Tien vernieuwingsstappen voor D66

Sun Mar 2 19:22:08 CET 2003

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Hallo, 

Ik ben een buitenstaander. Ik weet weinig van D66 en ik begin me een
beetje te orienteren op deze partij omdat de rest me niet zo zint.
Eigenlijk D66 ook niet, maar dat komt neer op een enkel punt. Daarover
later meer. 

> Tien vernieuwingsstappen voor D66

> Door Hein van Meeteren, maandag 24 februari 2003
> 
> Er heerst een sfeertje van "wij hebben gewoon gelijk, en de kiezers moeten
> dat maar inzien".

Dat spreekt mij wel aan, eerlijk gezegd. Ik heb juist een hekel aan
partijen die de kiezers gelijk geven en kiezen aan welke groep kiezers
ze welk product willen marketen. Liever heb ik intelligente mensen die
ervoor doorgeleerd hebben, al jaren meedraaien in het haagse (liefst
stem ik dan ook voor mensen met grijs haar). Zolang ze maar een visie
hebben waar ik op kan vertrouwen. 

> Signalen uit de omgeving
>     dringen te weinig door tot de besluitvormende partijorganen

Hoeft allemaal niet zolang dat de signalen zijn van NIMBY-types en
mensen die willen dat er actie wordt ondernomen naar aanleiding van het
televisienieuws van gisteren. 

> Deze houding is desastreus voor een democratische, open partij en is reeds
> bij drie verkiezingen afgestraft. Je kan niet de buitenwereld de schuld
> blijven geven van intern falen.

O jawel. Ik heb niet de indruk dat de mensen bij D66 slecht
functioneren. Het land is gek geworden, D66 niet.

>   2.Van elitaire naar breed gedragen partij. Toelichting: Er is weinig
> mis met hoogopgeleide,
>     genuanceerd denkende en pratende, beschaafde dames en heren.
> Nederland zou een bende
>     worden als we geen geestelijke en maatschappelijke elite hadden.
> Maar deze groep is te
>     klein om er een politieke partij op te grondvesten. 

Waarom moet het liberale gedachtengoed vertegenwoordigd worden door een
politieke partij? Wat is de toegevoegde waarde van een politieke partij
ten opzichte van een kieslijst met liberalen? Iedereen kan zich
aanmelden voor die kieslijst en zorgt er zelf maar voor gekozen te
worden. Internet kan daarbij van dienst zijn, waar vroeger politieke
partijen nodig waren. Internet als een Derde Kamer, met burgers die
onderling over politieke kwesties meedenken, zoals ooit politieke
partijen bedoeld waren. 

Met dit idee probeerde ik afgelopen verkiezingen mee te doen, ik heb er
nog een lap tekst over geschreven dat op de opiniepagina van NRC heeft
gestaan. [1] Daar zijn interessante reacties op gekomen [2] en
uiteindelijk bestond de meeste interesse bij D66 mensen. Vandaar dat ik
hier ben. 

> D66 teert teveel op een kleine groep, en moet dus leren contact te maken
> met andere groepen in de samenleving. Het progressief liberalisme is
> interessant voor een brede schakering aan doelgroepen

Ik zou zeggen, laat al die doelgroepen zelf een vertegenwoordiger op de
liberale kieslijst zetten. 

>   3.Van abstracte naar concrete taal. Toelichting: de verkiezingen van
> 2003 hebben we onder meer verloren doordat we de kiezer niet hebben kunnen
> bereiken met die imposante term "kenniseconomie".

Nu niet, maar later kan je weer zeggen dat je het al eerder hebt
geroepen. Het gaat erom niet alleen tijdens de verkiezingen aanhang te
verwerven. Beter is het om het buiten verkiezingstijd te doen. Dat
kunnen individuen beter doen dan een organisatie. Bovengenoemde
individuen die een eigen achterban hebben, laat ze per e-mail de band
aanhouden. Als je tientallen volksvertegenwoordigers hebt op den duur
die met hun eigen specialismes hun eigen achterban bedienen, dan gaan
die op die persoon stemmen als de verkiezingen komen. De SP doet zoiets
met hun vreemde acties en stunts aan de basis die de mensen in de straat
begrijpen. De liberalen kunnen dat doen met de wat ingewikkelder issues
die eerder genoemde doelgroepen aanspreekt. Op zo'n manier dat ze zich
subscriben op de vertegenwoordiger daarvan. 

> Onze genuanceerde betogen over gekozen burgemeester en bestuurlijke
> vernieuwing maken kennelijk te weinig los bij mensen.

Integendeel. Ik ben er fel tegen! Dit is ook het punt dat ik hierboven
heb genoemd. Als je de mond vol hebt van vernieuwing, begin dan in eigen
huis en hef je politieke partij op. Daar trek je de aandacht mee,
daarmee breng je pas echt vernieuwing in de politiek. Want waarom zou je
vernieuwing nastreven met exact dezelfde structuur als 'de
concurrentie', die andere politieke partijen. Bij de LPF hebben we
gezien dat een politieke partij niet belangrijk wordt gevonden door de
kiezers. Ook die reportage van Gerard van Westerloo een tijd geleden in
'M', het magazine van NRC toonde aan dat geen normaal mens lid wordt van
een politieke partij. De aanwas in Leeuwarden kwam van de plaatselijke
HBO waar ambtenaren worden opgeleid, die hadden een partijlidmaatschap
daarvoor nodig. 

Maar mensen met visie en ervaring in het politieke bedrijf zijn wel
nodig, dat is ook duidelijk geworden. Een kieslijst van liberalen
('voorheen D66') kan dat perfect realiseren. 

Vlak na de formatie van een kabinet is het perfecte moment om de partij
te ontbinden. Eenmaal gekozen raakt niemand zijn zetel kwijt. D66 kan
als apart instituut nog prima diensten verlenen aan de parlementariërs
(eigenlijk verandert er niet veel), maar ze kunnen ook besluiten om
verder niets met de andere liberalen te maken te hebben behalve een
gedeelde ideologie. Iets wat de LPF en de andere nieuwkomers niet
hebben. Sterker nog, juist door geen politieke partij te gebruiken als
structuur maar uitsluitend individuen maak je de ideologie veel
duidelijker. 

Maar belangrijker is om eindelijk eens afscheid te nemen van die
bestuurlijke vernieuwing dogma's van 30 jaar geleden. Ik was toen zelfs
nog niet eens geboren trouwens, kun je nagaan. Voor zover ze aanslaan en
zinnig blijken worden ze wel overgenomen door andere politieke partijen
de laatste tijd. Voor zover niet, hou erover op. Mij spreken die
bestuurlijke vernieuwingen niet aan in ieder geval. Het is een abstracte
constructie van een onbewezen redenering dat het beter gaat als je het
bestuur zus of zo veranderd. Nou, vervang die vernieuwing dan maar door
mijn voorstel en hef D66 op ten gunste van een kieslijst van liberalen.

Het mooie is dat alleen D66 dat kan overleven met de liberale ideologie.
Sterker nog, het wordt er plots allemaal veel duidelijker op en trekt
veel nieuw publiek. Gelukszoekers misschien, maar laat ze maar. Ze
moeten eerst maar eens gekozen zien te worden, de zittende en ervaren
garde krijgen uiteindelijk toch de meeste stemmen. Laat de gelukszoekers
eerst maar eens 'virtueel' meedraaien op internet als schaduwkabinet.  

Dit is de enige soort van vernieuwing die D66 wel kan overleven zonder
zetelverlies (de minimale aanhang van de liberalen is constant de
afgelopen decennia is mijn indruk) terwijl de andere partijen gewoon
ophouden te bestaan als ze zichzelf opheffen, er is *niets* dat ze
bindt. Ze zullen het dan ook nooit doen, ze bestaan dankzij hun
organisatie. 

>   4.Van bekende mensen naar nieuwe gezichten. Toelichting: D66 heeft het
> moeilijk als het gaat
>     om vervanging van mensen. 

Bij deze meld ik mij aan bij de liberalen. Maar wel onder de voorwaarde
dat D66 zich opheft. Ik zou graag met mijn eigen verkiezingsprogramma
[3] mee willen doen de komende verkiezingen. Ik heb mijn zinnen gezet op
de Amsterdamse gemeenteraad verkiezingen, dat lijkt me veel
interessanter dan nationaal. Het nationale debat wordt toch grotendeels
door Brussel bepaald. Brussel lijkt me dan ook wel interessant. Samen
met de liberalen uit alle andere Europese landen!

> We vinden elkaar namelijk zo aardig, en dat is nog terecht ook. Maar de
> politiek is niet alleen maar aardig. Kamerleden die vier termijnen dienen
> kunnen nog zo aardig, vaardig, kundig en geïnformeerd zijn, ze zitten wel
> héél erg lang. Te lang, naar mijn idee. Bestuursleden die jaren en jaren
> op dezelfde post zitten kunnen nog zo vriendelijk, menselijk en handig
> zijn, ze zitten wel heel erg lang.

Als ze te lang zitten in mijn voorstel, dan verliezen ze stemmen. In
plaats van dat ze binnen een politieke partij een lagere plaats krijgen
op de kieslijst om ze te dumpen kan de kiezer zelf (zonder lid te zijn
van de politieke partij) kiezen voor een ander. Dat zal ze wel in
beweging houden! En met een blik naar buiten. Want ze zijn dan
uitsluitend afhankelijk van de kiezers voor het behoud van hun zetel en
niet van de politieke partij + de kiezer. 

>   5.Van de achteruitkijkspiegel naar vooruit kijken. Toelichting: Altijd
> opnieuw die jaren zestig. Die naam D66 gaat ons nog eens de das omdoen.

Ja, nu weer. Niet voor niks. Dus gooi die naam overboord. 

> onze traditionele
> kroonjuwelen: de direct gekozen
>     burgemeester en mp, voor districtenstelsel en het referendum.

Zijn die punten onlosmakelijk verbonden met de liberale ideologie?
Persoonlijk ben ik helemaal niet voor het referendum. In uitzonderlijke
situaties, maar liever zie ik dat tijdens de verkiezingen mensen
duidelijk maken wat ze willen. Die referenda zijn altijd zo
conservatief. Een direct gekozen burgemeester of minister-president? Ja,
ze komen nu wel via een vreemde procedure op hun plek, maar ik kan me
ook een andere manier voorstellen. Bijvoorbeeld de kandidaat met de
meeste stemmen is automatisch minister-president danwel burgemeester.
Wat mij betreft kan iedereen zo gekozen worden tijdens de verkiezingen.
Ook makkelijk uit te leggen aan de kiezer. Die stemt op de persoon die
hij of zij wel ziet zitten, iedere kandidaat moet rekening houden met de
hoofdprijs. Maar in de praktijk zullen alleen bekenden uit een vorige
termijn die positie krijgen. Dus geen totaal nieuwe gezichten zoals de
laatste keer. Wie is die Harry Potter van de CDA? Ik had nog nooit iets
vernomen van die man voor de verkiezingen.  

> Maar wat betekent de directe democratie in het húidige en toekomstige
> tijdsgewricht? Hoe krijg je mensen wèrkelijk betrokken bij de politiek?
> Hoe herstel je de band tussen kiezer en gekozene?

Zie hierboven. 

> In plaats van romantisch blijven genieten van je eigen inzichten en
> heldendaden in het verleden

Die zijn mij even ontgaan trouwens. Ik was er toen nog niet. Ik ken D66
dus alleen als een klein clubje met redelijke, aardige, verstandige
mensen die af en toe meedoen met een coalitie. Verder weet ik niets van
D66. Ja, mijn krant geeft disproportioneel veel aandacht aan D66 heb ik
de indruk. Maar meestal gaat het over personen. Aardige, slimme personen
waar ik wel vertrouwen in heb. Als ze maar niet steeds dogmatisch
blijven hameren op die ellendige bestuurlijke vernielingen uit 1966,
zucht.

> Het volksvertegenwoordigerschap mag dan ook niet meer dan twee termijnen
> duren, en nieuwe mensen moeten gewoonweg een faire kans krijgen.

Bijvoorbeeld door D66 te vervangen door een kieslijst van liberalen die
openstaat voor iedereen die zich liberaal noemt. Gesorteerd naar
ancienniteit. Jongelui en nieuwkomers onderaan, succes!

> Alleen als je maatschappelijke ervaring hebt, als je levenservaring hebt
> (en dus niet alleen politieke en/of bestuurlijke ervaring), mag je hoog op
> lijsten komen te staan, is mijn voorstel.

We zijn het eens. 

> Alleen een goed werkende stem-advies-commissie, of een goed opgezet
> stelsel van voorronden (primaries) kan zo'n soort rekrutering en selectie
> garanderen.

We zijn het niet eens over de methode. 

> Wanneer dit gebeurt dan krijgen we minder ambtenaren en beroepspolitici en
> meer kritische en talentvolle burgers in de politiek. Dan wordt de sfeer
> van de partij anders. En de inhoudelijke accenten verschuiven van
> overheids-denken naar burger-denken.

En hier ben ik het dan wel weer mee eens. 

> Alleen vanuit levende, actieve, gemotiveerde afdelingen kan D66 uit het
> dal kruipen.

In plaats van die op te zetten of leven in te blazen kan je beter
rekenen op de netwerken die nieuwe kandidaten meebrengen. Dat is een
organisch geheel dat uitzichzelf groeit. De kandidaten kunnen zelf
kiezen of ze het in een ouderwetse verenigingsverband doen met reguliere
bijeenkomsten naar aanleiding van de actuele politiek of slechts een
mailinglist, of slechts een sms-groep of misschien slechts alleen een
website van de kandidaat. Zo'n kandidaat kan ook kiezen continue de
aandacht van de massamedia te bemachtigen zodra er iets speelt in de
actualiteit. Maar dat is weer gevaarlijk, zoiets zet je niet makkelijk
om in stemmers bij de verkiezingen. 

>    10.  Van voorzichtigheid naar lef. Toelichting: de politiek stijl van
> D66 staat bekend als degelijk, genuanceerd en doodsaai. Een heftig woord,
> een emotionele uiting, een stevige woordenwisseling, oeps, daar houden we
> niet zo van. Laten we vooral beschaafd en fa-tsoen-lijk blijven. In de
> politieke debatten die we voerden en voeren gaan we alles steeds opnieuw
> goed en doorwrocht uitleggen. Enerzijds en anderzijds, en "onderzoek toont
> aan dat...". Eigenlijk heel correct, heel degelijk, en een garantie voor
> stemmenverlies.

Heel goed. Zo moeten politici zijn. Diplomatiek, correct, saai. Ik wens
dit land saaie politici. 

>    Het is de hoogste tijd voor meer lef.

Hef D66 op. 

Wie op mij wil stemmen, mocht ik ooit verkiesbaar worden,
mailto:stem at rustema.nl en tzt. mail ik terug. 

[1] http://derdekamer.net/ftp/artikelen/NRC10dec02.txt
[2] http://derdekamer.net/links.html
[3] http://rustema.nl/verkiezingsprogramma.html

-- 
ReindeR

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********