‘Macht zorgverzekeraars te ver doorgeschoten’

[Henk Elegeert]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

http://www.zorgkrant.nl/read.html?id=283

"
'Macht zorgverzekeraars te ver doorgeschoten'

Artsen en patiënten verzetten zich te weinig tegen de toenemende macht
van de zorgverzekeraars. De overheid staat de zorgverzekeraars toe,
naar eigen inzicht geneesmiddelen en behandelingsmethoden te
selecteren of uit te sluiten. Geld lijkt daarbij voorop te staan en
niet de kwaliteit van de zorg.

Artsen worden via verplichte samenwerkingscontracten gedwongen hieraan
mee te werken en patiënten worden slecht voorgelicht over hun rechten.
Er is een tegenkracht nodig, om de zorg weer in balans te brengen. Dit
zijn enkele conclusies uit de bijeenkomst 'Machtigingen, Toestemmingen
vooraf, en het Preferentiebeleid in de zorg', die op 24 november in
Rotterdam werd gehouden. Tientallen juristen, afgevaardigden van
patiëntenorganisaties, medici, politici en topmensen uit het
bedrijfsleven zich bogen over deze problematiek.

Voorkeurslijstjes gericht op winst
De overheid heeft de laatste jaren veel administratieve en
organisatorische verantwoordelijkheden gedelegeerd aan de
zorgverzekeraars. Inmiddels blijkt, dat het winst-gerichte karakter
van deze bedrijven moeilijk te rijmen is met hun taken in de zorg. Bij
het seminar werden schrijnende voorbeelden aangehaald, waarbij het
belang van arts en patiënt danig in de knel komt door het
preferentiebeleid van zorgverzekeraars. Dat houdt in, dat
zorgverzekeraars 'voorkeurslijstjes' opstellen van toegestane
medicatie of behandeling, en dat voor toepassing van elk middel dat
buiten een preferentie valt, vooraf toestemming gevraagd moet worden.
Of zo'n middel nu al lang 'evidence based' is, in de medische
standaarden een 'eerste keus' status heeft, officieel door de overheid
toegelaten is en vergoed wordt én tot het gebruikelijke
behandelarsenaal hoort, dat maakt allemaal niets meer uit. De
zorgverzekeraar bepaalt hoe het voorkeurslijstje eruit ziet, en ervan
afwijken wordt sterk ontmoedigd, zoniet afgestraft door bijvoorbeeld
kortingen op zorgbudgetten voor het ziekenhuis of voor de
praktijkondersteuners bij de huisarts.

Professionele autonomie in het geding
Deze praktijk gaat vaak voorbij aan de rechten van de patiënt, en de
professionele autonomie van de arts. Een aantal zorgverzekeraars lijkt
nu al met genoegen op de stoel van de zorgaanbieder plaats te nemen om
medisch inhoudelijke beoordelingen nog eens dunnetjes over te doen –
zelfs zonder specialistische kennis.

Bij het seminar kwamen twee mogelijke oplossingsrichtingen naar voren.
Kamerlid A. Kant (SP) vindt dat de macht van de zorgverzekeraars niet
boven de professionele autonomie moet gaan in het nieuwe zorgstelsel.
Vele machtigingen moeten gewoon afgeschaft worden. Nog beter is het
volgens haar om de zorgverzekeraars gewoon op te heffen, of althans
van al hun taken in de zorg te verlossen en die taken neer te leggen
bij een onafhankelijk landelijk zorgkantoor. Dat is ondermeer in
Canada gedaan, volgens mevrouw Kant met positief gevolg voor zowel
kosten als kwaliteit van de zorg.

Informatie en mondigheid
Het andere voorstel, van advocaat mw Mr drs N. Kien, beoogt vanuit het
veld voldoende tegenwicht tegen de zorgverzekeraars te bieden,
teneinde de nodige balans terug te brengen in de zorg. Hiervoor moet
de patiënt bewust gemaakt worden van zijn of haar rechten; vervolgens
moet elke individuele patiënt mondig genoeg zijn om de verzekeraar
hierop aan te spreken. Toegankelijke informatie over rechten en
behandelingsmethoden, een juridische helpdesk en waar nodig
gerechtelijke procedures kunnen daarbij helpen, aldus Kien.

Daarnaast moeten dan ook de zorgaanbieders op zowel individueel niveau
als via de koepels meer opkomen voor hun professionele autonomie. Op
zijn minst moeten zij door betere onderhandelingen scherper letten op
de implicaties van de contracten met zorgverzekeraars.

Tot slot was er nog de suggestie om onder de zorgverzekeraars het
bewustzijn voor hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te
vergroten, door een gedragscode, een nieuw toezichthoudend orgaan en
door heldere spelregels bij onderhandelingen over en uitvoering van
medewerkersovereenkomsten en preferentiebeleid.
"

Tijd voor aanpassingen en nu (eindelijke) met de zorg vanuit het
standpunt van de patient zelf.

Henk Elegeert

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********