Huisartsenstaking

Wed May 25 23:49:42 CEST 2005

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Martijn, het probleem van marktwerking in de zorg is dat het eigenlijk helemaal niet kan. De afnemers van zorg kunnen niet onderhandelen met de verstrekkers, omdat de verzekeringslaag er tussen zit. Het enige dat je dan kan doen is martkwerking tussen de schijven. En dat gebeurt dan ook. Verzekeraars zijn de klanten van de zorgverstrekkers en de burgers zijn de klanten van de verzekeraars. En dat is fundamenteel fout. Want inderdaad, wat we willen is de burger en de artsen meer invloed geven op het zorgproces, zodat vraag en aanbod goed op elkaar worden afgestemd, zowel qua kwaliteit als qua prijs. maar door die dubbele laag van marktwerking realiseer je dat niet. Vooral niet omdat zowel de verzekeraars als de arsten belang hebben bij een hogere omzet, lees secundaire zorgprocessen die kostenopdrijvend werken. En dus komt die OPTA voor de zorg ertussen, maar of die wat kan bereiken moeten we nog maar afwachten. De tegenkrachten zijn immers sterk. 

Begrijp me niet verkeerd. Ik ben voor die basisverzekering. Had wat mij betreft helemaal inkomenonafhankelijk moeten worden gerealiseerd. En ik ben ook voor vraagsturing, maar zie dat niet gerealiseerd worden op een effectieve wijze via de verzekeraars. Meer transparantie, een  patientenbelangenvereniging met echte invloed en meer verantwoording afleggen door de uitvoerders (aan het parlement en de burgers) is m.i. een vruchtbaardere weg. En natuurlijk het benaderen van zorg als een waardevolle dienst en niet slechts als een kostenpost. Dus wachtlijsten niet meer gebruiken als rem op de zorgkosten. Els Borst heeft wat dat betreft in Paars II al heel wat voor elkaar gekregen. 

Verder zijn wat oude collegas van me van de Universiteit Twente momenteel bezig om kennis van logistieke processen in de industrie in te zetten bij het Erasmusziekenhuis. Van dat soort verbeteringen verwacht ik ook wel flinke verbeteringen. Net als de door jou genoemde ICT investeringen. 

Deel niet jouw verwachting dat al die wegbezuinigde functies terug zullen komen door marktwerking. Wel weet ik zeker dat de arts verder van het primaire proces zal komen te staan. De zogenaamde 'nurse practitioners' die je hier in de VS hebt zullen ook in NEderland opkomst doen denk ik. En dat is ook niet best voor de kwaliteit van de zorg. JE moet hier flink pushen als je de echte huisarts te spreken wilt krijgen. 'Goed' voorbeeld van een bezuinigingsmaatregel waar de verzekeraars in Nederland waarschijnlijk ook op gaan aandringen.

Dus nee, er is veel mis met de huidige situatie (zo ken je mijn kritiek op de ZBOs die slecht zijn voor de controle, transparantie en de kosten), en ik ben ook een principieel voorstander van vraagsturing. Maar of die dubbele schijf marktwerking voor verbeteringen gaat zorgen? Ik geloof er niet in, in tegendeel. 

Groeten,
Mark Giebels

PS. die marktwerking werkt wel als die verzekeringslaag er tussenuit wordt gehaald (wat uiteraard niet kan voor het gros van de zorg). Zo is een echo laten maken hier in de VS drie keer zo goedkoop (en met veel betere service) bij een privekliniek die weigert de rekening naar een verzekeraar te sturen dan bij een ziekenhuis die onder het regime van de verzekeringsmarktwerking staat. Puur vanwege overhead. En die verzekeringsmarktwerking wordt momenteel in Nederland ingevoerd....

----- Original Message -----
From: "Martijn Meijering" <mmeijeri at xs4all.nl>
To: "Mark Giebels" <mark at giebels.org>
Subject: Re: Huisartsenstaking
Date: Wed, 25 May 2005 21:06:52 +0200 (CEST)

> 
> > Martijn, ik ben ook geen expert in VS verzekeringsland. Ik rapporteer
> > slechts wat ik zie en verneem. En mijn eerdere enthousiasme voor het
> > nieuwe gezondheidszorgstelsel is inderdaad flink getemperd door mijn
> > ervaringen hier.
> 
> En jouw ervaringen zetten mij zeker aan het denken. Ik voel me af en toe
> geroepen om marktwerking daar waar ik dat een goed idee vind toe te
> juichen, om een soort tegenwicht te geven aan de huiver die daarover bij
> veel mensen bestaat. Of dat verstandig is en of dat helpt, is natuurlijk
> een tweede.
> 
> Maar ik maak uit jouw postings op dat jij marktwerking beschouwt als een
> van de waardevolle instrumenten die je - afhankelijk van de situatie -
> voor allerlei problemen kunt inzetten. Dat maakt dat ik jouw bezwaren
> extra serieus neem. En bovendien, waarnemingen zijn belangrijk om niet op
> een theoretisch dwaalspoor te komen.
> 
> Aan de andere kant geloof ik dat we met het nieuwe Nederlandse systeem het
> beste van twee werelden hebben gevonden: efficientie en klantgerichtheid
> door marktwerking en solidariteit door de zorgtoelage. De hoogte van die
> toelage is natuurlijk een belangrijk punt.
> 
> Stof tot nadenken dus.
> 
> > De onverzekerden gaan gewoon niet naar de huisarts, die zie je in de ER
> > (emergency room).
> 
> Uit wat ik had begrepen, mag een ziekenhuis in Amerika geen patienten
> weigeren, maar mogen ze aan de andere kant het geld dat je wel hebt komen
> incasseren. Het lijkt me dat dit extra kosten met zich meebrengt. Als je
> door dit soort indirecte methoden geld moet binnenhalen, leidt dat denk ik
> tot overhead.
> 
> Een ander punt lijkt me dat als de arts er niet vroeg bij is, de problemen
> alleen maar erger worden. Dat zal de kosten ook vast opstuwen.
> 
> Mijn hoop is dat er in Nederland op dit punt geen extra kosten zullen
> worden gemaakt. Hier is namelijk iedereen verzekerd. Overhead van incasso
> enzo kunnen we dus uitsparen, met als gevolg hopelijk minder druk op de
> kwaliteit.
> 
> > En alle keren dat ik daar was (een keer of vier) werden
> > daar ook  geestelijk gestoorde (en te zieke) daklozen gedropt door de
> > politie.
> 
> Hiervoor geldt denk ik een zelfde argument.
> 
> > Over dat basispakket en egalisatiepotjes. Dat wordt in Nederland allemaal
> > vast beter geregeld dan in de VS praktijk is. De overheid lijkt zich hier
> > nergens mee te bemoeien. Dat zal dus relatief hogere premies en meer
> > solidariteit voor Nederland betekenen,
> 
> Denk ik ook.
> 
> > maar dat is verder niet zo relevant
> > voor de kwaliteit en prijs gevolgen van de arts/patient/verzekeraar
> > onderhandelingen.
> 
> Nou, als de premie maar hoog genoeg is, zal een verzekeraar denk ik graag
> extra kwaliteit willen bieden om extra omzet te maken. Een verzekeraar
> heeft er per slot van rekening ook geen moeite mee om dure villa's te
> verzekeren. Dan moet uiteraard de zorgtoelage ook hoog genoeg zijn zodat
> men zich zo'n verzekering kan veroorloven.
> 
> > Ik verwacht vooral veel extra overhead, inderdaad lagere
> > inkomens voor artsen, en helaas ook een druk op de kwaliteit, zeker voor
> > hen die niet de luxe hebben duurdere verzekeringen te kiezen. En de balans
> > slaat m.i. vrij zeker door naar hogere premies. En als dat gebeurt gaan we
> > dus naar slechtere kwaliteit en hogere kosten.
> 
> Ik ken een aantal voorbeelden van toestanden in de zorg die naar mijn
> mening flink zouden verbeteren door marktwerking. Om de anonimiteit van
> mijn vetrouwelijke informanten niet prijs te geven :-) kan ik niet altijd
> alle details geven.
> 
> Een heel duidelijk voorbeeld vind ik de thuis- en ouderenzorg.
> 
> Ik heb daar via verschillende bronnen gehoord hoe inefficient daar gepland
> wordt. Door beter gebruik van ICT (en er zijn al een aantal leveranciers)
> kunnen de kosten van de planning omlaag EN de kwaliteit en
> klantvriendelijkheid omhoog. Ik heb verhalen gehoord over een
> thuiszorginstelling met een directeur die een stuk of tien zorgplanners
> onder zich heeft die weer een paar honderd zorgverleners aansturen. Dat
> aantal zorgplanners kan terug naar twee, maar ja dan is er voor die
> directeur nits meer te doen. En die gaat zijn eigen tokootje niet
> vrijwillig opheffen.
> 
> Hier is dus echt tucht van de markt nodig. Reductie van overhead door
> schaalvergroting. Zodat er meer geld overblijft voor de zorg zelf.
> 
> Punt van zorg blijft voor mij wel wat er in de overgangsperiode gaat
> gebeuren. Ik verwacht dat er een golf van faillissementen door dit
> wereldje zal gaan. Op de lange termijn absoluut geen probleem, dit leidt
> tot de broodnodige schaalvergroting en professionalisering. Maar ja, je
> zult maar in een verzorgingshuis zitten dat failliet gaat. Kan niet goed
> zijn voor de kwaliteit van de zorg denk ik.
> 
> Ander voorbeeld. Mijn moeder heeft onlangs een hartoperatie gehad. Wat me
> enorm opviel, was hoe weinig contact er met de behandelende artsen was. De
> arts die het gesprek voerde, was niet per definitie de arts die de
> operatie zou doen. Ze had met heel veel verschillende mensen te maken en
> de communicatie was erg warrig. Mijn eerste indruk was dat dit in een
> commerciele marktgerichte organisatie nooit zou gebeuren. Het leek me voor
> de hand liggen om een account manager aan te stellen. Maar die was
> natuurlijk wegbezuinigd. Want men voelde wel de prikkel om kosten te
> drukken, maar niet om marktaandeel te winnen door klantvriendelijk te
> zijn.
> 
> Een ander voorbeeld: na de operatie zou de arts bellen om te melden hoe de
> operatie was verlopen. De operatie begon om een uur of negen en om een uur
> had ik nog niks gehoord. In de uren daarna zat ik gierend van de zenuwen
> naast de telefoon. Iedere keer dat hij ging, dacht ik dat het de arts was,
> maar het bleek steeds een verontrust familielid te zijn die vroeg of ik al
> wat wist. We hebben toen zelf ook nog twee keer gebeld, maar ze mochten
> niets zeggen, dat mocht alleen de arts zelf. Uiteindelijk was het om half
> vijf dat ik van mijn vader die langs het ziekenhuis was gegaan hoorde dat
> alles prima was gegaan en dat ze om een uur al terug was gekomen van de
> operatiekamer. Ik had ons in gedachten al op de begraafplaats zien staan.
> 
> De arts was blijkbaar vergeten te bellen. Misschien kwam er wel een
> spoedgeval tussen en heeft hij daar een mensenleven kunnen redden en in
> dat geval heeft hij natuurlijk de juiste beslissing genomen, maar ik vind
> het wel heel slordig en onprofessioneel dat zoiets kan gebeuren. Later
> hoorde ik dat er vroeger speciaal iemand was om te bellen, maar dat die
> was wegbezuinigd. Zoiets zou naar mijn mening niet gebeuren in een
> marktgeorienteerde onderneming.
> 
> Nog een voorbeeld, de verpleging raakte medicijnen en een tas van mijn
> moeder kwijt.
> 
> En ik twijfel verder absoluut niet aan de deskundigheid en gedrevenheid
> van de artsen en het verplegend personeel. Het is meer de communicatie en
> het account management er omheen. Typisch commerciele dingen, maar wel
> superbelangrijk voor de kwaliteit van de zorg. De technische zorg is al
> prima in orde. Maar de kwaliteit wordt voor een belangrijk deel mede
> bepaald door de "klantenservice" er omheen.
> 
> En dat laatste is ook iets waar ik zelf in mijn eigen bedrijfje heel
> duidelijk mee te maken heb gehad. Het blijkt niet genoeg te zijn om
> verstand van je vak te hebben om een consultant te zijn, je moet je ook in
> je klanten kunnen verplaatsen en hun zorgen serieus nemen, hun zorgen
> wegnemen. Je kunt niet zomaar zeggen: ik ben de expert, vertrouw nou maar
> op mij. Daar heb je trouwens heel mooie boeken over, die erg geschikt zijn
> voor allerlei vormen van professional services: advocaten, notarissen,
> accountant, architecten en ja ook artsen.
> 
> De aanpassing is moeilijk en gaat niet helemaal vrijwillig, maar in mijn
> eigen geval heb ik dat als erg belangrijk en verrijkend ervaren. En ik
> denk dat het de marktwerking is geweest die mij ertoe heeft gedwongen. Ik
> heb heel sterk het gevoel dat in de zorg iets dergelijks moet gebeuren.
> 
> Maak ik hier sense?

Mark Giebels

-- 

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********