Weg met het paternalisme! (was: Re: Niet Wijken Voor Terreur????)

[Herman Beun]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Mark Giebels wrote:

> Vergis je niet in de 'spin' van Bush en consorten. Volgens mij willen
> zij dolgraag de macht afstaan aan de VN (met instandhouding van de
> bevoorrechte status voor het Amerikaanse bedrijfsleven
> uiteraard), maar vrezen ze slechts gezichtsverlies. De ommezwaai van
> Spanje en Polen vandaag biedt m.i. een prachtig excuus om zonder
> gezichtsverlies de VN meer macht te geven en daarmee voor de
> verkiezingen een behoorlijk aantal van de troepen naar huis te
> krijgen.

Het verschil tussen onze benaderingen is dat jij je meer richt op het
binnenlands-politieke effect van zo'n move, terwijl ik eerder dacht aan
het effect buiten de Verenigde Staten.

Er zijn inderdaad drie "doelgroepen" bij zo'n eventuele overdracht aan
de Verenigde Naties, met voor elk verschillende voors en tegens:

1. De Irakezen - voor wie het al of niet overdragen aan de VN, getuige
een recente enquête, blijkbaar lood om oud ijzer is.
2. De Amerikanen - die het, mede dankzij de Bush-spin, zouden kunnen
interpreteren als een bewijs van hun eigen grootmoedigheid, en van late
bekering van de rest van de wereld.
3. De rest van de wereld - waar zo'n overdracht volgens mij toch eerder
gezien zou worden als een nederlaag voor Bush dan als een succes.

Wat puntje 2 betreft denk ik zeker dat de regering Bush het zal proberen
te spelen zoals jij zegt. Of ze daarin succesvol gaat zijn kun jij beter
beoordelen dan ik: mij lijkt het nogal een gedachtenkronkel, maar in
republikeinse kringen zal ze vast wel aanslaan. Toch blijft het
voorlopig gissen hoe de reacties zullen zijn, want wat me opviel in de
Amerikaanse commentaren die ik las (Washington Post en New York Times),
is dat het element van machtsoverdracht aan de VN überhaupt nog niet aan
de orde komt. Kennelijk is het alleen de dreiging met terugtrekking die
de aandacht heeft getrokken en waarop van conservatieve zijde
voorspelbaar negatief wordt gereageerd. Reden te meer trouwens voor
Europese politici van "linkse" signatuur om extra zorgvuldig te
communiceren.

Wat 1 en 3 betreft: aan die recente enquête van Pew valt op dat de VN in
het Midden-Oosten (inclusief Irak) bepaald niet populair is,
ongetwijfeld doordat de VN er niet in is geslaagd de VS tegen te houden.
Maar dat het publiek in zo'n conflictrijke regio zo weinig vertrouwen
heeft in de enige organisatie die enigszins kan spreken voor de
internationale rechtsorde (of wat daarvoor door moet gaan) is wel
buitengewoon verontrustend. Juist voor dat publiek zou het daarom goed
zijn als Bush zichtbaar gedwongen werd VN-bemoeienis te accepteren, en
als de machtsoverdracht aan een nieuw te kiezen, democratische Iraakse
regering zou verlopen via de VN. Ook voor Europa zou een
machtsoverdracht aan de VN louterend werken omdat daarna alle neuzen,
van links en rechts, weer dezelfde kant op staan. Ik maak me sterk dat
bepaalde Europese regeringen bij een volgende gelegenheid niet meer zo
makkelijk voor eenzijdige actie zullen kiezen.

Al met al vind ik propaganda voor de VN in (met name) het Midden-Oosten
toch wel zo belangrijk dat ik een mogelijk negatief effect binnen de VS
maar voor lief neem. Ik hou dus toch een (lichte) voorkeur voor
overdracht aan de VN. Wel ben ik het met je eens dat we dan voorwaarden
mogen stellen, zoals vergoeding van de door de VS en het VK aangerichte
schade en geen voorkeursbehandeling voor Amerikaanse bedrijven.

Overigens denk ik dat zelfs Bush en zijn adviseurs zullen inzien dat ze
de politieke werkelijkheid buiten de VS voortaan niet meer helemaal
kunnen negeren. De Coalition of the Willing was er al niet om militaire
redenen, maar vooral om te kunnen "aantonen" dat de Amerikaanse regering
helemaal niet geïsoleerd stond in de wereld. Die coalitie zou dan nu
weer vervangen worden door dezelfde VN die ze eerst zo smadelijk aan de
kant schoof - dat lijkt me toch geen aanmoediging om het volgende keer
weer op dezelfde manier aan te pakken, wat voor spin daar verder
binnenslands ook aan gegeven wordt.

> Waarom willen Frankrijk en Duitsland trouwens zo graag de rotzooi
> opruimen daar in Irak, met het bijbehorende gevaar van
> aanslagen op hun troepen?

Misschien hebben ze net zo'n sterke morele drive als Bush en de zijnen?
;-)

>> Het gevaar waar
>> jij op wijst ontstaat volgens mij pas als overdracht
>> plaatsvindt op het moment dat de ordeproblemen in Irak uit
>> het aandachtsveld van de wereldopinie zijn verdwenen.
>
> Dat snap ik niet. Het eerste gevaar waar ik op wees is dat de
> VS zo snel tot weer een flinke troepenmacht beschikbaar heeft
> voor het volgende front in de 'oorlog tegen het terrorisme'.
> Het tweede gevaar is dat deze 'legitimatie' van de oorlog
> achteraf (ook al is dat uiteraard niet de bedoeling van de VN)
> de drempel voor de Amerikanen nog eens verlaagd om
> nog maar weer eens unilateraal militair op te treden ergens in de
> wereld. Wat hebben beide gevaren te maken met de situatie wat
> betreft de orde in Irak?

Het ging mij dus vooral om dat tweede gevaar (zie hierboven), het eerste
is daaraan ondergeschikt (want uiteindelijk afhankelijk van politieke
wil) en in elk geval niet actueel voor de presidentsverkiezingen.

Wat ik verder bedoelde, was dat de ordeproblemen een duidelijk teken
zijn van het falen van de VS. Lossen ze die op, of denkt iedereen dat ze
die opgelost hebben, dan is er een succes geboekt en kunnen we een
vervolg verwachten. Maar als de VN het herstellen van de orde ter hand
moet nemen dan is dat een duidelijk brevet van onvermogen voor de VS.
Daarbij komt natuurlijk dat als de orde hersteld is er geen reden meer
is voor een bezetting door wie dan ook, tenzij op nadrukkelijk verzoek
van een democratisch gelegitimeerde regering.

> Volgens mij is het het beste als de rest van de wereld deze oorlog
> resoluut veroordeelt en tegelijktijd vanuit de VN duidelijke
> eisen stelt aan de VS en de andere landen in de 'coalition of the
> willing' (waaronder Nederland helaas) om de macht zo spoedig mogelijk
> over te dragen aan de Irakezen en tot die tijd de orde op zo
humanitair
> mogelijke wijze te handhaven. Dat zijn 'zij' en niet de VN
> verplicht aan de Irakezen.

Allemaal mee eens, met die kanttekening dat ik nu nog niet zou weten aan
welke Irakezen de macht zou moeten worden overgedragen en ik die toch
liever niet in handen van de VS laat. Dus voor die interim periode kies
ik voor de VN.

> Dus geen cent vanuit de VN naar Irak voor de
> wederopbouw en zeker geen soldaten.

Daar ben ik dan toch pragmatischer in ;-) Mij gaat het erom dat Irak
wordt wederopgebouwd. Inderdaad hoort het geld daarvoor van de VS en
zijn bondgenoten te komen, maar als dat er niet komt heb ik toch liever
dat de VN troepen en geld leveren dan helemaal niemand.

> Een en ander verandert uiteraard als er
> onverhoops een 'regime change' plaatsvindt in de VS in November....
> Ten goede gekeerd inzicht moet men immers altijd belonen....

Hoe goed is dat inzicht van Kerry eigenlijk? De kans op herhaling lijkt
me met hem inderdaad een stuk geringer, maar naar wat ik begrijp heeft
hij over Irak niet echt een duidelijk track record (net als de rest van
zijn partij overigens): tegen de eerste Golfoorlog, voor de
bombardementen op Irak door Clinton in 1998, voor de Iraq Liberation Act
en voor regime change, voor de oorlog van vorig jaar, maar dan weer
tegen het extra geld dat Bush het Congres vroeg voor de après-guerre in
Irak. Vooral dat laatste klinkt nog niet echt hoopgevend...

Groeten,

/Herman

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********