D66 ondergaat APK

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bron:   Volkskrant
Datum:  12 mei 2007
Auteur: Yvonne Doorduyn, Hans Wansink
URL:    http://www.volkskrant.nl/binnenland/article424849.ece/D66_ondergaat_APK_ndash_uitslag_over_vier_jaar


D66 ondergaat APK - uitslag over vier jaar
------------------------------------------

den haag - Alexander Pechtold is de man die de partij uit het moeras moet
trekken. De eerste stap van de klim omhoog moet hij vandaag zetten. Vol
verwachting komt sociaal-liberaal Nederland naar de Doelen in Rotterdam. Alle
ogen zijn gericht op Alexander. Hij moet de vonk laten overslaan naar de
gedemoraliseerde afdelingen van het gehavende D66.

Het is een congres van erop of eronder. 'Hebben we bij de volgende verkiezingen
nog steeds twee zetels, dan moeten we ermee ophouden. We zijn geen
getuigenispartij', verwoordt oud-D66-minister Roger van Boxtel de vraag waar het
vandaag in Rotterdam om draait.

Of D66 recht van bestaan heeft, staat ook voor de oprichter van de partij, Hans
van Mierlo, niet als een paal boven water. 'De kiezer is zijn respect voor onze
partij kwijtgeraakt. D66 zal zijn recht van spreken moeten terugveroveren.'

De enige weg is die omhoog en de partij is er klaar voor, suggereert de titel
Klaar voor de klim, bevattende de evaluatie van het partijbestuur. De wonden
van het Uruzgandebacle en de deelname aan het kabinet Balkenende-II zijn
geheeld, de analyse is gemaakt, van de fouten is geleerd. Het is nu tijd om
vooruit te kijken.

Dit is de lijn-Pechtold. Niet achterom kijken. Iedereen weet waar D66 voor
staat. Nu is het alleen nog een kwestie dat consistent uit te dragen.
Snoeihard werken, overal zijn en permanent campagne voeren, dan komt het
vertrouwen van de kiezers vanzelf terug. Want de politieke ruimte voor een
vrijzinnig geluid is groter dan ooit. Zeker met een conservatief- christelijk
kabinet dat elke gelegenheid te baat neemt Nederland zijn kleinburgerlijke
moraal op te dringen.

'De tijd is rijp', zegt Boele Staal, in zijn nadagen als commissaris van de
koningin in Utrecht. 'We hebben een goed verhaal en we hebben iemand die het
goed kan verwoorden.'

Ook Ton Monasso, voorzitter van de Jonge Democraten, ziet het zo. 'We hebben de
opgaande lijn te pakken. We gingen van nul in de peilingen naar drie Kamer-
zetels. In de media en bij kiezers doen we het weer beter. Dit is begin van
een nieuwe periode.'

Toch zijn veel D66'ers helemaal niet van dit 'onverklaarbare' optimisme
gecharmeerd. Dat Klaar voor de klim met geen woord rept over de inhoudelijke
koers van de partij, is ondoordacht en gemakzuchtig, vindt publicist Frans
Verhagen, kandidaat-voorzitter van de partij. 'Doorgaan op de vertrouwde weg is
een fatale keuze. D66 krijgt al twaalf jaar om de oren van de kiezer.'

Verhagen wil van D66 een liberale beginselpartij maken. Hij pleit voor een
grootscheeps debat onder afdelingen, leden en oud-leden, dat moet uitmonden in
een beginselprogramma - iets dat D66 in tegenstelling tot andere politieke
partijen niet heeft. Verhagen: 'We moeten af van het pragmatisme dat te vaak
omslaat in onnavolgbaar opportunisme.'

Ook oud-Kamerlid Bert Bakker vraagt zich af: 'Waar staan we? Je kunt niet de
toekomst in zonder duidelijke koers. Alexander moet daarin voorgaan. We zitten
in de luwte van een nieuw kabinet, we hebben er nu de tijd voor.'

Frans Verhagen bindt vandaag de strijd aan met Ingrid van Engelshoven om het
partijvoorzitterschap. Van Engelshoven is de kandidaat van de partijtop, ze zat
eerder in het D66-bestuur en is naar voren geschoven om tegenwicht te bieden
tegen de radicale plannen van Frans Verhagen.

Want bij het woord beginselprogramma gaan bij veel D66'ers de haren recht over-
eind staan. Boele Staal: 'Veel te hoogdravend. Het gaat om de concrete vragen:
wat zijn de problemen, hoe kun je ze oplossen en wat kost dat? We moeten bezig
zijn met de samenleving, niet met onszelf.'

Ook Roger van Boxtel is die mening toegedaan. 'Bij de groep met een vrijzinnige
gezindheid moet je niet aankomen met een dichtgetimmerde ideologie, met vast-
gebeitelde beginselen. D66'ers willen de bewegingsruimte om snel, flexibel en
wendbaar de vragen van alle dag in te vullen.'

Naast de discussie over de koers speelt er nog een andere grote vraag, namelijk
of D66 wel het juiste vehikel is om progressief-liberaal Nederland onderdak te
verschaffen. 'Misschien is de vorm wat verouderd', suggereert Bert Bakker
voorzichtig. 'D66 is geen doel op zichzelf.'

Van Boxtel: 'De komende vier jaar moet blijken of D66 als voertuig door de APK
komt. Het kan ook een keer ophouden.' Wel moeten de democraten dan direct klaar
staan met een alternatief, vindt Van Boxtel. 'Een grote groep vrijzinnigen moet
een politiek adres hebben.' Dat er ruimte is voor een grote vrijzinnige stroming
in het midden, daar zijn alle D66'ers het over eens. Een naar rechts opschui-
vende VVD, een gespleten PvdA en een GroenLinks waar Femke Halsema haar achter-
ban niet meekrijgt op het libertaire pad, scheppen de ideale omgeving voor een
doorbraak, stelt Bert Bakker.

Van Boxtel valt hem bij: 'Ontevreden VVD'ers, PvdA'ers en GroenLinksers hebben
in ons een prachtig vluchthonk.'

Maar, bezweert Van Mierlo, met die boodschap kan D66 nu niet aankomen. 'Par-
tijvernieuwing behoort tot onze geboortepapieren. Ik zie ook geen tegenstelling
tussen vrijzinnig-democraten en sociaal-democraten. Maar gelijkgestemden
bijeenbrengen in een nieuwe partijformatie kan alleen vanuit een positie van
kracht. Op dit moment komt het alleen maar over als de noodkreet van een
drenkeling in het moeras.'

--------
(c) 2007 PCM

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********