'Zwakke juridische basis inval Irak was bekend'

[Henk Elegeert]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

'Zwakke juridische basis inval Irak was bekend'
<http://www.nu.nl/algemeen/2352146/zwakke-juridische-basis-inval-irak-was-bekend.html>
  Uitgegeven: 8 oktober 2010 18:24 Laatst gewijzigd: 8 oktober 2010 18:42
AMSTERDAM - Nederland realiseerde zich in de aanloop naar de Amerikaanse
inval in Irak in 2003 terdege dat de juridische basis voor dat ingrijpen
wankel was. Dat blijkt opnieuw uit documenten die vrijdag door demissionair
premier Jan Peter Balkenende zijn vrijgegeven op verzoek van NU.nl.

© ANP

De stukken<http://www.bigwobber.nl/2010/04/08/onderliggende-stukken-van-de-commissie-davids-rond-de-inval-in-irak/>,
een verzameling van onder meer ambtelijke verkenningen, gespreksverslagen en
memo's van de Nederlandse ambassade in Washington, bevestigen daarmee de
belangrijkste conclusies van de commissie-Davids.

Die stelde begin dit jaar vast dat voor de inval een goed volkenrechtelijk
mandaat ontbrak, en dat Nederland informatie van inlichtingendiensten over
massavernietigingswapens selectief interpreteerde, om het reeds ingenomen
standpunt voor een inval te ondersteunen.




Wenselijk

Uit de stukken, die door Davids in zijn onderzoek zijn betreokken, blijkt
onder andere dat diverse malen is gekeken of een inval volgens
internationaal recht was te verantwoorden. Als duidelijk wordt dat de
benodigde VN-resolutie uitblijft, duikt in diverse stukken de
zinsconstructie "politiek wenselijk, maar juridisch niet noodzakelijk" op.

In een document van 19 augustus 2002 schrijft een ambtenaar dat een
militaire actie gericht op het vervangen van het regime, waarbij de
massavernietigingswapens alleen de legitimatie zijn "volkenrechtelijk veel
moeilijker" ligt.

'Regime change'

De auteur schrijft dat Nederland daarom moet blijven hameren op de noodzaak
van ontmanteling van die wapens. "In die benadering zou 'regime change' een
mogelijk gevolg van militaire actie kunnen zijn, niet een doel. Een
dergelijke actie moet worden gemotiveerd door de vaststelling dat dit land
in gebreke blijft de relevante VR-resoluties na te leven."

Toch blijkt herhaaldelijk dat het omverwerpen van het regime van Saddam
Hoessein wel degelijk een doel is. Maar een handgeschreven notitie uit
dezelfde periode maakt duidelijk dat daar niet over gesproken wordt: "We
moeten niet over regime change praten, maar over wapeninspecties."

De schrijver geeft er echter blijk van zich te realiseren die houding
moeilijk is vol te houden, omdat wel medewerking wordt verleend aan
bijeenkomsten van critici van het regime: "Conferentie Iraakse oppositie.
Wel zaaltje, etc. ter beschikking stellen maar dat je niet op een regime
change aanstuurt?" noteert hij kritisch.

Akkoord

Uit de nu vrijgegeven stukken blijkt verder dat de verwachting leefde dat
andere Europese landen wel akkoord zouden gaan met militaire actie.
"Aangezien de meeste regeringen SH (Saddam Hoessein - redactie) liever zien
verdwijnen, ligt het in de lijn der verwachting dat de VS uiteindelijk hun
gang kunnen gaan", is de conclusie. België, Duitsland en Frankrijk zouden in
aanloop naar de oorlog in 2003 echter felle tegenstanders blijken.

Openbaar

Eerder maakte het ministerie van Algemene Zaken, de AIVD en de MIVD ook al
stukken over de oorlog in Irak openbaar. Premier Balkenende weigerde toen
veel documenten, maar besloot de stukken na een juridische procedure alsnog
openbaar te maken.
Uit de stukken bleek eerder al dat de Nederlandse geheime diensten geen goed
beeld van de situatie in Irak hadden, en dat Saddam Hoessein niet rekende op
een oorlog.
"

Benieuwd wat er meer is ..

Henk Elegeert

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********