burgemeester

[Martin Lentink]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Nou John,

Het komt me zo voor dat je eerst een karikatuur maakt van het idee van de
gekozen burgemeester, en dan vervolgens je kritiek loslaat op die
karikatuur. Dat mag natuurlijk als je daar zin in hebt, maar het is de vraag
of daarmee de discussie een stap vooruit komt.
Het komt me ook voor dat jij feitelijk een nieuw soort monisme bepleit, het
monisme van de raad.

Misschien dat je je oor (of oog) nog weer eens te luisteren (te lezen) kunt
leggen bij ouwe sokken Montesqieu en Rousseau.
Er is geen enkel probleem met het geven van meer bevoegdheden (in jouw
terminologie: macht) aan één geleding, wanneer daar niet een evenredige
beperking van diezelfde bevoegdheden van andere zijde tegenover staat. Zo'n
geleding hoeft vervolgens helemaal niet uit de bocht te schieten, zoals jij
vreest. Een voorbeeld is de rechterlijke macht in Nederland. Die wordt al
jaren benoemd in een uiterst autonome ("machtige") positie. En is daar iets
mis mee? De bevoegdheden van de rechter worden immers nauwkeurig vastgelegd
in de wet, en misstappen komen slechts hoogst zelden voor. Over het algemeen
functioneert de rechterlijke macht in Nederland uitstekend, ondanks hun
'macht' (of misschien zelfs dankzij?).

Het college (en m.m. Gedeputeerden en het Kabinet) heeft een andere
verantwoordelijkheid dan de raad (P.S., Tweede Kamer). Wat is er mis met het
duidelijk om- en beschrijven van die afzonderlijke verantwoordelijkheid en
het door de burgers laten bepalen hoe en door wie die verantwoordelijkheid
dient te worden uitgeoefend? Zulks bijvoorbeeld in tegenstelling tot de
huidige wijze waarop in Nederland een regering tot stand komt. Dit kabinet
had er toch eigenlijk nooit mogen zitten?
Je kunt naar mijn idee geen werkelijk dualisme creeeren wanneer niet elk van
de geledingen zijn duidelijke eigen verantwoordelijkheden heeft. De één
regeert, de ander controleert. Twee heel verschillende dingen, die nu nog al
eens door elkaar lopen.

Zie verder in jouw tekst...

Martin Lentink

<knip>
> De burgemeester, zoals ik hem zie, kan alleen functioneren dankzij het
> vertrouwen en brede steun van de raad. Hij voert de besprekingen en doet
> voorstellen. De macht ligt bij de raad en dus bij de partijen.

Zeker, voor wat betreft het vaststellen van de doelstellingen en het budget.
Maar ook ten aanzien van de uitvoering? En voor wat betreft de raad ben ik
het met je eens. Maar partijen?

>
> Ik gruw van de burgemeester als direct gekozen leider.

Da's zo langzamerhand wel duidelijk. Ik dus niet....

> Het is een oude
> fictie dat zo'n figuur de wereld zal verbeteren.

Is dat de bedoeling dan? Is het misschien niet een illusie te denken dat
politiek de wereld kan verbeteren?

> Als hij veel macht krijgt
> toebedeeld is dat het einde van de democratie. Als de raad de macht moet
> delen of zelfs kwijt raakt zullen de locale politieke partijen
doodbloeden.

Punt 1 is het de vraag of dat erg is. (dat doodbloeden van die partijen).
Punt 2 is het helemaal niet het einde van de democratie. Er bestaan
gemeentes waar de burgemeester (en het college, wat dat betreft) geen bal te
vertellen hebben en alles wordt bepaald door een traditionele meerderheid
van een paar partijen in de raad die onderling alles uitmaken. (Ik woon in
zo'n gemeente). Naar minderheden wordt niet geluisterd. Fijne democratie is
dat.

> De macht komt in handen van onzichtbare mensen, bedrijven en organisaties,
> meer nog dan dat nu al het geval is!

Dat zul je me duidelijk moeten maken. Ik zie dat helemaal niet. Partijen in
de raad zijn nu al vaak niet meer dan 'fronts' voor belangengroepen. Als een
gekozen burgemeester daar de zijne aan toevoegt kan dat hun relatieve
invloed alleen beperken of duidelijker maken. IN beide gevallen is daar de
democratie mee gediend.

>
> In 1990 was 40% van de Marokkaanse beroepsbevolking werkloos. Leg mij eens
> uit hoe een direct door de bevolking gekozen burgemeester met meer
> bevoegdheden dat even op lost. Presteert die "machtige leider" meer dan
een
> door de raad of wie dan ook gekozen burgemeester, die functioneert als een
> onpartijdig voorzitter en bewaker van het democratisch proces?

Geen enkele burgemeester kan dat, omdat alleen instrumenten van landelijke
politiek dat kunnen bereiken. Een gekozen burgemeester iets verwijten dat
'ie iets niet kan wat 'ie per definite niet kan vind ik geen sterk argument.

>
> De geschiedenis leert dat leiders vooral goed zijn in roof en moord. Denk
> hierbij bijvoorbeeld aan de maffia of de adel. Nu we de koning bijna
hebben
> gereduceert tot een ornament, een figuur die zich aan de wet moet houden,
> willen sommige D66'ers weer terug naar af.

Je kiest de voorbeelden die je idee ondersteunen. Wat dacht je van Ghandi?
Golda Meir? Er zijn ook tal van leiders met lef en inzicht. Hoewel hij wordt
verguisd heeft Gorbatchov heel wat staatsmanschap laten zien. En zo kunnen
we er wel meer aanvoeren. Wil je die toevallig laten komen bovendrijven of
er bewust voor kunnen kiezen?

>
> Als de raad dat wil kan de burgemeester zelf wethouders kiezen.
> Hoe stel jij je voor dat niet een coalitie maar de bevolking kiest?

Simpel. Je kiest een vrouw of vent met een goed program en die laat je
kiezen met wie zij/hij dat wil gaan uitvoeren.

>
> Groeten,
>
> John Wijsmuller
>
<knip>

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********