sichting of vereniging? (was: Re: URL: 'Stichting Digitale Burgerbeweging Nederland' niet opgeheven)

[Erik van den Muijzenberg]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

On vrijdag, maa 12, 2004, at 09:08 Europe/Amsterdam, Henk Elegeert 
wrote:

>> Wie haalt het in zijn hoofd om een 'burgerbeweging' te gieten in een
>> stichtingsvorm ipv een vereniging?
>
> Hangt er maar vanaf wat je werkelijk wilt bereiken.

Kun je dat toelichten?

> De meest
> succesvolle vorm is de stichtingsvorm als het gaat om het
> nastreven van een doel.

Het gaat hier niet om *een* doel, maar om een
burgerbeweging, een groepering van burgers met een
bepaald doel (in casu bevordering van de democratie
in het digitale domein).

>> Een stichting kan per definitie geen burgerbeweging zijn,
>
> Ik vind dit echt volsterkte nonsens. Een stichting kan zich
> juist als geen andere vorm richten op een helder doel en

Nogmaals: het gaat hier niet om *een* doel, maar om een
beweging van burgers.

> enkel dat doel. Verenigingen hebben de neiging naar binnen
> gericht te zijn. Eigen, en vaak onverklaarbare doelen na te
> streven.

Dat kan juist bij stichtingen heel goed.
Er zijn in Nederland tienduizenden stichtingen waarvan jij
nog nooit hebt gehoord en ook nooit zult horen en die een
volstrekt eigen doel nastreven.

> > slechts een
>> speeltje van individueen die zich in willen zetten voor een bepaald 
>> doel
>> en dan vooral niet de controle over de activiteiten willen verliezen.
>
> Reden te meer om te kiezen voor een stichtingsvorm.

Beter *lezen* Henk.
Mark vond juist dat een *stichting* een speeltje van individuen
wordt.

> Die heft zichzelf op door gebrek aan belangstelling voor het
>  na te streven doel.

De bestuurders (?) van DB.NL wilden hun stichting niet
opheffen wegens gebrek aan belangstelling voor de na te
streven doelen, maar omdat ze geen tijd en geen zin meer
hadden - zeiden ze.
Bij de Kamer van Koophandel werd daar verbaasd op
gereageerd. Daar vroeg men zich af waarom die bestuurders
niet gewoon aftraden en de participanten een nieuw bestuur
lieten kiezen - de statuten boden daarvoor alle ruimte.

> Zo zijn verenigingen tooltjes voor bestuurdertjes die zelf
> wel uitmaken waar de vereniging voor staat. Meestal het type

Verenigingen kennen interne democratie. De kans dat een
vereniging het speeltje van de bestuurders wordt is veel
kleiner. De betrokkenheid van niet-bestuursleden bij een
vereniging is groter omdat ze - anders dan bij een stichting
- werkelijk invloed hebben.

Een stichting die 'burgerbeweging' pretendeert te zijn,
dat is net zoiets raars als een stichting die een 'politieke
partij' pretendeert te zijn.

> dat via een 'meerderheid" (lees: zij die via eenzijdige
> kritiek) en via zogenaamde inspraak de werking van de
> vereniging plat hebben gekregen, en waar de meerderheid uit
> lijfsbehoud voor de vereniging, kiezen voor de verkeerde
> bestuurders. Van dergelijke verenigingen hoor je na zo'n
> interne machtovername meestal niets meer.

Kun je voorbeelden noemen?
En kun je dan ook voorbeelden noemen van stichtingen
waar de donateurs een dergelijk mechanisme hebben
weten te voorkomen?

> De één rijdt graag in een Mercedes om zich status te
> verschaffen, de ander is liever voorzitter van een vereniging.

Daar is in beide gevallen niets op tegen, zolang men de
Mercededs of de vereniging maar goed bestuurt. ;-)

>> Een burgerbeweging is een dynamische groep mensen die zich met z'n 
>> allen
>> inzetten om verandering te bewerkstelligen.
>
> Precies. Daarvoor is nodig dat de dynamiek ook gestalte kan
> krijgen. En daarvoor heb je mensen nodig die het doel van de
> stichting mee willen ondersteunen en daarvoor willen gaan,
> en belangrijk, geen andere (eigen) doelstellingen nastreven.

Het is mensen eigen om eigen doelstellingen na te streven.
Je zult dus mechanismen moeten inbouwen om dat zoveel
mogelijk te verhinderen. Dat lukt bij een vereniging beter
dan bij een stichting, omdat er bij een vereniging meer
controle is.

> Een vereniging is bovendien dan ook nog eens te log
> instrument om werkelijk in te kunnen spelen op snelle
> veranderingen.

Een vereniging kan net als een stichting een dagelijks
bestuur hebben dat snel op de actualiteit inspeelt.

Het enige wezenlijke verschil is de verantwoording.
Bij een vereniging leggen de bestuurders achteraf
verantwoording af voor het gevoerde beleid; bij een
stichting kunnen ze hun eigen gang gaan en eigen
doeleinden nastreven zonder dat er een haan naar
kraait.

> Wat nou een democratische setting in een verenigingsvorm!?

Een democratische setting in een stichtingsvorm dan? (???)

> Een vereniging is geen democratische setting, maar een
> instrument voor een groep van mensen met ongeveer
> eensluidende of beleefde opvattingen. Waar

Het een sluit het ander niet uit.

> meerderheidsbesluiten altijd in de geest van het doel van de
> vereniging vallen. Wat is daar democratisch aan?

Het kan een meerderheidsbesluit zijn om rekening te
houden met de belangen van een minderheid.
Wat is daar niet-democratisch aan?

> Wat mij betreft is een vereniging per definitie een
> instrument dat geen democratische doel nastreeft, maar het

Het lijkt me dat je definitie niet helemaal klopt. ;-)

> overleven van de vereniging zelf. Daar hebben immers
> (de/alle) leden belang bij.

Hoogstens de bestuurders voor zover zij het nodig hebben
status te ontlenen aan hun functie van bestuurder.
Als de leden vinden dat hun belangen onvoldoende worden
behartigd, zullen ze proberen de vereniging bij te sturen,
of lopen ze weg. Dat laatste kan er dan toe leiden dat de
vereniging wordt opgeheven.

> Zet daar maar eens een stichting tegenover waarin
> pluriformiteit eerder regel dan uitzondering is, en
> besluitvorming een proces is in dienst van een gezamenlijk
> (na te streven) doel (Lees: het stichtingsdoel).

Bij een stichting hebben de bestuurders maar 1 gezamelijk
doel: de continuiteit van de stichting. Daaraan ontlenen
ze immers hun status en hun invloed.

(Het maakt bijvoorbeeld nogal een verschil of je bij een
radioforum zit als 'Hein van Meeteren', of als 'Hein van
Meeteren, woordvoerder van de stichting Digitale
Burgerbeweging Nederland'.)

> Ook in het onderhavige geval is het een foutieve/verkeerde
> inschatting  geweest die de stichting plat heeft weten
> leggen. Let wel, met een typisch instrument dat je vooral in
> verenigingen tegen komt, te weten een inspraakinstrument dat
>  misbruikt kon worden.

In het onderhavige geval is de stichting platgelegd door de
machtspolitiek van bestuurder Hein.
Niet door een inspraakinstrument, maar door het met grove
middelen (schelden, uitschakelen van statutaire bepalingen)
lamleggen van interne democratie.

> Benieuwd wat het uiteindelijke resultaat is van al die
> inspraak?

Dat kun je in ons land goed zien.

Vroeger werd Nederland bestuurd als een soort stichting.
Een kleine groep kooplieden vormde een kaste van tycoons
die een volkomen verpauperde bevolking koeieneerde.
Vervolgens kreeg Nederland algemeen stemrecht, en
sindsdien worden de belangen van minderbedeelden
veel beter behartigd.

> Als het maar NIET een eigenzinnige vereniging
> geworden is !!!!  Het zou mij zelfs niet verbazen dat die
> vereniging instrumenten in handen heeft die er zorg voor
> dragen dat de positie van die bestuurders nooit op het spel
> kan worden gezet,

Dan zouden bestuurders dus een vereniging kunnen besturen
tot hun dood, of tot ze er zelf geen zin meer in hebben.
Dat is in de praktijk zelden het geval, maar bij stichtingen
is het regel.

> Jammer dat ook D66 een vereniging is.

O, een politieke partij kan veel beter als een dictatuur worden
georganiseerd?


Erik vdMb 
**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********