Abolitionisme democratisch?

[Henk van Lingen]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

On Mon, Oct 06, 2003 at 05:18:27PM -0700, Mark Giebels wrote:
  >
  > Henk, de doodstraf is (net als martelen) een schending van het lichaam
  > door de overheid. Een hele grove zelfs, want het doel is de
  > vernietiging. Mijn lichaam is geen eigendom van de samenleving, slechts
  > van mijzelf.

  Ja, en celstraf is een schending van vrijheid en mijn vrijheid is
  geen eigendom van de samenleving. Wat is het verschil? Rechten (wat
  dat dan ook moge zijn) kun je verspelen. Dat is althans een gangbare
  opvatting. Sommige rechten echter, beschouwen we als universeel en
  onvervreembaar. Die rechten zijn we _overeengekomen_, op basis van
  common sense, ervaring en draagvlak. Omdat ze rechtvaardig geacht
  worden. Jij veronderstelt kennelijk meer gronden voor mensenrechten.
  Dat is prima, maar dat zul je ergens aan moeten ophangen: een
  metafysisch idee, een religieus idee, een platoons idee of weet ik wat.
  Ik heb daar geen aanleiding toe. En wat betreft de doodstraf beschouw
  ik het argument 'onmenselijk (oid)' als metafysisch want het enkele
  gegeven dat we behoren tot de biologische soort 'mens' resulteert
  wat mij betreft nog niet uit zichzelf in rechten.

  > Maar los daarvan vind ik de doodstraf per
  > definitie ondemocratisch, ongeacht of de meerderheid het met mij eens is
  > of niet.

  Democratie is een bestuurvorm waarin het volk, direct of indirect,
  zelf vorm geeft aan haar bestuur. Stellen dat dit het uitsluiten van
  de doodstraf impliceert lijkt me begripsverwarring.

  > Wat mij betreft heeft de staat simpelweg het recht niet een
  > persoon bewust te doden, behalve als er geen alternatieven voorhanden
  > zijn en de veiligheid van de maatschappij in gevaar is.

  Wat _jou_ betreft. Prima. Echter een significante groep denkt er anders
  over. In Nederland is die groep bijvoorbeeld al meer dan 100 jaar 40%.
  Er is dus een meerderheid voor afschaffing (gelukkig maar, wat ons
  betreft), maar is het billijk dat er sinds 1983 twee/derde meerderheid
  nodig is 'm weer in te voeren? Daar kun je wellicht over twisten. Laat
  staan over de vraag of de nederlandse regering wereldwijd de boer op
  moet met dit punt ookal ligt de verhouding elders wellicht heel anders.

  > Kun je me een reden geven waarom de doodstraf geen mensenrecht moet
  > zijn?

  Je negatie-omissie daargelaten :-) , nee. Maar dat impliceert nog niet
  dat het (het uitsluiten van de doodstraf) dus wel een mensenrecht moet
  zijn. Maar wellicht bedoelde je gewoon te vragen naar een argument
  voor de doodstaf, want:

  > En dan natuurlijk geen verwijzing naar Verklaringen, maar een
  > ethisch argument (van Kant bijvoorbeeld).

  Zelf pretendeer ik niet iets nieuws te kunnen toevoegen aan de
  enorm uitgeplozen doodstrafdiscussie. Wat de humane Kant betreft,
  die vond dat het onmenselijk een moordenaar niet te straffen met
  de hoogste straf. We zouden de dader als mens eren met de doodtraf.
  "Er bestaat geen surrogaat voor de bevrediging van gerechtigheid."


  > Je verwijst ook naar abortus en euthanasie. Abortus valt m.i. onder het
  > zelfbeschikkingsrecht van de vrouw en (eventueel de) aanstaande vader.
  > Vanwege de betrokkenheid van de vader zou ik de mogelijkheid tot abortus
  > geen mensenrecht van de vrouw willen noemen, maar het is zeker geen
  > schending van de mensenrechten. Euthanasie is het beeindigen van je
  > eigen ondraagbaar geworden leven.

  Allemaal mee eens. Maar mijn terzijde over abortus en euthanasie wilde
  slechts aangeven dat het metafysische argument 'heiligheid van leven'
  ook zou moeten leiden tot het verwerpen van abortus en euthanasie (en
  vleeseten, wat waarom zou de mens wel heilig zijn en de koe niet?)

  > In feite is het sowieso
  > onmogelijk om mensenrechten via meerderheidsbesluitvorming te bepalen.
  > Je kunt hooguit omschrijven wat de meerderheid als mensenrechten erkent.
  > Maar daarmee zijn dat nog niet *de* mensenrechten.

  Jij ziet mensenrechten dus kennelijk als een ontologisch gegeven,
  ik niet. En omdat ik je ken als atheistisch betawetenschapper moet
  ik vermoeden dat je de grond van *de* mensenrechten in de natuur zoekt.
  En daarom doe ik je volgend citaat cadeau :-) :

  Nietzsche, Voorbij goed en kwaad (vertaling Graftdijk, AP)

  [9] 'Naar de natuur' wilt gij leven? O gij nobele stoicijnen, welk een
      begoocheling der woorden! Denkt u een wezen in als de natuur,
      mateloos verkwistend, mateloos onverschillig, doelloos en
      onverbiddelijk, zonder erbarmen of rechtvaardigheid, vruchtbaar en
      woest en ongewis tegelijk, denkt u het indifferente zelf eens in als
      macht - hoe zoudt gij in overeenstemming met dit indifferente kunnen
      leven?

  > Waarmee ik natuurlijk *niet* heb gezegd dat de Universele Verklaring van
  > de Rechten van de Mens nutteloos is.

  Gelukkig maar, stel je voor :-) Sterker nog: het dient een leidend
  beginsel te zijn in onze buitenlandse politiek.

  Groeten,

--
+----------------------------------------------------------------------+
|  (o-  Henk van Lingen                           <henk at vanlingen.net> |
|  /\                                         Utrecht, The Netherlands |
| v_/_                                        NSA-keywords: echelon !! |
+--------------------- http://henk.vanlingen.net/ ---------------------+

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********