Groei of geen groei

Fri Feb 21 09:02:52 CET 2003

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste John en Cees,

Een aardige samenvatting van de discussie over groei is te vinden op:

http://www.d66.nl/documenten/ls/pib/beweeg6.html

Ik heb ook nog het nodige op de harde schijf staan maar dan van twee
computers geleden. Naar buiten is er verder niet geweest de hele discussie
is een loopgravenslag binnen de PC geweest en van binnen uit de PC met
bewindslieden/fractie en enkele volgers. In die dagen was er nog nauwelijks
internet (dat begon ongeveer in 1997) en ook niet van brede discussies. De
nieuwe PC is van met af aan volledig electronisch gaan werken.

Wat verder de vragen van John betreffen: ik kom van een discussie met 40
NGO's uit ontwikkelingslanden (gisteren in Duisburg) en daar hebben vanuit
een perspectief van textiel en kleding naar groeipatronen gekeken. Het klopt
dat er sprake is van razendsnelle produktie reallocaties maar dat gaat
telkens op basis van drie elementen:

- nabijheid tot de markt
- productiekosten
- kennisfactoren

Wat betreft concurreren op nabijheid (verse artikelen, grote differentiatie
door maatwerk, hoge transportkosten) kan Nederland zich goed handhaven en is
de concurrentie vooral de omliggende landen. Wel zie je dat de ontwikkeling
van de consumptie in Azie leidt tot vestiging van productie bij de markt,
omdat export vanuit de EU te duur en te ver is. Het gaat dan om auto's, maar
ook voeding. Renault en Unilever gaan dichtbij de klant produceren maar
hebben wel per fabriek afzetgebieden van tenminste 100 mln consumenten
nodig. Daarom is ook voor ontwikkelingslanden de vorming van regionale
vrijhandelszones (a la EU) belangrijk. dat creert de kritische massa voor
investeringen.

Wat betreft productiekosten kan nederland nooit winnen. Een echt lage lonen
land kunnen we niet worden, zelfs niet als we 40 jaar nul-groei doen (plan
Balkenende onbedoeld). veel lastiger is het om een soort van stuck in the
middle te worden. Afglijdend met emigratie van de besten naar andere landen
en nog altijd duurder dan landen die op een lager niveau een groeispurt
inzetten. dat is het verhaal van argentinie: een economie gedomineerd door
een agro-food en transport complex en een elite die haar geld (en dochters)
in het buitenland belegt. Argentinie was in 1950 rijker dan Nederland.
Concurreren op kosten maakt van Nederland een haven met laden lossen en
onpakken. Dat is een economie met een kleine elite en een grote ongeschoolde
(immigrante bevolking). Let wel dit is het model waarin we dreigen vast te
zitten en die feitelijk de economische macht heeft: Rotterdam in combinatie
met de provinciale notabelen.

De kenniseconomie is de afgelopen acht jaar op stoom gekomen maar vergt een
constante aandacht. De strijd tussen asfalt en hersenen is een reele strijd
waarbij het asfalt doorgaans wint. De huidige zetelverdeling in de tweede
kamer is ongeveer:

Asfalt:        100 zetels (CDA/LPF/VVD Deel PvdA
Hersenen:     30 zetels (D66/GL deel PvdA)
Weet niet:     20 zetels (SP, SGP, CHU)

Ook in VNO-NCW is de strijd tussen asfalt en hersenen en ook daar wint
doorgaans het asfalt. De kenniseconomie heeft maatschappelijk te weinig
vrienden en heeft het de laatste drie jaar zwaar. dat heeft deels te maken
met de molensteen van de UMTS veilingen waardoor grote spelers niet kunnen
investeren, de Internet Boom/Bust en het herstel van de bezuinigingslogica
op onderzoek en ontwikkeling (zowel publiek als privaat). het is nu zwaar
weer aan de innovatie kant in een land waar innovatie en innovatief
ondernemerschap toch al in een kwaad daglicht staat. Wat dat betreft is
Wijers te snel gestopt: wat hij in vier jaar opgebouwd heeft is daarna in
vier jaar ook weer afgebroken.

Kortom ons grootste probleem is dat:
- er gaat veel weg en dat is niet erg behalve sommige maaksectoren (maar die
zijn ook te weinig innovatief/marktgericht)
- er blijft teveel routinematige bedrijvigheid op
- er komt in hoogconjunctuur te weinig nieuws bij om op te vangen wat weg
gaat

Dit is het even, voor even,

Michiel Scheffer

----- Original Message -----
From: "John Wijsmuller" <j.wijsmuller at myrealbox.com>
To: "Democraten" <D66 at NIC.SURFNET.NL>; "Michiel Scheffer D66"
<mrsch002 at planet.nl>
Sent: Friday, February 21, 2003 12:01 AM
Subject: Re: Groei of geen groei

> REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
> Beste Michiel,
>
> Bedankt voor je toelichting op de gang van zaken in de programmacommissie.
> De razendsnelle groei van de economie in Azië zal neem ik aan leiden tot
een
> andere allocatie van de produktie in de wereld.
> Zal Nederland het tempo van deze veranderingen bij kunnen houden?
> Delen van ons produktieapparaat zullen moeten sluiten.
> Komt daar voldoende nieuws voor in de plaats?
> Hoe gaat het met onze ongeschoolde arbeid?
> Wordt Nederland een ontwikkelingsland?
> Hoe denk jij hierover?
>
> Groeten,
>
> John Wijsmuller
>
> ----- Original Message -----
> From: "Michiel Scheffer D66" <mrsch002 at planet.nl>
> To: "John Wijsmuller" <j.wijsmuller at myrealbox.com>; "Democraten"
> <D66 at NIC.SURFNET.NL>
> Sent: donderdag 20 februari 2003 23:39
> Subject: Re: Groei of geen groei
>
>
> > REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
> >
> > Beste John,
> >
> > Ik was ten tijde van dit geschil lid van de programmacommissie en het
> > aftreden van van Hulten leidde via een interim-voorzitterschap tot mijn
> > voorzitterschap. De beeldvorming van van Hulten - die ik waardeer om
zijn
> > gedrevenheid maar niet op zijn organisatietalent is niet geheel juist:
een
> > meerderheid van de Programmacommissie was voor de 3% groei en van Hulten
> > moest vooral aftreden wegens een vertrouwensbreuk binnen de
> > programmacommissie. Hij was de confrontatie met het bewindslieden
overleg
> > aangegaan zonder de steun van de programmacommissie te vragen en was met
> > zijn solistisch gedrag de positie en gezag van de commissie aan het
> > ondergraven.
> >
> > inhoudelijk was de stelling als volgt:
> >
> > 1. We hebben groei nodig om de arbeidsparticipatie te verhogen
> > 2. We hebben groei nodig om de kosten van de vergrijzing op te vangen
> zonder
> > de publieke sector verder aan te pakken (nu gaat het hoger onderwijs
> bloeden
> > wegens de kosten van de vergrijzing)
> > 3. We kunnen beter de staatschuld verminderen via een hoge groei en een
> > begrotingsoverschot dan via een lage groei en bezuinigingen.
> >
> > Ik geef het je te doen om een langjarig begrotingsbeleid op een groeipad
> van
> > 1,5% of 2% groei te ontwikkelen. dat is pijnlijk, erg pijnlijk. Een
hoger
> > groeipad vermijdt pijnlijke keuzes, en ik kan je een ding zeggen uit die
> > jaren in de programmacommissie: D66'ers kunnen eigenlijk geen pijnlijke
> > keuzes maken. We sparen en kool en geit. en staan dan met lege handen.
> >
> > Daarnaast:
> >
> > Economische groei is vooral een boekhoudkundig begrip relevant voor de
> > staatshuishoudkunde maar het is geen reeel tastbaar verschijnsel. Veel
> > relevanter is de samenstelling van de groei. Komt groei voort uit
> > productiviteitsgroei (beter omgaan met middelen), hogere toegevoegde
> waarde
> > (betere diensten en producten) of simpelweg meer van hetzelfde. Het
> probleem
> > van Nederland is dat het vooral van het derde soort is: procesindustrie,
> > handelsdiensten en transport en veel minder van het eerste en tweede. In
> > zowel de programma's van 1998 en 2002 wordt de nadruk gelegd op het
belang
> > van kennisintensieve groei en groei gebaseerd op productiviteit.
daarvoor
> > zijn keuzes in investeringen nodig (liever onderwijs dan asfalt) maar
ook
> > hervormen van markten voor producten en diensten, bevorderen van
> > ondernemerschap, cultuurbeleid etc...
> >
> > Daarnaast is ook in het programma ook gesteld dat het milieu grenzen
stelt
> > aan de groei. Daarmee hebben we ook een stop gezet op de groei van grote
> > chemische complexen, het saneren van de bio-industrie, de nadruk op
> > voedselveiligheid. De essentie van het milieu debat is de politieke
> > onwil/onvermogen om daadwerkelijk milieugrenzen af te dwingen en de
zwakke
> > knieen van de meeste politieke partijen voor het bouw en asfaltcomplex.
> ook
> > de PvdA knipt graag linten door van wegen, bruggen en landingsbanen.
> terecht
> > streed van Hulten tegen de groei van Schiphol en de Betuwelijn: dat zijn
> bij
> > uitstek verkeerde investeringen die meer van hetzelfde bestendigen.
Juist
> > Wijers wist een lijn van dynamiek en vitaliteit te combineren met
> > duurzaamheid en verantwoord ondernemen. een lijn waar we veel steun bij
> > hoger onderwijs en bedrijfsleven kregen. die zijn we nu wel kwijt. De
> > programmacommissie steunde de lijn Wijers en ik kan dat onder ede
> verklaren:
> > ik heb die 3% in het programma geschreven;
> >
> > Ik wil leven in een land met ambitie, niet in land zonder uitvluchten en
> > uitwegen. Wordt er nog geleefd in dit land.
> >
> > Michiel Scheffer
> > Lid Programmacommissie 1994-2002
> >
> >
> >
> > ----- Original Message -----
> > From: "John Wijsmuller" <j.wijsmuller at myrealbox.com>
> > To: "Democraten" <D66 at NIC.SURFNET.NL>
> > Sent: Thursday, February 20, 2003 1:10 PM
> > Subject: Groei of geen groei
> >
> >
> > > REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
> > >
> > > Beste democraten,
> > >
> > > Hester van der Putte en Marcel Ham schreven in mei 2000 in het Groen
> Links
> > > Magazine:
> > > Michel van Hulten is een opvallende figuur in politiek Nederland. Hij
> was
> > > onder meer PPR-staatssecretaris voor Verkeer in het kabinet-Den Uyl en
> > > verliet eind vorig jaar D66. Eerder al had hij een conflict met Els
> Borst
> > > over de tekst van het verkiezingsprogramma 1998. Als voorzitter van de
> > > programmacommissie kon hij een doelstelling van drie procent
economische
> > > groei niet verenigen met een fatsoenlijk milieubeleid. Tussendoor
werkte
> > Van
> > > Hulten jarenlang in Afrika, en na zijn terugkeer was hij adviseur van
> > > minister Pronk. Hij kijkt nu met interesse naar GroenLinks.
> > >
> > > ‘Bij die strijd die ik in D66 voerde ging het erom dat ik zei: drie
> > procent
> > > economische groei mag geen doelstelling zijn. Het kan de toevallige
> > uitkomst
> > > van beleid zijn, maar dan moet je dat beleid veranderen. Els Borst
wilde
> > per
> > > se die drie procent groei als doel in het verkiezingsprogramma (voor
de
> > > Kamerverkiezingen van 1998, red). Dat was voor mij de foute lijn. Het
is
> > > niet logisch als je tegelijk een redelijk goed milieuprogramma
> > presenteert.
> > > In de programcommissie was een kleine meerderheid het met mij eens.
Maar
> > > Borst heeft het gewonnen. Dat de lijsttrekkers van de andere partijen
de
> > > inconsequentie in het programma in de campagne van 1998 niet hebben
> > gebruikt
> > > tegen D66 vind ik stom. Ook stom van GroenLinks. Nu zal ongetwijfeld
> > > iedereen tegen me zeggen: stomme strijd heb je toen gestreden, want de
> > groei
> > > is sindsdien alleen maar boven de drie procent gebleven. Maar daar
gaat
> > het
> > > niet om. Het gaat om het beleid dat je voert en waarvan de groei het
> > > resultaat is.’
> > >
> > > Michel van Hulten deelde mij mee dat binnen GL is nu een discussie
> gaande
> > is
> > > over het onderwerp 'groei'.
> > > De vraag die ik u wil voorleggen is of Van Hulten in 1998 misschien
> gelijk
> > > had en zijn zin had moeten hebben in de programmacommissie.
> > >
> > > 1 Is het redelijk om als Van Hulten te kiezen tegen economische groei
en
> > hoe
> > > doe je dat?
> > >
> > > 2 Is Nederland capabel zich aan de snelle economische ontwikkelingen
in
> de
> > > wereld aan te passen en is de overheid in staat te voorkomen dat de
> > > werkeloosheid snel gaat groeien?
> > >
> > > 3 Waarom zetten de rijke landen zich niet krachtig in om de mondiale
> > > bevolkingsgroei een halt toe te roepen? Wat is er op dit gebied
mogelijk
> > met
> > > inzet van alle ‘toelaatbare’ middelen? Wat is er tegen een wereldwijd
> > > programma van geboorteregeling, gezondheidszorg en onderwijs? Waarom
> > krijgen
> > > anti-geboorteregeling organisaties in Nederland zoveel aandacht en
> steun?
> > > Waarom gaat de discussie altijd ten onder in ethisch gereutel?
> > >
> > > John Wijsmuller
> > >
> > > **********
> > > Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
> > (D66 at nic.surfnet.nl).
> > > Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> > tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
> > > Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> > tekstveld alleen: SIGNOFF D66
> > > Het on-line archief is te vinden op:
> > http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
> > > **********
> > >
> > > ================================================================
> > > Deze e-mail is door E-mail VirusScanner van Planet Internet
> gecontroleerd
> > op virussen.
> > > Op http://www.planet.nl/evs staat een verwijzing naar de actuele lijst
> > waar op wordt gecontroleerd.
> >
> > **********
> > Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
> (D66 at nic.surfnet.nl).
> > Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
> > Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> tekstveld alleen: SIGNOFF D66
> > Het on-line archief is te vinden op:
> http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
> > **********
> >
>
> **********
> Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
(D66 at nic.surfnet.nl).
> Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
> Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
tekstveld alleen: SIGNOFF D66
> Het on-line archief is te vinden op:
http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
> **********
>
> ================================================================
> Deze e-mail is door E-mail VirusScanner van Planet Internet gecontroleerd
op virussen.
> Op http://www.planet.nl/evs staat een verwijzing naar de actuele lijst
waar op wordt gecontroleerd.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********