Huisartsenstaking

[Mark Giebels]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

----- Original Message -----
From: "Martijn Meijering" <mmeijeri at xs4all.nl>
> Ik zou je stelling dat marktwerking via een dubbele laag niet werkt eens
> wat beter onder de loep willen nemen. Is het volgens jou een eigenschap
> van de zorg dat die niet werkt via een dubbele laag of geldt het veel
> algemener? Volgens mij is dat laatste namelijk niet waar. Er zijn heel
> veel bedrijven die belangrijke delen van hun product/dienst inkopen. Denk
> aan reisbureau's, supermarkten, winkels.

Natuurlijk, het is dan inderdaad ook iets specieks voor de zorg. En 
wel dit. Iedereen is het er over eens dat het primaire proces 
centraal moet staan. En dat de arts en de patient de belangrijkste 
stakeholders zijn in dit primaire proces. En dat die dus zoveel 
mogelijk sturingsmogelijkheden moeten krijgen. Dat is vooral voor 
D66 van groot belang vanwege het gedachtegoed van radicale 
democratisering; de besluitvorming zo dicht mogelijk bij het 
proces, met keuzemogelijkheden, uiteraard.

Supermarkten en winkels voegen diensten toe om dat 
besluitvormingsproces te vereenvoudigen, efficienter te maken en 
praktische keuzemogelijkheden voor de consument te vergroten. Maar 
het haalt de consument niet weg bij het primaire proces. De 
consument kiest nog steeds, zelfs beter, op het moment van behoefte voor het 
beste product.

Geheel anders is het bij de zorg. Het is wel wat te vergelijken met 
representatieve democratie. De burgers krijgt eens per vier jaar de 
mogelijkheid om een vertegenwoordiger te kiezen en heeft dan vier 
jaar niks meer in te brengen. Zo ook bij de zorg. Het is alsof je 
een reisbureau machtigt om volgend jaar voor jouw een vakantie te regelen, of 
een winkel om jou een winkelmandje voor de deur te zetten. Zonder 
dat je zelf nog een keuze kan maken. Zo ook bij de zorg. Je hebt 
als patient 'niks' meer te vertellen in het primaire proces, dat 
heb je uitbesteed.

  En daar kan dat werken. Dan zou
> het dus iets bijzonders van de zorg moeten zijn, maar heb ik dat nog niet
> expliciet uitgesproken gezien.
>
> Maar als je gelijk hebt dat marktwerking in de zorg via een dubbele laag
> niet kan, dan komt het hele project inderdaad op losse schroeven te staan.

Alles kan, maar ik geloof niet dat het de macht van de burger 
(patient) vergroot, wat het doel is. Eerder zal de patient met nog 
legere handen komen te staan. De enige troost is dat hij ieder jaar 
een andere verzekeraar kan kiezen, die iets goedkoper is, of die 
een iets coulanter image heeft, of die iets duurdere ziekenhuiskamers voor je 
regelt.

> Want we willen die verzekeraarslaag er helemaal niet tussenuit, omdat de
> klant op het moment dat hij ziek is, heel zwak staat. En dan is het denk
> inderdaad beter die ZBO status weer af te schaffen en een soort
> patientenraad meer macht te geven.

Inderdaad. Meer openheid zodat de rotte plekken zichtbaar worden. 
Meer verantwoording richting de burger en de 
volksvertegenwoordigers. En een actievere rol voor 
patientenverenigingen zodat de patient wat sterker komt te staan.

> Maar mijn soms bittere ervaring met marktwerking heeft mij ervan overtuigd
> dat marktwerking zo'n beetje de meest effectieve vorm van tucht is. Als
> ondernemer of onderneming word je afgerekend op resultaten, niet op goede
> bedoelingen.
>
> Dit neemt natuurlijk niet weg dat het wel eens heel verstandig zou kunnen
> zijn van een zorgverzekeraar om een patientenpanel in te stellen. En er
> zijn ook al boeken volgeschreven over het goed omgaan met klachten. Een
> klacht is niet alleen een bedreiging, maar als je hem goed aanpakt juist
> een kans om klanttevredenheid te bereiken. Klanttevredenheidsonderzoek
> lijkt me ook een goed idee. En dat zijn nou net dingen waarmee commercieel
> opererende organisaties al veel ervaring hebben opgedaan.

Leren van de markt moet altijd. Zo is het in zijn algemeenheid hard 
nodig dat overheidsinstellingen beter prestaties meten. En zonder 
meten kun je niet besturen, dat weet iedere manager. Maar daarvoor heb je geen marktwerking nodig. 

>
> Het is me niet helemaal duidelijk wat je bedoelt met het inkomens-
> onafhankelijk invoeren van de basisverzekering. Ik neem aan dat je niet
> tegen de zorgtoelage bent. Die kun je in feite (net als de huursubsidie)
> als een component van een basisinkomen zien.

Niet echt. Een basisinkomen is immers inkomens- en relatieonafhankelijk. Maar goed, dit is slechts een bijzaak, niet al te relevant.  

>
> De hoogte van die zorgtoelage lijkt me trouwens een cruciale factor.
> Hoewel ik duidelijk meer vertrouwen heb in de marktwerking via de dubbele
> laag dan jij, ben ik wel degelijk van mening dat die alleen niet genoeg
> is. Want marktwerking leidt wel tot vraagsturing, maar zonder zorgtoelage
> is het dan alleen de stem van de rijken en de gezonden waarnaar wordt
> geluisterd. Het is denk ik juist een royale zorgtoelage die de zwakkeren
> ook macht geeft.

De zorgverzekeraars zal het een zorg zijn of jij een zorgtoeslag krijgt of niet. Verandert dus niets aan de macht. De omvang van het basispakket wel, maar als ik het goed begrijp zit daar zo'n beetje alle noodzakelijk zorg in. Want als dat niet zo is krijgen we deels onverzekerden en dat is wel het meest onwenselijke scenario.

>
> Het benaderen van zorg als een waardevolle dienst en niet alleen als een
> kostenpost lijkt me inderdaad een heel zinvolle zienswijze. En verrassend
> genoeg lees ik dit soort dingen ook in boeken over dienstenmarketing en
> kwaliteit van dienstverlening. De omschakeling van kostenpost naar profit
> center is een begrip in dat wereldje. Op dat punt verwacht ik dus goede
> dingen van marktwerking. Als ondernemers eenmaal ergens geld mee kunnen
> verdienen, gaan ze dat vanzelf doen.

Dat is inderdaad het belangrijkste argument voor marktwerking. Maar is dat nu wel nodig sinds Els Borst het gebruik van wachtlijsten om de kosten in de hand te houden heeft losgelaten? Die omslag in denken lijkt al gemaakt te zijn. 

>
> De activiteiten van jouw ex-collega's met het toepassen van logistieke
> technieken klinken interessant. Als je er tzt meer over kunt zeggen, hoor
> ik het graag. Ik ken iemand die druk bezig is met veelbelovende
> toepassingen van ICT in de zorg, maar daar kan ik op dit moment jammer
> genoeg niet veel over zeggen.

Ik zal je wel wat contact info toesturen.

>
> De directe marktwerking, zonder de verzekeraars ertussen, die je noemt
> vind ik erg interessant. Ik ben met je eens dat die voor de meeste zorg
> niet mogelijk is, maar voor die zorg waarvoor hij wel mogelijk is, ook
> heel goed zal werken. De pret-scan maar ook bijvoorbeeld een jaarlijkse
> checkup lijken me daarvan goede voorbeelden. Iets anders waar je aan kunt
> denken is dat een patient misschien extra kan bijbetalen om bij een
> speciale arts van zijn voorkeur te komen. Zolang de standaardarts maar wel
> goed genoeg is natuurlijk.

Ik heb op zich niets tegen priveklinieken, net zoals ik niets heb tegen privescholen. Zolang er maar geen overheidsbeleid op gevoerd wordt. Maar ik ben geen socialist die vindt dat iedere private scheet verboden moet worden. 

Overigens geeft dat 'extra bijbetalen om bij een speciale arts van zijn voorkeur te komen' goed aan dat de keuzemogelijkheden worden verkleind, systematisch afgeschaft, voor de kapitaal minder krachtige burger.  

En dan heb ik het in deze email nog niet eens gehad over de hogere kosten door extra overhead, omdat de arts moet gaan vechten met de verzekeringsmaatschappijen voor zijn geld....

Groeten,
Mark Giebels


-- 

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********