Pechtold-interview in de NRC

Thu May 11 12:15:24 CEST 2006

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bron:   NRC Handelsblad
Datum:  11 mei 2006
Auteur: Petra de Koning
URL:    http://www.nrc.nl/binnenland/article312207.ece

De kracht van D66: twijfel en nuance
------------------------------------
Alexander Pechtold wil leider worden vande partij die 'sympathie is kwijtge
raakt'. Minister Pechtold: strategischer opereren. 'Ons gedrag is onvoorspel-
baar geworden', zegt hij.

Den Haag, 11 mei. Minister Alexander Pechtold (Bestuurlijke Vernieuwing, D66)
zegt niet graag dat hij de baas wil zijn. Hij is 'minder geschikt voor de
tweede viool'. En: 'Ik ben niet zo'n volgzaam type.' Want zo praat hij: in
understatements, op licht cynische toon en, als het kan, in beeldspraak. Over
zijn partij zei hij vorig jaar dat die 'de zichtbare buitenboordmotor' zou
moeten zijn van het kabinet-Balkenende II. Nu zegt hij: 'We waren zichtbaar,
maar niet per se in positieve zin.'

Gisteren maakte Pechtold bekend dat hij lijsttrekker wil worden van D66.
Pechtold is de eerste die zegt dat hij de partij wil leiden. Zaterdag is er in
Zutphen een partijcongres. Fractievoorzitter Lousewies van der Laan heeft ge-
zegd dat ze eerst dat congres wil afwachten voordat ze zich misschien kandidaat
stelt. Ze wil zien wat de leden van haar en haar ideeen vinden. Pechtold zegt:
'Ik wilde voor het congres helderheid geven. Mijn naam werd genoemd. De leden
mogen me er nu op aanspreken.'

D66 staat in opiniepeilingen op twee zetels, een verlies van vier. Volgens Van
der Laan is de partij niet meer geloofwaardig. Hoe ernstig is de situatie?

'De staat waarin mijn partij verkeert, is ook een motivatie om me kandidaat te
stellen. We zijn de sympathie kwijtgeraakt van mensen die ons hun tweede stem
gaven. Die stemden een andere partij, maar geregeld ook D66. Maar ons gedrag is
onvoorspelbaar geworden. Twijfel en nuance waren bij ons altijd een teken van
kracht en niet van zwakte. Daar zijn we een beetje van afgeraakt.'

Wat ging er mis?

'Ik hou er niet van om daar lang bij stil te staan. Wie maakt geen fouten? Het
zijn mensen die dat doen, processen zijn niet goed op elkaar afgestemd. En soms
zit het gewoon tegen. Regeringsdeelname heeft D66 nooit geloond. De wereld is
de afgelopen jaren ook grimmiger geworden. En het kiezersgedrag is gaan fluctu-
eren. De eigenschap dat je een komma nodig hebt om tot een punt te komen, is
onder druk komen te staan.'

Er is onrust bij afdelingen van uw partij. Ze willen van naam veranderen. Ze
klagen over de partijtop.

'Er moet, ook in een democratische partij als de onze, leiderschap getoond
worden. We moeten aangeven dat besluiten uitgevoerd gaan worden. Nooit meer mag
onze genuanceerdheid en analyse uitgelegd worden als gedraai. Dat betekent dat
we strategischer moeten opereren. Die genuanceerde stijl van ons herkent nie-
mand nog.'

U zegt dat er leiderschap nodig is bij D66. Was dat er de laatste jaren niet?

'In elk geval was het niet zichtbaar.;

Maar dan is het er toch niet?

'Klopt. Maar als je kijkt naar de fractie, dan kan ik honderd redenen bedenken
waarom ik het zelf niet anders had gedaan. En het leiderschap is niet gepakt,
maar het is ook niet door de partij aan iemand gegeven na het aftreden van Thom
de Graaf.'

Na het aftreden van Dittrich, door het debat over de Afghanistan-missie, zei
Lousewies van der Laan dat de partij door haar strak geleid zou gaan worden.
Brinkhorst zou 'vanaf de achterbank' meesturen. En u?

'Ik zit overal aan tafel.'

Wordt de partij nu, zoals Van der Laan zei, strak aangestuurd?

'Nee.'

Waarom denkt u dat u beter bent als lijsttrekker dan Van der Laan?

'Dat zeg ik niet. Ik ga uit van mijn eigen kracht. De partij moet weer
zelfvertrouwen krijgen, ik denk dat ik de mensen daarvan kan overtuigen. Ik heb
een lange lokale ervaring, als raadslid, wethouder en burgemeester, waarbij je
dicht bij mensen staat. Daar heb ik veel van geleerd. En ik ken de partij. Ik
was partijvoorzitter, heb meegeschreven aan een artikel over de toekomst van
D66. Ik voel de urgentie iets te doen aan de problemen die ik zie en ik denk
dat D66 een rol kan spelen bij de oplossing daarvan. Nederland is in zichzelf
gekeerd en bang geworden. Ik wil dat D66 weer op een rustige manier kan laten
zien dat het ons om de toekomst gaat, om de volgende generaties.'

U hebt zich ervan verzekerd dat u voldoende steun hebt in de partij?

'Het is geen gelopen race. Maar ik begin niet aan iets waarvan ik denk dat ik
het ga verliezen. Ik stel wel iets in de waagschaal. Als ik het word, zal de
aandacht voor mij en de kritiek toenemen. Als ik het niet word, zal mijn
draagvlak afnemen en zal mijn positie minder sterk worden.'

Er zijn D66-leden die zeggen dat u beschadigd bent geraakt door uw uitspraken
over de Haagse politiek die 'vuil en vunzig' zou zijn.

'Na dat interview (in Opzij, begin dit jaar, red.) heb ik een zware periode
gehad. Ik ben met die woorden mijn doel voorbij geschoten, ik zou zelfs willen
zeggen dat de woorden fout waren. Maar de analyse, daar sta ik nog steeds
achter. Wat er daarna gebeurt, is dat het aan je kleeft alsof dat het enige is
dat je ooit hebt gezegd. Het heeft een plek gekregen bij mij. Het heeft te lang
geduurd naar mijn zin voordat het zover was. Maar ik voel me niet beschadigd.'

Van der Laans droomkabinet is met PvdA en VVD is 'Nieuw Paars'.

'Ik vind dat je daar niks over moet zeggen als je in de peilingen op twee,
drie zetels staat. En over welke PvdA hebben we het? Ik wil niet flauw doen,
maar ik weet nog steeds niet wat Bos wil. Eerst wilde hij een gekozen premier,
met Job Cohen, en nu wil hij er niks meer van weten.'

U hebt het naar uw zin in het kabinet-Balkenende.

'Dit kabinet was niet de keuze van de kiezer en ook niet van ons. We waren
nodig voor een meederheid en toen was de vraag: welke eigen punten kun je
agenderen? De pluspunten zitten in de langdurige verandering van stelsels die
volgens ons noodzakelijk zijn. De minpunten raken voor ons aan open zenuwen. De
26.000 uitgeprocedeerde asielzoekers bijvoorbeeld, voor wie wij een generaal
pardon wilden.'

--------
(c) 2006 PCM

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********