Districtenstelsel en gekozen premier?

[Mark Koek]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Herman Beun schreef:

> Nee, dat staat toch wel los van elkaar: Slechts de helft van de zetels wordt
> via Direktmandate toegewezen, dat betekent dat je de andere helft van de
> zetels kunt gebruiken om de proportionaliteit te "herstellen".

Dat kan wellicht in de meest waarschijnlijke gevallen, maar niet in het algemeen.

Voorbeeld: er doen 11 partijen mee aan de verkiezingen, er zijn 50 districten
die elk een kamerlid kiezen, en 100 'correctiezetels'.

Stel, partij ABC haalt in elk district (en dus ook in totaal) 10% van de
stemmen. De andere partijen halen overal 9%.

Dan wint ABC alle 50 districten, terwijl ze bij evenredige vertegenwoordiging
maar 15 zetels zouden halen.

De andere partijen krijgen dan elk 9 van de 100 correctiezetels, terwijl ze
recht hebben op 13 a 14.

Extreem voorbeeld, maar het illustreert wat er kan gebeuren.  In de praktijk zou
in Nederland vooral het CDA een goede kans maken om meer districten te winnen
dan het zeteltal waar ze eigenlijk recht op hebben.

> In principe moet dat genoeg zijn: in Zweden wordt een veel groter deel van de
> zetels direkt gekozen (in meerzetel-districten) en zijn maar 39 (van de 349)
> zetels gereserveerd voor het herstellen van de proportionaliteit
> (utjämningsmandat). Bij mijn weten levert dat in de praktijk geen grote
> vertekeningen op (waarbij het natuurlijk wel helpt dat in Zweden de
> districten tussen de 2 en 17 zetels groot zijn).

Meerzeteldistricten helpen, maar maken het systeem ook niet sluitend.


Mark

PS Tjerk had het nog over de politieregio's als stemdistricten, maar dat lijkt
me echt zinloos. Ik woon in de politieregio "Hollands Midden", dat is een soort
restcategorie voor Zuid-Holland zonder Den Haag en Rotterdam. Dat zou mij echt
totaal geen binding met "mijn" kamerlid opleveren...

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********