[Re: Lonen in Europa]

[Herman Beun]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bert Bakker schreef:

> Wel een belangrijke economische grootheid dus,
> maar aangezien we meer dan 60% in het buitenland verdienen,
> en de koopkracht de afgelopen jaren enorm is gestegen
> (óók op minimumniveau) is die concurrentiepositie nu wel
> degelijk de voornaamste zorg.

De vraag is dan nog wel of het echt de loonontwikkeling is in Nederland
die de belangrijkste schuldige is voor onze dalende exportinkomsten.
Enerzijds blijkt uit berekeningen van het CPB dat wat we het komende
jaar nog aan export verdienen vooral her-export is van eerder ingevoerde
goederen. De uitvoer van "made in Holland"-producten ligt het komende
jaar nog volledig op zijn gat, wat inderdaad wijst op een te hoog
prijs/loonniveau (deels het gevolg van enkele jaren hoge inflatie in
vergelijking met de buurlanden, mede aangewakkerd door flinke
belastingverlagingen door Zalm/Paars II).

Anderzijds:

- is op dit moment dat hoge prijsniveau vooral het gevolg van de hoge
euro-koers tov de dollar (een stijging van ruim 25%, verschillen in
arbeidsproductiviteit vallen daarbij in het niet). Op dat punt zijn
trouwens nog meevallers te verwachten: Het CPB (en het kabinet) gaan
voor 2004 nog uit van een dollarkoers van 1.15 euro, maar de euro is
recent alweer wat gedaald en bij een aanhoudende stroom slecht nieuws
uit de EU en goed nieuws uit de VS valt te verwachten dat die trend zich
doorzet.

- zoals Douwe Osinga ook al aangaf, valt te verwachten dat de NLse
arbeidsproductiviteit dit en volgend jaar flink verbetert - al zal dat
waarschijnlijk eerder het gevolg zijn van oplopende werkloosheid in een
minder overspannen arbeidsmarkt dan van het verwerven van ervaring door
ex-melketiers e.d. (want ik verwacht eerlijk gezegd niet dat die de
komende jaren zo makkelijk banen zullen vinden/houden). Ook het CPB
verwacht de komende jaren een flinke verbetering van de
arbeidsproductiviteit en een daling van het arbeidsaandeel in het
inkomen van ondernemingen. Blijkbaar gaat men er ook daar niet vanuit
dat grote aantallen hergekeurde WAO-ers de komende jaren een baan zullen
vinden...

- lag de loonontwikkeling (loonkosten p.e.p.) in Nederland al vanaf 1996
(met uitzondering van 2000) boven die van de rest van de eurozone,
althans afgaande op cijfers van Eurostat:
http://europa.eu.int/comm/eurostat/Public/datashop/print-product/EN?cata
logue=Eurostat&product=1-eb050-EN&mode=download. Toch dook pas vijf jaar
later de economische groei van Nederland onder die van de eurozone. Die
sterke groei ondanks stijgende loonkosten werd mogelijk gemaakt doordat
in dezelfde periode de arbeidsproductiviteit sterk steeg. Komt de
CPB-voorspelling uit dat de arbeidsproductiviteit de komende jaren
opnieuw toeneemt, dan is er wellicht wat minder reden om ons zorgen te
maken over de loonontwikkeling.

- kost het bezuinigingsbeleid van het kabinet op de korte termijn in elk
geval (0.2 procentpunt, volgens het CPB)economische groei. Op de langere
termijn zouden de herstructureringen dan wel hun vruchten moeten
afwerpen. Te hopen valt wel dat die wat minder wrang zijn dan zoiets als
"The modest acceleration of consumption growth next year is partially
related to the additional private consumption on health care due to the
reduced treatment cover in the public health insurance schemes"
(CPB-kwartaalbericht juli 2003).

In dit licht zouden structurele verbeteringen van de economie gericht
moeten zijn op het verbeteren van de arbeidsproductiviteit (i.e.
investeren in onderwijs). Op korte termijn zal het herstel vooral moeten
komen van het herstel van de wereldeconomie en, dichter bij huis, die
van Duitsland. Reden te meer om de politieke aandacht te verleggen van
de (ondanks het oplopend tekort) lage Nederlandse staatschuld naar het
onder druk zetten van onze oosterburen om nu eindelijk eens hun
arbeidsmarkt te hervormen.

En verder krijgt Bert "Campbell" Bakker het door bezuinigen minder ver
laten oplopen van het tekort in een laagconjunctuur bij mij toch echt
niet verkocht als een anticyclisch begrotingsbeleid... ;-P

-------------------------------------------------------------
Herman Beun                       http://www.hermanbeun.info/
Herman.Beun at tiscali.be                    Brussel, Vlaanderen
-------------------------------------------------------------
*representative democracy is a contradiction in 4 year terms*
-------------------------------------------------------------

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********