Artikel FD: 'lean & mean' overheid?

[Bart Meerdink]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

http://www.fd.nl/ShowKrantArtikel.asp?KrantArtikelId=558459

Publicatiedatum: 20-11-2006

Provincie bewijst: fors saneren loont

MAURITS KUYPERS

UTRECHT - Politieke partijen die beloven dat de overheid meer kan doen
voor minder geld, kunnen de provincie Noord-Holland als voorbeeld
gebruiken. De afgelopen drieënhalf jaar is de organisatie hier volledig
op zijn kop gezet. Volgens de directie is het beleid nu veel
daadkrachtiger en staat de provincie dichter bij de burgers. Het aantal
ambtenaren is teruggebracht van 1450 tot 1127 nu. Dat is een reductie
van ruim 20%.

Het voorbeeld van Noord-Holland krijgt in veel andere provincies
navolging, zoals Utrecht, Overijssel en Friesland. De ervaringen kunnen
van nut zijn bij de plannen voor een miljardenbezuiniging op het
overheidsapparaat. CDA voert op dit moment de lijst aan met een
ingecalculeerde bezuiniging van euro 2,5 mrd. PvdA volgt met euro 2,2 mrd.

In Noord-Holland begon volgens algemeen directeur Haro Oppenhuis de Jong
van deze provincie rond 2001-2002 het besef te groeien dat er iets
drastisch moest gebeuren. Na installatie van het nieuwe college van
Gedeputeerde Staten in 2003 werd de organisatie van boven tot onder
aangepakt.

Het meest drastisch was dat iedereen werd ontslagen - inclusief de
directie - en weer moest solliciteren naar een baan. Een vorm van
sanering die eerder is toegepast bij onder meer ABN Amro . Oppenhuis de
Jong: 'Alle functies werden geherdefinieerd. Met de bonden werd
afgesproken dat we die functies naar kwaliteit mochten invullen.'

Verder moest de organisatie zich veel meer richten op de uitvoering en
minder op beleid. 'Er werden concrete doelen gesteld', vervolgt
Oppenhuis de Jong. 'Zo moest na de reorganisatie nog slechts 25% van de
werknemers bezig zijn met beleid en 15% met staftaken. De overige 60%
moest gericht zijn op de uitvoering van overheidstaken, zoals het
aanleggen van wegen en samen met bedrijfsleven en gemeenten vormgeven
van de openbare ruimte.'

Volgens Oppenhuis de Jong is de reorganisatie nu zo goed als afgerond.
De provincie moet alleen nog onderdelen van het facilitair bedrijf
(drukkerij, ict en catering) uitbesteden. Voor ongeveer 260 mensen was
na de reorganisatie geen plaats meer. Voor ongeveer honderd van hen moet
nog een nieuwe baan buiten de provincie worden gevonden.

Ludy Geut, directeur public management bij organisatieadviesbureau
Berenschot, denkt dat ook bij gemeenten en Rijk efficiencywinst te
behalen valt. Toch kan die volgens hem niet de door de politieke
partijen beloofde miljarden aan besparingen opleveren. 'Dat is
onmogelijk bij een gelijk blijvend takenpakket. Daar valt de echte winst
te halen. In het geval van de provincies zou je bijvoorbeeld kunnen
denken aan zaken als het sociaal en economisch beleid, waar veel overlap
is met wat de gemeenten doen.'

Het probleem zit volgens Geut niet bij de ambtenaren. 'Het probleem is
de politiek, die van de ene kant roept dat het met minder moet om
vervolgens van de andere kant steeds meer nieuwe taken te bedenken.'

De ambtenarenbonden hebben forse kritiek op de miljardenbesparingen die
politieke partijen willen doorvoeren. Zij menen dat die grote negatieve
effecten zullen hebben op de kwaliteit van de publieke sector.
Beter met minder

Provincie Noord-Holland heeft het aantal ambtenaren uitgedund met ruim 20%

Volgens de directie is de daadkracht toegenomen en staat de provincie
dichter bij de burgers

Het takenpakket is niet ingekrompen

De aanpak dient als voorbeeld voor andere provincies, zoals Utrecht,
Friesland en Overijssel

'Spoeling in Utrecht nu al erg dun'

De provincie Utrecht voert volgend jaar een grote reorganisatie door. De
opdeling in vijf diensten en vier stafafdelingen wordt overboord gezet
en verruild voor één directie met daaronder een groot aantal losse
afdelingen.

Volgens Geert Nortier en Bob Strookappe, twee sectorhoofden van de
dienst Milieu en Water, is de nieuwe opzet niet bedoeld om op de kosten
te besparen. Strookappe: 'Waar het om gaat is dat de provincie
klantvriendelijker wordt, flexibeler en beter zichtbaar voor het publiek'.

Nortier ziet weinig mogelijkheden om het aantal ambtenaren te reduceren.
'De spoeling is nu al erg dun. Als je nog verder uitholt, dan kan de
provincie haar wettelijke taken niet meer vervullen. Het is nu al zo dat
we aan het einde van het jaar mensen moeten inhuren om achterstanden weg
te werken.'

Arno Seinstra, die namens adviesgroep PwC Utrecht begeleidt bij haar
reorganisatie, ziet in de praktijk dat er vaak meer mogelijk is dan
provincies denken. 'Mijn overtuiging is dat kleiner en beter prima samen
gaat. Centraal daarbij staat de wijze waarop er binnen de provincie
wordt aangestuurd op tijd en kwaliteit verbetert.'

Copyright (c) 2006 Het Financieele Dagblad

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********