Indeterminisme (was: Tegen het stamgevoel)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

 Henk Vreekamp <vreekamp at KNOWARE.NL>,
>Hmm, je stelling dat het heden zelf indeterministisch is, lijkt me
>een contradictio in terminis. Hoe weet je dat dan?

 Henk Elegeert <HmjE at HOME.NL>,
>Lijkt me logisch. Er is geen voorspelling te maken wat op welk moment
>van invloed zal zijn op het heden. Dus is het heden per definitie niet
>te determineren.

 Dat is op zich wel een antwoord (dit heeft dus te maken met causaliteit)
 maar of de andere Henk daarop (volgens mij doelde die op de quantumtheorie
 en dat is totaal iets anders) doelde...?

 Het echte antwoord is dat er geen causaliteit tussen verleden en heden
 bestaat (vrijwel iedereen denkt dat te weten dat dit wel zo is, maar
 helaas... het is niet zo). De verklaring ligt in lijn van wat Henk
 Elegeert opmerkt. Zoek op Internet naar Minkowski-diagrammen (in het
 Nederlands schrijft men Minkowski als Minkovski) en dan kan men plaatjes
 vinden die heel mooi aangeven hoe een en ander in elkaar steekt.

 Het simpelste manier om langs de lijnen van de causaliteit te begrijpen
 dat het heden indeterministisch moet zijn is op te merken dat het heden
 zowel in de toekomst als in het verleden ligt. Wie dus aanneemt dat de
 toekomst indeterministisch is (dat is gelukkig weer vrijwel iedereen),
 moet erkennen dat hetzelfde geldt voor het heden - en dus ook voor het
 verleden.

 Maar met de quantumtheorie en de blabla van Bohr heeft dit niets te
 maken. Daar wordt het indeterminisme gegeven door de mogelijkheid om
 in een bepaalde (quantum)toestand te verkeren.


 Marc Fluks, Amsterdam

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********