De adem van de aarde CO2 ontsnapt uit bodem

[Henk Elegeert]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

http://noorderlicht.vpro.nl/artikelen/24028784/

De adem van de aarde CO2 ontsnapt uit bodem

"
Door de opwarming van de aarde komen veel grotere hoeveelheden koolstof
vrij uit de bodem dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit Brits
onderzoek. Het broeikaseffect zal daardoor alleen maar versnellen. Doe
je zo je best je aan het Kyoto-verdrag te houden, en de uitstoot van CO2
aan banden te leggen. Blijkt er ongemerkt net zoveel koolstof uit de
bodem onder je voeten te ontsnappen als je juist uit de atmosfeer
probeert te houden met uitstootbeperkende maatregelen. Dat is althans de
situatie in Groot Britannië, en volgens de onderzoekers zou dat voor de
meeste gematigde streken op de wereld kunnen gelden. Daar bevindt zich
namelijk het grootste deel van het in de bodem opgeslagen CO2.

In het tijdschrift Nature beschrijft een groep onderzoekers van het
Nationale Soil Resources Instituut van de Cranfield Universiteit de
resultaten van een langdurig onderzoek naar de chemische samenstelling
van de bodem in Engeland en Wales. Gedurende 25 jaar verzamelden de
onderzoekers bodemmonsters van zo'n zesduizend plekken in de twee
regio's. Daar is een meetnet uitgezet met om de vijf kilometer een
monsterstation.

Guy Kirk en collega's ontdekten dat sinds 1978, toen de eerste
bodemmonsters genomen werden, jaarlijks zo'n vier miljoen ton koolstof
uit de bodem is verdwenen. Een klein deel - vermoedelijk eentiende - is
waarschijnlijk met het grondwater weggespoeld, maar het grootste deel
daarvan kan niet anders dan in de atmosfeer terecht zijn gekomen,
stellen de auteurs in Nature. Omgerekend naar heel Groot Britannië komt
de bodemuitstoot van koolstof neer op 13 miljoen ton per jaar. Dat is
meer dan de uitstootbeperkingen die het Verenigd Koninkrijk zichzelf
heeft opgelegd in het Kyoto-protocol: 12,7 miljoen ton minder uitstoot
per jaar.

De bodem is een belangrijke opslagmedium voor koolstof - een 'sink',
zoals dat in jargon heet, met een gigantische capaciteit. Wereldwijd zit
er 300 keer méér koolstof in de bodem opgesloten dan de mens jaarlijks
aan fossiele brandstoffen verstookt. Maar het buffereffect van de bodem
blijkt nu minder groot te zijn dan verwacht, aldus de onderzoekers in
Nature. De koolstof zit er minder goed in opgesloten. Dat betekent dat
de klimaatmodellen aangepast moeten worden, en, zorgelijker: "Het
beangstigende is dat we daardoor minder tijd hebben om iets te doen aan
de verandering van het klimaat," aldus Guy Kirk.

De Britten onderzochten of de toegenomen uitwaseming van koolstof
misschien iets te maken had met veranderingen in het gebruik van land -
van bos naar landbouwgebied of bebouwing - maar vonden geen verband. De
koolstofuitstoot was overal op dezelfde manier toegenomen. De
onderzoekers wijten de verhoogde uitademing van de aarde dan ook aan de
stijging van de temperatuur. De afgelopen 25 jaar kroop de thermometer
gemiddeld een halve graad omhoog in Wales en Engeland. Bij hogere
temperaturen verteert organisch materiaal een stuk sneller, en komt het
gebonden koolstof sneller vrij. Daardoor versterkt het broeikaseffect
zichzelf.

En er is nog meer verontrustend klimaatnieuws deze week: niet alleen de
stijging van de temperatuur zorgt, door de toegenomen uitademing van de
aarde, voor een versterking van het broeikaseffect, de toename van CO2
in de atmosfeer is een proces dat zichzelf eveneens in stand houdt. In
Science beschrijft een groep Amerikaanse onderzoekers deze week een
experiment waarbij bomen van verschillende Europese rassen gekweekt
werden onder omstandigheden met meer en minder CO2 in de atmosfeer.

Groot was het experiment van James Heath en collega's niet - in totaal
werden zes bomen twee jaar lang geobserveerd - maar wel werd duidelijk
dat bij een CO2-concentratie die twee keer zo hoog is als vandaag de
dag, de bodem 40 procent minder koolstof vasthoudt. Als echte bossen,
met oudere bomen, op dezelfde manier reageren als de onder kunstmatige
omstandigheden gehouden voorbeeldbomen van Heath, is dat een extra reden
tot zorg.

Jacqueline de Vree

Guy Kirk et al, 'Carbon losses from all soils across England and Wales
1978 - 2003', in: Nature, 8 september 2005.

Detlef Schulze en Annette Freibauer, 'Carbon unlocked from soils', in:
Nature, 8 september 2005.

James Heath et al, 'Rising Atmosferic CO2 reduces sequstration of
root-derived soil carbon', in: Science, 9 september 2005.
"

Dus Mark, hoeft het niet die CO2 die uit de lucht te zijn die voor dat
verschijnsel van het 'groen' zorgt. De plausibele verklaring kon wel
eens in dit feit liggen.

Overigens:

http://www.emissierechten.nl/ocap.htm

"
Op 7 september stelde Hare Majesteit de Koningin met de spreekwoordelijk
druk op de knop in kassencomplex Bunnik Plants in Bleiswijk de levering
van CO2 vanuit de Botlek via een uitgebreid distributiestelsel van
leidingen naar de glastuinders in het Westland en de 'B-driehoek' in
werking. Het gaat om een levering gedurende de zomermaanden van 170
kiloton CO2 per jaar die bij Shell Pernis nu niet meer de lucht in gaat,
maar wordt opgevangen. Nederland bespaart ermee jaarlijks 95 miljoen m3
gas en de tuinders zijn voor de bemesting van planten of groenten
goedkoper uit door zuivere CO2 te gebruiken i.p.v. gas te verstoken.

...
"

Henk Elegeert

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********