Sociaal-liberale 'Groenrechtse' koers VVD verwant aan neo-Nazisme

Thu Aug 28 11:36:48 CEST 2008

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

[Een paar minuten geleden presenteerde de VVD een nieuw beginselprogramma]

Bron:   Trouw
Datum:  28 augustus 2008
Auteur: Joop van Holsteyn, bijzonder hoogleraar kiezersonderzoek aan de
        Universiteit Leiden
URL:    http://www.trouw.nl/deverdieping/podium/article1071552.ece/Groenrechtse_koers_VVD_is_slechte_keus_opinie

Groenrechtse koers VVD is slechte keus
--------------------------------------

VVD-leider Mark Rutte wil zijn partij een groener imago geven. Meer stemmen
zal dit niet opleveren.

Je kunt veel van hem zeggen, maar Geert Wilders is niet te beroerd voor een
bondige boude bewering. De aankondiging van een uitgewerkt VVD milieuplan kan
bepaald niet rekenen op zijn goedkeuring of sympathie. Volgens de PVV- leider
is Rutte 'definitief de weg kwijt met de groenrechtse onzinagenda'. Daar zit
wat in. Als althans de nieuwe weg mede wordt ingeslagen om de electorale
aantrekkingskracht van de VVD te vergroten, dan moet bij de kans van slagen
vraagtekens worden gezet. De start is al onhandig. Zo is de term 'groenrechts'
een erg ongelukkige greep. Immers, die term is behoorlijk besmet door het
regelmatige gebruik in extreemrechtse kring. In het recente verleden kende
Nederland een uiterst rechtse partij die zich Groen Rechts noemde. Die partij
had zeker aandacht voor het milieu, maar was vooral fel gekant tegen de
multiculturele samenleving.

Niet alleen is de groene vlag waarschijnlijk voor velen weinig aantrekkelijk,
de nieuwe groenrechtse lading van de VVD lijkt evenmin veelbelovend. Op het
terrein van het kiezersonderzoek is er een theorie die stelt dat politieke
partijen het electoraal vooral goed doen op die onderwerpen waarmee die
partijen geassocieerd worden. Sommige partijen zijn als het ware eigenaar van
bepaalde onderwerpen. Als die onderwerpen vervolgens hoog op de politieke
agenda staan, hebben de eigenaars ervan relatief veel kans op electoraal
succes, omdat zij in de ogen van kiezers bij uitstek geschikt zijn om dat
onderwerp succesvol aan te pakken.

Voor het idee dat politieke partijen sterk verbonden zijn met specifieke
onderwerpen is aanzienlijke empirische steun. Denk aan de Kamerverkiezingen
van 2003, toen de PvdA het na het pak slaag van 2002 verrassend goed deed.
Dat had veel minder te maken met de nieuwe, frisse Bos als lijsttrekker dan
met het feit dat in korte tijd het werkgelegenheidsvraagstuk weer hoog op de
agenda stond. Wie werkgelegenheidsproblematiek zegt, denkt al gauw aan de
sociaal-democraten. Zoals men nog geen jaar daarvoor vanwege de minderheden-
problematiek, toen hoog genoteerd op het zorgenlijstje van Nederlandse
kiezers, dacht aan de LPF. De club van wijlen Pim Fortuyn had zich in de
korte tijd dit issue weten eigen te maken en plukte daar op 15 mei 2002 de
vruchten van.

Zullen mensen in hun bezorgdheid over het milieu in de toekomst snel aan de
VVD denken? De VVD lijkt daarop te hopen en speelt er alvast een beetje op
in met verwijzingen naar het verleden. Waren het niet de liberale kopstukken
Ginjaar, Winsemius en Nijpels die het milieubeleid werkelijk vorm wisten te
geven en de VVD een goede reputatie bezorgden met stevig en zorgvuldig
milieubeleid? Moet men dan ook niet in de toekomst aan de VVD denken voor de
politieke oplossing van het milieuprobleem?

Dit verleden biedt echter weinig steun voor de huidige groenrechtse koers.
Die ontbrekende historische basis en reputatie op milieugebied blijken ook
uit gegevens van kiezersonderzoek. In het Nationaal Kiezersonderzoek (NKO)
van 1994 was voor enkele problemen gevraagd welke partijen de beste ideeen
hadden voor een oplossing. Een van die problemen was wat toen milieuvervui-
ling werd genoemd. Het is weinig verrassend dat 55 procent van de kiesge-
rechtigde ondervraagden voor de oplossing van dit probleem aan GroenLinks
dachten. Na GroenLinks kwamen D66 met 28 procent, de PvdA met 20 procent en
het CDA met 13 procent. En de VVD? Die partij moest, ondanks al haar
milieuministers, genoegen nemen met een vijfde plaats met niet meer dan
10 procent. Wat de reputatie voor oplossingen op milieugebied betrof, liet
de VVD in 1994 aldus alleen SGP, GPV, RPF en CD achter zich.

Akkoord, dat was in 1994, in politieke termen lang geleden. De situatie zou
nu anders kunnen zijn. Toch? Helaas voor Rutte en zijn groen-rechtse koers
lijkt dat niet het geval te zijn. In het NKO 2006 werd de vraag voorgelegd
aan welk onderwerp men het eerst dacht bij de naam van een bepaalde politieke
partij. En verdraaid, bij de VVD dachten drie ondervraagden direct aan het
milieuvraagstuk. Maar ja, dat waren er wel 3 van de 1472 die de vraag beant-
woordden, omgerekend 0,2 procent. Tal van onderwerpen schoten de kiesgerech-
tigden te binnen als men dacht aan de VVD, maar zo goed als niemand dacht aan
natuur en milieu.

Mark Rutte schijnt een goedlachse optimist te zijn. Gelukkig maar. Immers,
alleen een VVD politicus met een dergelijke instelling kan met het oog op
electoraal gewin inzetten op een groenrechtse koers. En met al zijn optimisme
is de kans groot dat het lachen zelfs hem op den duur zal vergaan.

--------
(c) 2008 PCM

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********