens Porosjenko lukt het niet 
omdat de marktomstandigheden slecht zijn, maar onlangs bleek dat hij 
zijn fabriek, net als zijn vermogen, ondertussen flink heeft uitgebouwd.

In een reactie heeft de woordvoerder van de president gezegd dat 
Porosjenko's vermogen in een buitenlandse trust is ondergebracht als 
'onderdeel van het verkoopproces'. De namen van de firma's zijn volgens 
de Suddeutsche Zeitung niet vermeld in de inkomensverklaringen van 2014 
en 2015.

De onthulling over de president van Oekraine komt op een ongelukkig 
moment. Nederland stemt deze week over het voorgenomen associatieverdrag 
van de Europese Unie met Oekraine. De impopulaire Porosjenko heeft een 
hardnekkige reputatie van corruptie.

--------
(c) 2015 Persgroep