Toekomst-analyse: Congres-toespraken Dittrich en Dales

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Ik, eerder:
 https://listserv.surfnet.nl/scripts/wa.exe?A2=ind0511&L=d66&X=&P=17700
 https://listserv.surfnet.nl/scripts/wa.exe?A2=ind0511&L=d66&X=&P=19296
 https://listserv.surfnet.nl/scripts/wa.exe?A2=ind0511&L=d66&X=&P=19434
 https://listserv.surfnet.nl/scripts/wa.exe?A2=ind0511&L=d66&X=&P=19925


[Dittrich zei zaterdag op de radio dat hij niet wist wat de problemen van
 D66 waren, waarom het electoraal zo slecht gaat terwijl D66 zich juist zo
 poogt te profileren. In relatie met hetgene dat ik gisteren opmerkte, is
 dat echter een peulenschil...]

In de verlichting maakte de filosofie zich los van de religie en rond 1900
maakte de wetenschap zich los van de filosofie. Dat laatste kwam omdat de
filosofen intellectueel niet in staat waren om met name de wiskunde van de
relativisteitstheorie en de quantumtheorie bij te benen. In deze theorieen
draait zo'n beetje alles om het indeterminisme. Voor 1900 bestond het
indeterminisme domweg niet in het denken van de mensen - en ook thans
beseffen maar weinigen dat hun denken haaks staat op hun eigen leefwereld.
Humanisten, skeptici, vrijdenkers, liberalen, atheisten - zij allen hebben
de laatste stap nimmer weten te maken en bleven hangen in de romantiek van
de voorwetenschappelijke periode.

De meeste politieke stromingen verging het niet anders. Socialisten
probeerden in de nieuwe wetenschap mee te gaan maar faalden daarin. Alleen
de vrijzinnig democraten (VDB in Nederland) lukte het zich aan het
indeterminisme aan te passen. Met name Kohnstamm was daarbij de motor. Het
communisme en fascisme - en later het nazisme - was weinig anders dan het
gevolg van het falen van het socialisme zich aan te passen en een
terugverlangen naar de romantiek. Maar uiteindelijk faalde ook de VBD (en
ging tenslotte op in de PvdA).

Decennia later werd D66 opgericht als voortzetting van de VDB. Momenteel
faalt D66 net zoals de VDB uiteindelijk vastliep in het determinisme. D66
keert thans terug naar de voorwetenschappelijke periode. Vandaar dat D66
plotseling 'liberaal' is, waarom we dat atheistisch en humanistisch gezever
van Van der Laan moeten aanhoren, waarom de Jonge Democraten zich vastbij-
ten in een soort omgekeerd generatie-conflict.

Dat is wat er momenteel aan de hand is. De geschiedenis van 1939 herhaalt
zich. Dat is hetgene dat Dittrich niet ziet. Van Mierlo zag dat wel,
Kohnstamm en Gruijters zagen het, Terlouw heeft er net als ik ooit college
in gelopen en weet het. Maar Dittrich weet het niet. Die wil zich louter
profileren - met een nota bene deterministisch manifest (kan het erger ?)
- terwijl hij moet gaan nadenken en gaan lezen over het indeterminisme.
Dat manifest is alleen maar de dood in de pot. Dat is het einde van D66.

Het grote gevaar voor D66 is dat D66 in z'n hang naar de 19e eeuw een
fascistische partij wordt. Op zich is het dan ook niet zo raar dat de JD
van de week met een regelrecht fascistisch voorstel kwamen. Het geeft slechts
aan dat het bovenstaande scenario zich inderdaad opnieuw herhaalt.

D66 speelt dat men ideologisch de 21e eeuw ingaat maar men zet de klok juist
terug voor 1900 - alleen al door naar een voorwetenschappelijke ideologie
als het liberalisme te refereren. Ook al die extreme liberalen als Cliteur,
Ellian, Ephimenco, Philipse en Verhofstadt verlangen naar de 19e eeuw.
Naar dit soort conservatievelingen, die wanen voorop te lopen naar een nieuwe
tijd, moet men dan ook beslist niet luisteren. Het zijn valse profeten. Ze
willen zelfs oorlog. Momenteel zien we in Irak en Frankrijk wat deze idioten
allemaal willen. Ze zijn niet goed snik.

Het is tekenend dat Dittrich GroenLinks aanvalt - in het verleden een
extreem deterministische partij, maar Halsema probeert zowaar de weg naar
het indeterminisme in te slaan. Idem dito Wouter Bos (die niets van de SP
moet hebben omdat dat een deterministische partij zij). Die partijen maken
de omgekeerde ontwikkeling door dan D66.

Als Bert Bakker zich afzet tegen 'links' dan zet hij zich niet zozeer af
tegen de ideologie van links maar tegen de filosofie van links (het
determinisme dus). Dat heeft hij - neem ik aan - zelf niet door maar dat
doet hij dus wel. Maar nu veranderen niet alleen zowel GroenLinks als de
PvdA van paradigma, D66 doet dat ook. En dus lopen de kiezers weg van D66
richting partijen die meer aansluiten bij hun denkwereld.

Het is enorm belangrijk dat D66 zich gaat herbezinnen op z'n wortels. Op
het indeterminisme dus. En niet steeds meer vastloopt in deterministische
stelligheden: een manifest, sociaal-liberalisme, krampachtige Eurofilie
(de 19e eeuw dus). Dat is niet des D66s. Nooit geweest trouwens - het ging
pas fout onder De Graaf. En daardoor kwamen die vage liberalen op D66 af
met alle gevolgen van dien.

Wat het COC met dit alles te maken heeft is mij nog steeds een raadsel
maar kennelijk is dat een oerconservatieve club met een deterministische
filosofie naastig op zoek naar een partij die daarbij aansluit (en ja, dan
komt men uit bij het 'nieuwe', sociaal-democratische, D66).

Volgens mij is dit hetgene dat er momenteel mis is. Als de JD een vrij-
zinnig democraat als ik, die het indeterminisme hoog in het vaandel heeft,
uitmaken voor 'communist' (dus iemand die deterministisch denkt, net als
zijzelf), dan geeft dat alleen maar aan hoezeer het mis is bij de JD.

Dittrich, Bakker, en Van der Laan moeten wat meer gaan lezen over het inde-
terminisme en wat minder bezig zijn met liberale ideologie en voorweten-
schappelijke filosofie.

Dan komt D66 er nog wel uit...


Marc Fluks, Amsterdam

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********